Ο Πατήρ Ευστράτιος Παπαχρήστος καταγόταν από το Αγρίνιο, αλλά γεννήθηκε στο χωριό Σκουτερά Τριχωνίδος Αγρινίου το 1910, όπου ήταν ο πατέρας του τότε εφημέριος.
Οι γονείς του, ο ιερεύς Χρήστος Παπαχρήστος και η Θεοφάνη, ήταν πολύ πιστοί και ευλαβείς και ζούσαν με ακρίβεια την ορθόδοξη παράδοση της Εκκλησίας μας, ο Κύριος τους εκάλεσε ενωρίς κοντά Του και άφησαν η μεν μητέρα σε ηλικία 5 ετών και ο πατέρας σε ηλικία 14 πεντάρφανο τον μικρό Ευστράτιο. Παρά ταύτα η βαθειά πίστη, η ευλάβεια και η αγάπη στην Εκκλησία που του φύτεψαν οι γονείς του τον διατήρησαν πιστό και καθαρό μέσα στην Εκκλησία. Όχι μόνο δεν παρασύρθηκε από τον κόσμο αλλά καλλιέργησε και αύξησε τον πόθο του να διακονήσει την Εκκλησία ως ιερεύς.
Πολύ βοήθησε την κατά Θεόν προκοπή του και το ότι το γενεαλογικό του δένδρο είχε ευλαβείς και αξιόλογους ιερείς, κοντά στους οποίους ζούσε πνευματική ζωή και καλλιέργησε την ιερατική του κλήση. Ο αδερφός του πατέρα του, Νικόλαος, ήταν Ιερεύς στην Μεγάλη Χώρα και ο αδελφός της μητέρας του, Αρχιμ. Απόστολος Φαφούτης, ο γνωστός «Παπαποστόλης», ήταν ο κληρικός ο οποίος έσωσε με την θυσία του και την προσφορά του το Αγρίνιο.
Ο Ευστράτιος γνώριζε αγιογραφία και καλλιγραφία, ήταν αυτοδίδακτος και με την τέχνη αυτή εξοικονομούσε, πριν γίνη ιερεύς, τα προς το ζην. Ευρίσκονται ωραιότατες εικόνες του που κοσμούν τους ναούς της περιοχής.
Με την ευλογία του Κυρίου έκανε οικογένεια. Ενυμφεύθη την ευλαβή Θεοδοσία με την όποια απέκτησαν έξι τέκνα (τα δυό εκοιμήθηκαν σε βρεφική ηλικία).
Ανέθρεψαν τα παιδιά τους εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου με αποτέλεσμα και οι τρεις γυιοί να γίνουν θεολόγοι και μάλιστα οι δυό κληρικοί, η δε θυγατέρα τους είναι ψυχή αφιερωμένη στον Θεό.
Στα παιδιά του ο Ευστράτιος είχε πολλή αγάπη μέχρι αυτοθυσίας. Ήταν όμως αυστηρός και ανυποχώρητος στις αταξίες τους και στις ανυπακοές τους, τις όποιες παρουσίαζαν ως παιδιά.
Το 1937 χειροτονήθηκε ο Ευστράτιος ιερεύς από τον τότε Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κύριο Ιερόθεο. Φλόγα και πόθο είχε να διακονήση την Εκκλησία, αφού άλλωστε όλη η παιδική και η εφηβική ζωή του βιώθηκε μέσα στην Εκκλησία.
Υπηρέτησε σε τρεις ενορίες, Σκουτεσιάδα, Ελαιόφυτο και Μεγάλη Χώρα, όλες της επαρχίας Τριχωνίδος Αγρινίου.
Η ιερατική του διακονία ήταν μία συνεχής και αδιάκοπη προσφορά στο φρικτό Θυσιαστήριο και σε όλες τις ψυχές των χριστιανών.
Η θερμή πίστη του, η αγάπη του στον Θεό και στην Πατρίδα, η αγάπη του στους Άγιους, στις ακολουθίες, στην ακρίβεια του τυπικού των ιερών ακολουθιών και στην εν γένει λατρεία τον έκαναν κληρικό που σήκωνε επάνω του με ευθύνη την παράδοση του γνησίου ορθοδόξου κληρικού και του συνειδητού Ρωμιού.
Ποτέ δεν ανέχθηκε τα παιδιά του να ατακτούν μέσα στο Ιερό Βήμα. Ποτέ δεν υπεχώρησε και δεν έβαλε τηλεόραση στο σπίτι του, αλλά έλεγε συχνά: «Ιερεύς και τηλεόραση δεν συμβιβάζονται».
Λειτουργούσε και τις μικρές λεγόμενες γιορτές και δεν επέτρεπε να παραλειφθή τίποτε από την σειρά του τυπικού κατά τις ακολουθίες. Έκανε τις ακολουθίες του καθημερινώς και μέχρι τις τελευταίες μέρες της ζωής του στο δωμάτιο του. Ο Κύριος του χάρισε επί πλέον θαυμάσια φωνή και μ’ αυτήν έψαλλε μέρα και νύχτα δοξάζοντας τον Θεό. Στην ιερατική του διακονία είδε πολλά θαύματα. Αρχικά ο ίδιος με αλλεπάληλα θαύματα σώθηκε από τους αντάρτες και τους Γερμανούς όταν εκείνοι περισσότερες από έξι φορές τον έσυραν στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Το 1959, στις 12 Σεπτεμβρίου λειτουργούσε στον κοιμητηριακό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου Μεγάλης Χώρας της ενορίας του. Ο ναός αυτός είναι πρωτοχριστιανικός (του 6ου αιώνος μ.Χ). Όταν άρχισε τον Όρθρο και προχώρησε ήρθαν δυό αδελφοί οικογενειάρχες. Ο ένας είχε παραμορφωμένο το σαγόνι του και δεν μπορούσε να μιλήση. Ο άλλος ζήτησε από τον π. Ευστράτιο να του πη αν γνωρίζει στο Αγρίνιο κανένα καλό γιατρό. Ο π. Ευστράτιος τους είπε: «Καθήστε εδώ και η Παναγιά μας είναι ο καλύτερος γιατρός». Πράγματι παρέμειναν και το θαύμα έγινε. Όταν ψαλλόταν το «Καθ’ εκάστην ημέραν ευλογήσω Σε…» της δοξολογίας, ο Ι. Νάκος, ο ασθενής, φώναξε δυνατά: «Παναγιά μου», έτρεξε στην θαυματουργό εικόνα της Παναγιάς μας και έγινε τελείως καλά.
Το καλοκαίρι του 1960 τον επισκέφθηκε η κ. Π. με τον σύζυγο της και του ανέφεραν τον πόνο τους γιατί δεν είχαν παιδιά. Ο π. Ευστράτιος τους είπε: «Μη φοβάσθε. Να εξομολογηθήτε ειλικρινά, να νηστεύσετε, θα τελέσουμε θεία Λειτουργία, αν μπορήτε να κοινωνήσετε, και ο Κύριος θα κάνει το θαύμα του». Έτσι έκαναν και το θαύμα έγινε. Σε σαράντα ημέρες η γυναίκα έμεινε έγκυος.
Την άνοιξη του 1961 είχε φοβερή ανομβρία. Δεν είχαν γίνει τα αρδευτικά έργα του Αχελώου και τα καπνά, η κυρία απασχόληση των ανθρώπων, κινδύνευαν λόγω ξηρασίας. Οι κάτοικοι της ενορίας ήταν ανάστατοι. Ο π. Ευστράτιος κάλεσε τους χριστιανούς και τους είπε: «Να νηστέψουμε, να εξομολογηθούμε και να λιτανεύσουμε την εικόνα της Παναγίας μας. Ο Θεός μας θα δώσει βροχή». Έτσι και έγινε. Την 29η Μαΐου 1961 έγινε λιτανεία. Όταν ξεκίνησε η λιτανεία ούτε ένα συννεφάκι δεν υπήρχε στον ουρανό, καμμία ένδειξη βροχής. Μέχρις ότου όμως επιστρέψουν στο Ναό, κατέκλυσε το χωριό η βροχή. Δώρον Θεού και θαύμα.
Στις 7 Σεπτεμβρίου του 1963 μετά από την Θεία Λειτουργία που είχε τελέσει, ήρθε ο Σπυρίδων I και του ανέφερε ότι κάμπια πολλή κατέστρεψε το τριφύλλι του και την οικονομία του. Ο π. Ευστράτιος πήγε μαζί του στο χωράφι και έκανε αγιασμό Οι περίοικοι ειρωνεύτηκαν τον Σπύρο γι’ αυτό που έκανε. Αφού έγινε ο αγιασμός και έφυγε ο Ιερέας, σε λίγο ήλθε χαρούμενος ο ιδιοκτήτης του χωραφιού, ομολογώντας ότι όλη η κάμπια μετά τον αγιασμό έπεσε στο παρακείμενο αυλάκι με το νερό. Πρασίνισε το νερό.
Κάποτε έκανε στο σπίτι του στην Μεγάλη Χώρα ευχέλαιο. Ξαφνικά ήλθε το ζεύγος Α.Λ. με το μικρό παιδάκι τους στα χέρια. «Πάτερ, σταύρωσε το παιδί, είναι πολύ άρρωστο. Σταύρωσε το και θα το πάμε αμέσως στον γιατρό στο Αγρίνιο». Ο π. Ευστράτιος το σταύρωσε με το άγιο έλαιο του ευχελαίου και τους είπε: «Πηγαίνετε στο σπίτι σας. Το παιδί θα γίνει καλά». Έτσι και έγινε. Έρχονταν πολλοί με πνεύμα ακάθαρτο, με επήρεια πονηρού και αφού τους διάβαζε, θεραπεύονταν. Πολλά ζώα, άλογα, πρόβατα, κ.λπ, έτοιμα να ψοφήσουν, μόλις έκανε αγιασμό και τα ράντιζε, γίνονταν τελείως καλά. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις κατά τις οποίες, ενώ οι αγρότες ράντιζαν τα καπνά με πολλά φάρμακα για να τα σώσουν από το σκουλήκι που τα θέριζε και δεν έφερναν αποτελέσματα, μόλις έκανε αγιασμό ο π. Ευστράτιος αμέσως εξαφανιζόταν το σκουλήκι.
Η Ελ. Επ. είχε μεγάλο αλλεργικό πρόβλημα. Έφτασε σε επικίνδυνη κατάσταση. Οι γιατροί έδειξαν αδυναμία θεραπείας και οι γονείς κατέφυγαν στον π. Ευστράτιο. Μία εβδομάδα τους είπε θα προσευχηθούμε θερμά και ο Κύριος θα δώσει την θεραπεία. Έτσι και έγινε. Η ασθενής έγινε τελείως καλά.
Τον καιρό της κατοχής δεν είχε ούτε τα απαραίτητα για να συντηρήση την οικογένεια του. Ξεκινούσε με τα πόδια από το χωριό Σκουτεσιάδα για να πάη στο Αγρίνιο να πάρη τουλάχιστον κάτι απλό για τα δυό παιδιά του που είχε τότε. Στον δρόμο προσευχόταν να του δώση ο Κύριος κάτι για να αγοράση έστω λίγα τρόφιμα. Η προσευχή του εισακουόταν. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που μετά την προσευχή εύρισκε εκείνο τον καιρό χρήματα στον δρόμο.
Προείδε την κοίμηση του και είπε ότι εγώ θα φύγω σε λίγο. Το τελευταίο τροπάριο που έψαλε προ της κοιμήσεως του ήταν το «Τις Θεός μέγας…». Εκοιμήθη την 28η Ιανουαρίου 2000. Σημειωτέον ότι το σώμα του δεν πάγωσε, αν και πέρασαν περισσότερες από 24 ώρες από την στιγμή που αναχώρησε για την άνω Ιερουσαλήμ. Ας έχουμε την ευχή του. Αμήν.
«Ασκητές μέσα στον κόσμο – A΄», Άγιον Όρος, 2008