Δεν γίνεσθε άγιοι κυνηγώντας το κακό. Άστε το κακό. Να κοιτάζετε προς τον Χριστό κι αυτό θα σας σώσει. Εκείνο που κάνει άγιο τον άνθρωπο είναι η αγάπη, η λατρεία προς τον Χριστό, η οποία δεν μπορεί να εκφρασθεί, δεν μπορεί, δεν μπορεί…Και προσπαθεί ο άνθρωπος να κάνει ασκήσεις, να κάνει τέτοια πράγματα και να καταπονεί τον εαυτό του για την αγάπη του Θεού.
Κανείς ασκητής δεν αγίασε χωρίς ασκήσεις. Κάνεις δεν μπόρεσε ν’ ανέλθει στην πνευματικότητα χωρίς ν’ ασκηθεί. Πρέπει να γίνονται ασκήσεις. Άσκηση είναι οι μετάνοιες, οι αγρυπνίες κ.λ.π., αλλά όχι με βία. Όλα να γίνονται με χαρά. Δεν είναι οι μετάνοιες που θα κάνομε, δεν είναι οι προσευχές, είναι το δόσιμο, ο έρωτας για τον Χριστό, τα πνευματικά. Υπάρχουν πολλοί που τα κάνουνε αυτά όχι για τον Θεό αλλά για άσκηση, για ωφέλεια σωματική. Όμως οι πνευματικοί άνθρωποι το κάνουνε για ψυχική ωφέλεια, για τον Θεό. Αλλά και το σώμα ωφελείται πολύ, δεν αρρωσταίνει. Πολλά καλά έρχονται.
Μέσα στην άσκηση, τις μετάνοιες, τις αγρυπνίες και τις άλλες κακουχίες είναι και η νηστεία. «Παχεία γαστήρ λεπτόν ου τίκτει νουν». Εγώ το γνωρίζω αυτό απ’ τους Πατέρες (βλ., για παράδειγμα PG 37, 723· 62, 529). Όλα τα πατερικά βιβλία ομιλούν για τη νηστεία. Οι Πατέρες τονίζουν να μην τρώμε δυσκολοχώνευτα φαγητά ή λιπαρά και παχιά, γιατί κάνουν κακό στο σώμα αλλά και στην ψυχή.
Όλα να γίνονται με χαρά. Δεν είναι οι μετάνοιες που θα κάνομε, δεν είναι οι προσευχές, είναι το δόσιμο, ο έρωτας για τον Χριστό, τα πνευματικά
Λένε ότι το προβατάκι τρώει τα χορταράκια της γης κι είναι τόσο ήσυχο. Είδατε που λένε, «σαν το πρόβατο». Ενώ ο σκύλος ή η γάτα κι όλ’ αυτά τα σαρκοφάγα, είναι όλα τους άγρια ζώα. Το κρέας κάνει κακό στον άνθρωπο. Κάνουν καλό τα χόρτα, τα φρούτα κ.λπ. Γι’ αυτό οι Πατέρες ομιλούν για νηστεία και κατακρίνουν την πολυφαγία και την ηδονή που αισθάνεται κανείς με τα φαγητά τα πλούσια. Να είναι πιο απλά τα φαγητά μας. Να μην ασχολούμαστε τόσο πολύ μ’ αυτά.
Δεν είναι το φαγητό, δεν είναι οι καλές συνθήκες διαβιώσεως, που εξασφαλίζουν την καλή υγεία. Είναι η αγία ζωή, η ζωή του Χριστού. Ξέρω για ασκητές που νηστεύανε πολύ και δεν είχανε καμία αρρώστια. Δεν κινδυνεύει να πάθει κανείς τίποτα απ’ τη νηστεία. Κανείς δεν έχει αρρωστήσει απ’ τη νηστεία. Πιο πολύ αρρωσταίνουν εκείνοι που τρώνε κρέατα κι αυγά και γάλατα, παρά εκείνοι που είναι λιτοδίαιτοι. Είναι παρατηρημένο αυτό. Να το πάρουμε και από την ιατρική επιστήμη· τώρα το συνιστά αυτό το πράγμα. Οι νηστευταί νηστεύουν και δεν παθαίνουν τίποτα· όχι απλώς δεν παθαίνουν, αλλά θεραπεύονται από αρρώστιες.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Γέροντος Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου Βίος και Λόγοι», Ιερά Μονή Χρυσοπηγής, Χανιά 2008