Ο μοναχός πρέπει να είναι σαν Άγγελος, να μιμήται τον Άγγελο. Γι’ αυτό, για να μπορέση να ενωθή με τον Θεό, θέλει όσο το δυνατόν να έχη ανεξικακία. Γιατί, όταν δεν έχη αυτή την καθαριότητα της ψυχής, η ένωσις με τον Θεό δεν γίνεται ποτέ. Είναι τείχη, είναι ντουβάρια. Δεν μπορούμε να καθαρίσουμε ένα σπίτι, όταν το έχουμε μπαγλαρωμένο και τα παντζούρια κλειστά· από πού να μπη ο ήλιος; Δεν υπάρχει μέρος να μπη, γιατί δεν υπάρχει ανοιχτό παράθυρο. Έτσι κι όταν έχουμε μπαγλαρωμένη την ψυχή μας από τα διάφορα, μία ακτίνα του Ήλιου δεν έχει την δυνατότητα να μπη να φωτίση και να καθαρίση την ψυχή μας. Όταν υπάρχη, για παράδειγμα, η μεμψιμοιρία. Άλλοτε πάλι μας έρχεται θυμός, μας έρχεται οργή, ανυπομονησία, μερικές φορές μιλάμε κατά μόνας και λέμε, «γιατί το άλφα έγινε έτσι, το βήτα έγινε αλλιώς», και βγάζουμε τον εαυτό μας ότι είναι καλός, αγαθός και τα άλλα που γίνονται δεν είναι κατά Θεόν· τότε δημιουργούνται εμπόδια στο να γίνη η ένωσις με τον Θεό. Η οδός της σωτηρίας είναι η κάθε ψυχή να κοιτάζει μπροστά της, μόνο και μόνο τον εαυτό της, και να κυνηγάη να βρη τον Χριστό και να σιωπά. Δίχως σιωπή τίποτε δεν βγαίνει. Η σιωπή! Τι μεγάλη αρετή είναι! Όταν θαρθη η Χάρις του Θεού στην ψυχή του ανθρώπου, δεν θέλει ούτε να μιλάη ούτε να τρώη ούτε να συζητάη. Θέλει κάπου να πάη απόμερα, να βρη ένα ήσυχο μέρος για να επικοινωνή περισσότερο με τον Θεό (1). Γιατί, όταν ο άνθρωπος σιωπά, έρχεται και η θεία φώτισι, έρχεται και Θεία Χάρις· πολλές φορές τον πληροφορεί η Χάρις του Θεού τι γίνεται έξω. Όταν ο μοναχός δεν έχη σιωπή και δεν έχη υπακοή, τα πράγματα δεν πάνε καλά. Πρέπει μόλις του ζητήσουν κάτι, αμέσως, χωρίς αντιλογία να πη «ναναι ευλογημένο», χωρίς δεύτερη κουβέντα. Αυτή είναι η γνήσια υπακοή, εκτός αν έχη κάποια δουλειά· τότε θα το αναφέρη, και ότι ο Γέροντας του πη, αμέσως να κάνη υπακοή και να πη «ναναι ευλογημένο».
Η οδός της σωτηρίας είναι η κάθε ψυχή να κοιτάζει μπροστά της, μόνο και μόνο τον εαυτό της, και να κυνηγάη να βρη τον Χριστό και να σιωπά. Δίχως σιωπή τίποτε δεν βγαίνει. Η σιωπή!
Σου λέει η Γερόντισσα για παράδειγμα: «έχεις υπερηφάνεια, έχεις εγωισμό». Αμέσως δεν το δέχεσαι και λες: «εγώ; Δεν έχω τίποτε». Έτσι είναι, και το μωρό ακόμη που είναι στην κούνια και εκείνο θυμωμένο και κλαίει, πεισμώνει, θέλει την μάννα του, δεν τρώει, δεν θηλάζει. Το πρώτο πάθος που θα φυτρώση στον άνθρωπο είναι ο εγωισμός, είναι η υπερηφάνεια· πιάσε από το μωρό μέχρι τον γέρο. Είναι σαν ένα εγκόλπιο αυτό του κάθε ανθρώπου, που το φοράει συνέχεια πάνω του και δεν μπορεί να το βγάλη. Ένας γέροντας στον δρόμο που βάδιζε με τον υποτακτικό του βρήκε ένα σαλιαγκό και λέει:
– Κοίταξε τέκνον μου, ένα βόδι μεγάλο!
– Ναι, Γέροντα, πολύ μεγάλο βόδι.
– Κοίτα κάτι κέρατα που έχει
– Ναι, Γέροντα, έχει κέρατα!
Όταν θα πη ότι ο σαλιαγκός έχει κέρατα, τότε θα φύγη ο εγωισμός και η υπερηφάνεια, δηλαδή όταν θα γίνη κουτός για την αγάπη του Χριστού. Δεν έγινε κουτός για την αγάπη του Χριστού; Δεν έγινε τίποτε! Αυτό είναι η βάσις· πρέπει να γίνουμε κουτοί για την αγάπη του Χριστού. Έτσι λοιπόν σε κάθε άνθρωπο, από μικρό παιδάκι μέχρι που θα γεράση, δεν φεύγει εύκολα αυτό το πράγμα από την ψυχή του και αντιδρά. Γι’ αυτό πρέπει ο άνθρωπος να έχη πολλά μάτια, να είναι πολυόμματος, να καταλαβαίνη τον διάβολο από πού θα τον χτυπήση, γιατί ο διάβολος κοιτάζει να αιχμαλωτίζει τον νου στα επίγεια. Πρέπει να μη θυμώνη και να μη αντιδρά και να μη σκέφτεται ότι είναι κάτι εκείνη την ώρα/ «Είμαι ένα σκουλήκι», να λέη.
Σημείωση:
- Αγίου Συμεών Νέου Θεολόγου, Ύμνος 28
Απόσπασμα από το βιβλίο: Γερόντισσα Μακρίνα Βασσοπούλου 1921-1995, Λόγια Καρδιάς, Έκδοσις Ι.Μ. Παναγίας Οδηγήτριας, Πορταριά Βόλου, Σελ. 548-551