Στον λόγο που είπε ο Κύριος μετά τον Μυστικό Δείπνο στους μαθητάς του περιέχονται τα λόγια: «Ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν, ότι χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. 15:5).
Ο Κύριος, όταν λέει «ούτος φέρει καρπόν πολύν», εννοεί βέβαια γενικώς την πνευματική καρποφορία, την πνευματική ζωή. Αλλά όμως –όπως ο Κύριος αφήνει να εννοηθεί, με όσα βρίσκουμε μέσα στο Ευαγγέλιό του και καθώς λέει και στη συνέχεια: «ότι χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν»– ό,τι κι αν κάνει ο άνθρωπος, ό,τι καρπό κι αν φέρει, αυτός είναι του Χριστού ή καλύτερα θα μπορούσαμε να πούμε, ο καρπός είναι ο Χριστός.
Δεν μπορεί ο άνθρωπος να έχει δικούς του καρπούς, αλλά εδώ που τα λέμε, δεν πρέπει να έχει ο άνθρωπος δικούς του καρπούς. Υπάρχει ο άνθρωπος, διότι θέλησε ο Θεός. Γι’ αυτό υπάρχει. Επομένως, υπάρχει βέβαια ο άνθρωπος, αλλά μέσα από τον άνθρωπο είναι ο Θεός που υπάρχει, ο μόνος υπάρχων. Έτσι και η πνευματική ζωή, η θεία ζωή, η αληθινή ζωή, δεν είναι έργο ανθρώπινο· ας φαίνεται ότι είναι. Ο άνθρωπος είναι που ζει πνευματικά, ο άνθρωπος είναι που εκδηλώνεται πνευματικά, όμως είναι ο Χριστός που ενεργεί και εκδηλώνεται μέσα από τον άνθρωπο. Και θα μπορούσαμε να πούμε ότι συμμετέχει ο άνθρωπος σ’ αυτή τη ζωή ή ότι ο Χριστός, καθώς συναινεί ο άνθρωπος και συμμετέχει, εκδηλώνεται δια του ανθρώπου, και το Πνεύμα του Θεού εμποτίζει όλες τις ενέργειες του ανθρώπου.
Όσο καλές κι αν είναι οι δικές μας οι πράξεις, δεν είναι τίποτε. Αν οι αρετές μας, οι πράξεις μας, δεν έχουν τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, αν δεν μοιάζουν να είναι εκδηλώσεις του Χριστού, αν γενικότερα η ζωή μας δεν μοιάζει να είναι ζωή του Χριστού, τότε η ζωή μας δεν μπορεί να είναι αληθινή ζωή
«Ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν». Και το βλέπουμε αυτό στην Παναγία. Καρποφόρησε. Κυοφόρησε και έτεκε, και επομένως καρποφόρησε τον ίδιο τον Κύριο. Και καλούμαστε κι εμείς, όπως το τονίζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας, να μείνουμε εν τω Χριστώ κατά τέτοιον τρόπο, και να μείνει μέσα μας ο Χριστός κατά τέτοιον τρόπο, που ο καρπός ο πολύς που θα φέρουμε να είναι ο ίδιος ο Χριστός.
Να σας θυμίσω ακόμη μία φορά αυτά που λέει ο άγιος Μακάριος, όπου φαίνεται πολύ καθαρά αυτό που λέμε τώρα. Λέει ο άγιος Μακάριος (Ομιλία ΙΘ’) να αγωνιζόμαστε κατά συγκεκριμένο τρόπο για την καθεμιά αρετή, για την τήρηση των εντολών του Χριστού –και ας μην μπορούμε– και ο Κύριος θα δει την πρόθεσή μας, θα δει τη διάθεσή μας, και θα έλθει μέσα μας, θα μορφωθεί μέσα μας δια του Πνεύματος του Αγίου, και έπειτα θα είναι ο Χριστός ο οποίος δι’ ημών θα αγαπά, θα προσεύχεται, θα ταπεινώνεται, θα συγχωρεί. Οι αρετές δηλαδή θα είναι όχι δικές μας αρετές αλλά του Χριστού, και δι’ ημών θα εκδηλώνεται ο Χριστός, καθώς εμείς θα έχουμε πεθάνει ως προς τον παλαιό άνθρωπο και θα ζει μέσα μας ο Χριστός.
Εδώ φαίνεται καθαρά ότι, όταν μένουμε εν τω Χριστώ και ο Χριστός εν ημίν, αυτός ο καρπός τελικά είναι ο ίδιος ο Χριστός. Όσο καλές κι αν είναι οι δικές μας αρετές, δεν είναι τίποτε. Όσο καλές κι αν είναι οι δικές μας οι πράξεις, δεν είναι τίποτε. Αν οι αρετές μας, οι πράξεις μας, δεν έχουν τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος, αν δεν μοιάζουν να είναι εκδηλώσεις του Χριστού, αν γενικότερα η ζωή μας δεν μοιάζει να είναι ζωή του Χριστού, τότε η ζωή μας δεν μπορεί να είναι αληθινή ζωή.