Η μετακίνηση στους μοναχούς δεν είναι ευχάριστη. Όταν όμως γίνεται απαραίτητη ή χρήσιμη, τότε προτιμάται και γίνεται. Αυτό βλέπουμε και στις βιογραφίες πολλών Πατέρων. Ο άρχοντας του κακού και επίβουλος της σωτηρίας μας δεν παραλείπει κανένα από τα μέσα που διαθέτει στον πόλεμο εναντίον μας, προκειμένου να εμποδίσει την πρόοδο προς τον πνευματικό μας στόχο. Χρησιμοποιεί τους τόπους, τα μέρη, τα μέλη, τα πρόσωπα, τα πράγματα, τα εσωτερικά, τα εξωτερικά, τα τριγύρω και ότι άλλο μπορεί κανείς να σκεφτεί.
Τα στρέφει όλα εναντίον μας, για να μειώσει την πίστη μας προς τον Θεό, να ανατρέψει τις πεποιθήσεις μας και να διαψεύσει τις ελπίδες μας. Κυρίως όμως επιτίθεται με λυσσώδη μανία εναντίον αυτών που πρόκοψαν στην εργασία της καρδιάς και του νου. Κάτι παρόμοιο αναφέρει ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος που λέει ότι όταν καταλάβει ο διάβολος ότι άρχισε αυτού του είδους η προκοπή, θα κινήσει ακόμα και από το άλλο άκρο της γης άνθρωπο ή αφορμή, για να φέρει εμπόδιο, ώστε να ψυχράνει την καλή προαίρεση και να μην δει ο νους την αίσθηση της Χάριτος (1).
Όσο και αν ήταν λίγος ο χρόνος της αναζητήσεως και της προσπάθειας του Γέροντος (Ιωσήφ ησυχαστή) προς ανεύρεση της Χάριτος σε σύγκριση με παλαιοτέρους, διδάχθηκε (ο Γέροντας Ιωσήφ ο ησυχαστής) όμως αρκετά από Αυτήν την αξία Της. Βίωσε δε το πολύπονο και δυσχερέστατο της ανακτήσεώς Της σε περίπτωση συστολής Της από απροσεξία του ανθρώπου. Γι’ αυτό τηρούσε με ακρίβεια, κατά το δυνατόν, τους κανόνες της ησυχίας και αμεριμνίας. Η εγκράτεια, η σιωπή, η αγρυπνία, η σκληραγωγία και η κατά δύναμη στροφή προς τα έσω ρυθμίζονταν ανάλογα, γιατί εξαρτώνται από την προσωπική πρωτοβουλία. Τα μέσω όμως εκείνα, που συντείνουν στην εύρεση της Χάριτος και εξαρτούνταν η επηρεάζονταν από άλλους παράγοντες και ιδίως από ανθρώπους, ήταν δύσκολο να παρακαμφθούν.
1. Βλ. αγίου Ισαάκ Σύρου, Λόγος 5, εκδ. Ι. Σπετσιέρη, Του οσίου Ισαάκ του Σύρου τα ευρεθέντα ασκητικά, Αθήναι 1895, σ. 19.
Απόσπασμα από το βιβλίο: Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ – ΒΙΟΣ – ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ – “Η ΔΕΚΑΦΩΝΟΣ ΣΑΛΠΙΞ” (1898-1959), Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού, Ι.Μ. Βατοπαιδίου, Δεκέμβριος 2012