«Πάτερ, δόξασον σου τον υιόν, ίνα και ο υιός σου δοξάση σε, καθώς έδωκας αυτώ εξουσίαν πάσης σαρκός, ίνα παν ο δέδωκας αυτώ δώση αυτοίς ζωήν αιώνιον» (Ιω. 17, 1-2)
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Στο ιερό Ευαγγέλιο της σημερινής Κυριακής, της αφιερωμένης στους αγίους Πατέρες της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου του 325, ακούμε αυτό το απόσπασμα της Αρχιερατικής Προσευχής του Ιησού. Είναι πραγματικά μια συγκλονιστική προσευχή του Κυρίου μας ενώπιον των Μαθητών Του το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, κατά την ώρα του Μυστικού Δείπνου.
Έχει ήδη αναστήσει τον Λάζαρο και εισήλθε θριαμβευτικά στην Αγία Πόλη, όπου έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής από μέρος των απλών και ταπεινών ανθρώπων, οι οποίοι Τον ακολουθούσαν συνήθως, άκουσαν την διδασκαλία Του και είχαν εμπειρίες των θαυμάτων Του. Όμως η εξουσία της εποχής, ιουδαϊκή και ρωμαϊκή, δε συμμερίζονται την αγάπη του λαού και αναζητούν ευκαιρία, ώστε να Τον εισάγουν σε υποτυπώδη δίκη, όπως και έγινε, και να τον θανατώσουν.
Ο Κύριος αποσύρεται στο Υπερώο της Ιερουσαλήμ, πλένει τα πόδια των Μαθητών και τους παραθέτει τις τελευταίες συμβουλές, ένας είδος παρακαταθήκης, όπως αυτή παρατίθεται στο ιερό Ευαγγέλιο του Ιωάννη, κεφάλαια 12 και εξής. Αξιοπρόσεκτο ότι αυτές οι συμβουλές του τέλους του Ευαγγελίου του Ιωάννου βρίσκονται σε εντυπωσιακή αναλογία με την Επί του Όρους Ομιλία, όπου φιλοξενούνται οι πρώτες διδαχές του Κυρίου στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου.
Στο Υπερώο της Ιερουσαλήμ, αμέσως μετά τον Μυστικό Δείπνο, κάνει ο Κύριος τούτη τη συγκλονιστική Προσευχή προς τον Πατέρα: «Πάτερ, ήλθε η ώρα να θυσιαστώ για τη σωτηρία του κόσμου. Δέξου τη θυσία μου αυτή και δόξασε τον Υιόν Σου, ώστε να Σε δοξάσει και Εκείνος. Με αυτό τον τρόπο θα λυτρωθούν όσοι πίστεψαν σ’ Αυτόν και θα τους προσφέρει αιώνια ζωή. Η αιώνια ζωή συνίσταται στο να γνωρίζουν οι πιστοί Εσένα ως τον Μόνο Αληθινό Θεό και εμένα ως απεσταλμένο Σου στον κόσμο. Εγώ Σε δόξασα πάνω στη γη, και με τη θυσία που ετοιμάζομαι να προσφέρω πάνω στον Σταυρό, ολοκλήρωσα το έργο που μου έχεις αναθέσει. Και τώρα που θα φύγω από τον κόσμο αυτό, δόξασε με και ως άνθρωπο Συ Πάτερ, με την ίδια δόξα που είχα κοντά Σου πριν δημιουργηθεί ο κόσμος».
Σε κάθε περίπτωση, μας κάνει εντύπωση η επανειλημμένη αναφορά του Κυρίου στη δόξα Του. Κρίνοντας από την κοσμική σκοπιά, θεωρούμε δόξα κάτι το εντυπωσιακό, το μεγαλειώδες, το εξαίσιο. Δε θα μπορούσαμε να συνδέσουμε τη δόξα με τα φρικτά πάθη του Κυρίου και τον θάνατό Του στον Σταυρό. Όμως σ’ αυτήν ακριβώς την δόξα αναφέρεται ο Κύριος· στη δόξα των Παθών και του θανάτου Του. Μήπως όμως δεν συμβαίνει και σε μας κάτι ανάλογο; Τιμούμε συχνά κάποιους ισχυρούς ανάμεσά μας, αλλά στήνουμε ήρωα σε κείνους που έπεσαν υπέρ Πίστεως και Πατρίδος· σε κείνους που θυσίασαν τη ζωή τους για όλους μας.
Ο Κύριος δοξάστηκε από τους ανθρώπους για τις ευεργεσίες Του, για τις διδαχές Του, για τα θαύματά Του. Όμως, υπέρτατη δόξα είναι ο Σταυρός. Ο Κύριος ανήλθε στην κορυφή του μεγαλείου Του πάνω στον Γολγοθά. Την ώρα της περιφρόνησης και της άρνησης, εκείνη την ώρα έφθανε στο απόγειο της δόξας Του, γιατί ολοκλήρωνε το έργο Του, «πλένοντας με το αίμα Του τις αμαρτίες του κόσμου». Στον Σταυρό αποκάλυψε, στο μέγιστο βαθμό, την αγάπη Του για τα πλάσματά Του. Ο Σταυρός έγινε το ύψιστο βήμα της ανθρωπότητας, με το οποίο διακηρύσσεται άφθαστη δόξα.
Αδελφοί μου αγαπητοί,
Οι τιμώμενοι σήμερα Θεοφόροι Πατέρες, οι συγκροτήσαντες την Α’ Αγία Οικουμενική Σύνοδο, δεν επέλεξαν μια ζωή ευκολίας και άνεσης. Με θερμή προσευχή και ανύστακτους αγώνες πάλεψαν για την Πίστη και την Αλήθεια, σκούπισαν με δάκρυα και έδεσαν πληγές, άκουσαν στεναγμούς και πρόσφεραν παρηγοριά, έδωσαν τροφή στους πεινώντες. Με τον Μανδύα της Αρχιερωσύνης τους σκέπασαν κατατρεγμένους. Οι περισσότεροι μετέχοντας στην Σύνοδο της Νικαίας, έφεραν τα στίγματα των βασάνων από τους διωγμούς. Δοξάστηκαν, γιατί ήσαν Μάρτυρες και Ομολογητές. Είναι δοξασμένοι, γιατί υπήρξαν μιμητές του Κυρίου. Δοξάστηκαν, γιατί έδωσαν αγάπη, κατά την Άνωθεν εντολή «Αγαπάτε αλλήλους», και κατά μίμηση του Σταυρωθέντος για την αγάπη του κόσμου. Τους τιμούμε και τους ευχαριστούμε για την ανεκτίμητη προσφορά τους. Ωστόσο, η μεγαλύτερη τιμή των Αγίων έγκειται στη μίμησή τους. Οι εορταζόμενοι Θεοφόροι Πατέρες καλούν σε εγρήγορση για την Πίστη, σε οικτιρμούς υπέρ των εμπεριστάτων αδελφών μας, σε ειρηνική συνύπαρξη και σε ενότητα, κατά μίμηση της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος. Μας καλούν να μείνουμε ενωμένοι με την Αγία μας Εκκλησία, που είναι η «Κιβωτός της Σωτηρίας» και η μοναδική ελπίδα του κόσμου.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ και ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΑ,
µε την πρεσβεία των Αγίων Πατέρων
Ο Μητροπολίτης σας
† Ο Νικαίας Αλέξιος