Ὁμιλία τῆς Α.Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατὰ τὸν Ἑσπερινὸν τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ναυπάκτου κ. Ἱερόθεε, ἐκπρόσωπε τῆς Αὐτοῦ Μακαριότητος, τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου, Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Κασσανδρείας κ. Νικόδημε, Ποιμενάρχα τῆς Θεοσώστου ταύτης ἐπαρχίας, Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς, Ἐντιμότατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀρχῶν, Ὁσιωτάτη Καθηγουμένη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς ταύτης τοῦ υἱοῦ τῆς βροντῆς Μοναχὴ Φιλοθέη,
μετὰ τῆς περὶ ὑμᾶς Ἱερᾶς Ἀδελφότητος, Εὐλογημένοι προσκυνηταὶ τῆς χάριτος καὶ τῆς πρεσβείας τοῦ ἐν Ὁσίοις Πατρὸς ἡμῶν Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, «Θαυμαστός», ὡς ἀληθῶς, «ὁ Θεὸς ἐν τοῖς Ἁγίοις Αὐτοῦ», ἀναφωνοῦμεν προερχόμενοι ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, πρὸς τὴν ἐνταῦθα τιμιωτάτην κληρουχίαν αὐτοῦ, ἡ ὁποία βιώνει συνεχῶς τὴν παρουσίαν τοῦ θαύματος τοῦ Κυρίου, συντελουμένου καθ᾿ ἑκάστην διὰ τῶν μαρτύρων καὶ τῆς συνεχοῦς σταυρώσεως, τὴν Μητέρα ὅλων μας Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας γνήσιον τέκνον καὶ ἀνάστημα ὑπῆρξεν ὁ τιμώμενος ἀπόψε Ὅσιος Παΐσιος, ὁ Ἁγιορείτης καὶ συγχρόνως Καππαδόκης καὶ οἰκουμενικὸς Ἅγιος.
Εἶναι μεγάλη ἡ χαρὰ καὶ ἡ τιμὴ τοῦ Πατριάρχου τοῦ Γένους, τοῦ Ἐπισκόπου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ Ἀρχιεπισκόπου καὶ Πατριάρχου τῆς εὐλογημένης ταύτης περιοχῆς, νὰ τελῇ σήμερον μαζί σας τὸν πρῶτον ἑσπερινὸν τῆς μνήμης τοῦ Ὁσίου Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου, τὸν ὁποῖον ἀνέδειξεν ὁ Θεὸς κατὰ τοὺς δυσκόλους αὐτοὺς διὰ τὴν Ἑλλάδα καιρούς, ὁ ὁποῖος ὡς ἄλλος ἥλιος ἀνέτειλεν ἀπὸ τὴν Καππαδοκίαν καὶ ἀπὸ τὸ Περιβόλι τῆς Παναγίας καὶ φωτίζει τὰ σκοτάδια τῆς ἀνησυχίας, τῆς ἀβεβαιότητος καὶ τῆς ἀνασφαλείας, ποὺ μᾶς τυλίγουν καθημερινῶς.
Καὶ εἶναι μαζί μας, δίπλα μας, κοντά μας, ὁ Ἅγιος –διὰ νὰ ὁμιλήσωμεν μὲ τὴν ἰδικήν του ἁπλοϊκὴν φρασεολογίαν, φρασεολογίαν ἑνὸς συγχρόνου Κοσμᾶ Αἰτωλοῦ- αὐτὰς τὰς δυσκόλους στιγμὰς καὶ μᾶς λέγει: «Μὴ φοβεῖσθε, εἶμαι μαζί σας, ὁ Θεὸς εἶναι μαζί σας, δὲν θὰ σᾶς ἀφήσῃ νὰ δοκιμασθῆτε περισσότερον ἀπὸ ὅσον ἠμπορεῖτε νὰ ἀντέξετε. Ὅλα τὰ παραχωρεῖ διὰ τὸ καλόν μας. Αἱ δυσκολίαι θὰ παύσουν μόνον μὲ τὴν δύναμιν καὶ μὲ τὴν Χάριν Του, θὰ παύσῃ ἡ τρικυμία, θὰ ἔλθῃ ἡ γαλήνη.»
Ὁ Ὅσιος Παΐσιος εἶναι ὁ Γέροντας τῆς ἀγάπης, τῆς θυσίας, τῆς πίστεως, τῆς αὐταπαρνήσεως, τῆς ἀρετῆς, τῆς καρτερίας, τῆς ὑπομονῆς, ὁ ὁποῖος μᾶς παρακολουθεῖ καὶ κατὰ τὴν ἑσπερινὴν αὐτὴν δέησιν μὲ τὴν ἀπέραντον ἀγάπην καὶ στοργήν του, μᾶς προστατεύει, μᾶς παρηγορεῖ καὶ μᾶς παρακινεῖ πρὸς ἐπιστροφὴν εἰς τὰς ἀξίας μας, τὰς ἀξίας τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ Ρωμαίϊκου Γένους μας καὶ τοῦ Ὀρθοδόξου πολιτισμοῦ μας. Ἀλλὰ συγχρόνως, ὁ Ἅγιος Παΐσιος εἶναι καὶ οἰκουμενικὸς Ἅγιος, χωρὶς ἐπίγειον πατρίδα· ἀληθινὴ πατρίδα του δὲν ἦτο οὔτε ἡ Καππαδοκία, οὔτε ἡ Κόνιτσα, οὔτε τὸ Σινᾶ, οὔτε τὸ Ἅγιον Ὄρος· πατρίς του ἦτο καὶ εἶναι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, ἀπὸ ὅπου καὶ κηρύττει, παρὰ τὴν ἁπλότητα καὶ τὴν πρᾳότητά του, λόγον βροντῆς, ὅπως ὁ Θεολόγος προστάτης τῆς Μονῆς ταύτης, λόγον τιμαλφῆ ἀξιῶν αἰωνίων, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν εἰς ἀνάπαυσιν καρδιῶν καὶ ψυχῶν.
Ὁ Ὅσιος Παΐσιος ἐπέλεξεν ἐκ νεότητος τὸν τρόπον τοῦ χριστανικοῦ βιώματος. Χαρακτηριστικὰ τοῦ τρόπου αὐτοῦ εἶναι τὸ σταυρικόν, τὸ μαρτυρικὸν καὶ τὸ θυσιαστικὸν στοιχεῖον. Αἱ καππαδοκικαὶ πνευματικαὶ ρίζαι καὶ πηγαί του καὶ κυρίως ὁ σπόρος τῆς ἀρετῆς, τὸν ὁποῖον ἐφύτευσεν εἰς τὴν καιομένην καρδίαν του ὁ Γέροντάς του Ὅσιος Ἀρσένιος ὁ Καππαδόκης, ὁ ὁποῖος εὑρίσκεται ἐδῶ, εἰς τὴν μοναστικὴν αὐτὴν κυψέλην, πνευματικῶς καὶ σωματικῶς μὲ τὰ τίμια λείψανά του, ἐκαρποφόρησαν εἰς τὸν Γέροντα Παΐσιον ἑκατονταπλασίως. Ὠθοῦσαν καὶ καθοδηγοῦσαν τὸν Ὅσιον εἰς ἕνα διαρκὲς μαρτύριον συνειδήσεως, τὸ ὁποῖον διελαλεῖτο εἰς τὰ ὄρη, εἰς τὴν ἔρημον, εἰς τὰ σπήλαια, εἰς τὰς Μονάς, εἰς τὰ κελλία, εἰς τὴν οἰκουμένην ἅπασαν.
Ὁ Ἅγιος ἐπέλεξεν, ἐξ ἀρχῆς τὰ δύσκολα καὶ τὰ βαριά, ὅπως ἔλεγεν ὁ ἴδιος. Ἡ ἡρωϊκὴ ἀποφασιστικότης του εἰς τὴν ἀγάπησιν τοῦ σταυροῦ καὶ τῶν δυσκολιῶν, αἱ ὁποῖαι ὁδηγοῦν μὲ βεβαιότητα εἰς τὴν ἀνάστασιν καὶ εἰς τὴν χαράν, πρέπει νὰ μᾶς προβληματίζῃ κατὰ τὴν σημερινὴν ἐποχὴν τῶν πολλῶν καὶ γενικῶν ἀλύτων ἀδιεξόδων, τὰ ὁποῖα ἀντιμετωπίζομεν οἱ ἐγγὺς καὶ οἱ μακράν.
Το σημερινὸν μήνυμα τοῦ Ἁγίου Παϊσίου μέσα εἰς τὰς πολλὰς δυσκολίας ὁλοκλήρου τοῦ κόσμου εἶναι ἡ ἐλπὶς ποὺ ἀπευθύνεται εἰς κάθε ἀπελπισμένον καὶ προβληματισμένον ἄνθρωπον. Οἱ σύγχρονοι Ἕλληνες ἀπόψε καὶ πάντοτε πρέπει νὰ ἔχωμεν ἐστραμμένην τὴν προσοχήν μας εἰς τὸν λόγον του, ὁ ὁποῖος εἶναι πάντοτε σύγχρονος καὶ ἐπίκαιρος καὶ εὐεργετικός. Ὁ λόγος του κρυστάλλινος, ὡς Λόγος τοῦ Θεοῦ, εὑρίσκει ἀπήχησιν εἰς τὴν καρδίαν κάθε Ἕλληνος, διότι ἠγάπησε –καὶ ἠγάπησε πολύ-καὶ τὴν Πατρίδα καὶ τὸν Λαόν. Εὑρίσκει ἀπήχησιν, διότι δὲν ὑπάρχει δυσκολία, τὴν ὁποίαν ἐμπειρικῶς δὲν ἔζησεν ὁ Γέροντας -ὁ Ἅγιος Παΐσιος-. Ἔτσι καὶ σήμερον μᾶς λέγει: «Δὲν ἔχετε χρήματα; Καὶ ἐγὼ δὲν εἶχα ποτέ. Ὅλα τὰ ἐμοίραζα στοὺς ἔχοντες ἀνάγκη. Εἶσθε πτωχοί; Ἐγὼ ὑπῆρξα πτωχότερος ἀπὸ σᾶς. Πεινᾶτε; Σὲ ὅλη τὴν ζωή μου ἑκουσίως πεινοῦσα. Ζοῦσα μὲ μιὰ ντομάτα, μὲ λίγο παξιμάδι, μὲ λίγο ψωμί. Κρυώνετε; Πάντοτε ἐκρύωνα καὶ δὲν ἄναβα σόμπα στὸ κελλί μου. Εἶσθε ἀσθενεῖς καὶ ταλαιπωρημένοι, χωρὶς φάρμακα, χωρὶς μέλλον; Ἤμουν ἀσθενὴς πάντοτε καὶ ποτὲ δὲν ἐζήτησα ἀπὸ τὸν Θεὸν νὰ μοῦ πάρῃ τὴν ἀσθένειαν. Πέρασα καὶ ἐγὼ ἀπὸ τὴν δίστομον μάχαιραν τῶν πόνων τῆς ἀσθενείας τοῦ καρκίνου. Πονεῖτε καὶ κλαίετε; Μιὰ ζωὴ ἐπόνεσα καὶ ἐσήκωσα τὶς ἁμαρτίες τῶν ἄλλων…».
Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ἐσφράγισε τὴν ζωήν του μὲ τὸ ἑκούσιον μαρτύριον τῆς συνειδήσεως. Τὸ μαρτύριον τῆς συνειδήσεως εἶναι τὸ ἐσωτερικὸν ἐκεῖνο βίωμα ποὺ ἕνα μόνον γνωρίζει, τὸ διδόναι καὶ τὸ προσφέρειν. Τὸ μαρτύριον τοῦτο ἦτο διὰ τὸν ἅγιον δῶρον καὶ χάρισμα· ἦτο ἡ δύναμις τοῦ Θεοῦ καὶ συγχρόνως ἡ ἰδική του δύναμις, ποὺ ἐνίσχυε τὸ ἀδύναμον καὶ ἀσθενικόν του σῶμα, ὅπως ἐνίσχυε καὶ τὸν καχεκτικὸν καὶ ἀδύναμον Ἀπόστολον Παῦλον, ὁ ὁποῖος ἔλαβε τὴν θείαν ἀπάντησιν εἰς τὴν προσευχήν του: «ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται». Τὸ μαρτύριον αὐτὸ τῆς συνειδήσεως τὸν κατέστησεν Ἅγιον και Ὅσιον καὶ Δίκαιον.
Ἡ σημερινὴ ἑσπέρα εἶναι σημαδιακή. Δὲν εἶναι μόνον ἡ πρώτη ἑορτὴ τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου Παϊσίου, συμπίπτουσα μὲ μίαν ἐξαιρετικῶς κρίσιμον καὶ καιρίαν διὰ τὸ Ἔθνος τῶν Ἑλλήνων στιγμήν. Εἶναι κυρίως καὶ πρωτίστως παραμυθία καὶ παρηγορία. Ἐὰν ἔχωμεν τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἐλπίδα μας εἰς Ἐκεῖνον, τότε ἔχομεν τὰ πάντα. Ἐπαναλαμβάνομεν: Ἐὰν ἔχωμεν τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἐλπίδα μας εἰς Ἐκεῖνον, τότε μόνον ἔχομεν τὰ πάντα. Ὁ Θεὸς εἶχε πάντοτε τὴν ἀγκαλιά του ἀνοικτὴν εἰς ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος εἰσήρχετο πονεμένος καὶ ἀπογοητευμένος μέσα ἀπὸ τὴν σαθρὴν πόρταν τοῦ κελλίου τῆς Παναγούδας, ἀλλὰ ἐξήρχετο χαριτωμένος καὶ ἀναπαυμένος. «Τὸ Γένος μας ἐπέρασε τόσες μπόρες καὶ κλυδωνισμούς», ὅπως ἔλεγεν ὁ Ἅγιος Παΐσιος, «καὶ δὲν ἐχάθηκε». Δὲν φοβούμεθα, λοιπόν, τὰς παροδικὰς θυέλλας οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες, τὰς ὁποίας μετατρέπει εἰς γαλήνην ὁ περιπατῶν ἐπὶ τῶν ὑδάτων Κύριος καὶ ἐνισχύων ἡμᾶς, ὅπως κάποτε τὸν λιποψυχήσαντα Ἀπόστολον Πέτρον.
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ λίαν ἀγαπητά,
Ὁ Ὅσιος Παΐσιος εἶχε μεταβάλει τὴν καρδίαν του καὶ τὴν ζωήν του εἰς μίαν παγκόσμιον τράπεζαν τοῦ οὐρανοῦ. Μίαν τράπεζαν, ἡ ὁποία χωροῦσε ὅλον τὸν κόσμον. Μίαν τράπεζαν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ὅσα καὶ ἐὰν ἔπαιρνε κανεὶς πνευματικὰ ἀγαθά, παρέμενε πάντοτε γεμάτη. Μᾶς προβληματίζει ἀσφαλῶς ὅλους, πατέρες καὶ ἀδελφοί, ἡ στάσις ζωῆς αὐτὴ τοῦ Ἁγίου. Καὶ πρέπει νὰ μᾶς προβληματίζῃ. Ἀσφαλῶς τὸ μέλλον διὰ τὸν μὴ πιστὸν Ὀρθόδοξον Χριστιανὸν εἶναι ἀβέβαιον καὶ ζοφερόν. Τὸ φῶς εἰς τὸ τέλος τῆς σύραγγος ἴσως ἀμυδρόν. Τὸ φῶς ἐκ φωτός, ὁ Κύριός μας, ὅμως μόνος νοιάζεται δι᾿ ἡμᾶς καὶ δὲν εἶναι τὸ φῶς Του ἀμυδρόν. Μᾶς φωτίζει καὶ μας καθοδηγεῖ.
Εὐχαριστοῦμεν, Ἱερώτατε ἀδελφὲ ἅγιε Κασσανδρείας κύριε Νικόδημε, καὶ σᾶς προσωπικῶς καὶ τὴν Προεστῶσαν τοῦ Ἱεροῦ Ἡσυχαστηρίου τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, Γερόντισσαν Φιλοθέην, διὰ τὴν χαρὰν νὰ εὑρισκώμεθα ἀπόψε προσκυνηταὶ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου, ἡ ἡμετέρα Μετριότης, ὁ Πατριάρχης σας, ὁ ὁποῖος ἐγνώρισε τὸν Ἅγιον καὶ ἐδιδάχθη ἀπὸ τὸ παράδειγμά του καὶ ἀπὸ τὴν διδαχήν του, καὶ ὁ ὁποῖος ἠξιώθη νὰ τὸν κατατάξῃ εἰς τὸ Ἁγιολόγιον τῆς παγκοσμίου Ὀρθοδοξίας διὰ νὰ τιμᾶται κατ᾿ ἔτος καὶ ὅλοι μας νὰ ἐπικαλούμεθα τὴν μεσιτείαν καὶ τὴν προσευχήν του. Εἴμεθα βέβαιοι ὅτι καὶ ἀπόψε καὶ πάντοτε εὑρίσκεται μαζί μας, κοντά μας, μᾶς συνοδεύει μᾶς διδάσκει, μᾶς παραδειγματίζει, φωτίζει τὴν ἀτραπὸν τῆς ζωῆς μας.
Ὁ Ὅσιος Παΐσιος λείπει σωματικῶς ἀπὸ τὴν Παναγούδα, ἀπὸ τὸ Ἠσυχαστήριόν Του, ἀπὸ τὴν μοναστικὴν κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀπὸ τὸ πλήρωμα τῶν πιστῶν, ἀλλὰ εἶναι παρὼν εἰς τὴν ζωὴν ὅλων μας τῶν ἐπαινούντων ἀπόψε τὴν σεμνὴν καὶ τελεσφόρον ἀεὶ παρουσίαν του εἰς τὸν κόσμον, κόσμον ὀδύνης καὶ περισκέψεως, εἰς τὴν εὐλογημένην αὐτὴν Πατρίδα, χώραν χειμαζομένην ὑπὸ προβλημάτων καὶ ἐπιμόνων καταιγίδων φόβου καὶ ριπῶν ἀπογνώσεως διὰ τὸ αὔριον. Τὴν διαρκῆ παρουσίαν αὐτὴν τοῦ Ἁγίου Παϊσίου ἐπιδιώκει νὰ σημειώσῃ καὶ ἐξάρῃ ἡ προσκυνηματικὴ Πατριαρχική μας ἐπίσκεψις καὶ προσευχητικὴ δέησις σήμερα ἐδῶ, ὥστε ἡ Ἀγαθότης τοῦ Παντοδυνάμου, ἀναφαινομένη κατὰ τὸ σχέδιον τῆς Θείας Προνοίας, νὰ διαλάμψῃ ταχέως καὶ νὰ καταυγάσῃ τὰς ἀποθαρρυμένας ψυχὰς τοῦ χριστωνύμου λαοῦ. Μόνον ὁ Θεός, ταῖς πρεσβείαις τῶν Ἁγίων Του, δύναται νὰ σώσῃ τὰ ἀπολεσθέντα, νὰ ὑποδείξῃ ἐξόδους καὶ φυγὰς ἐκ τῶν ἀδιεξόδων, νὰ μετατρέψῃ σκολιὰς καὶ δυσβάτους ἀτραποὺς εἰς λεωφόρους παραμυθίας καὶ χάριτος. Εἰς τὴν εὐμένειαν τοῦ Δεσπότου μας Χριστοῦ μεγάλως συμβάλλει ἡ γνησίως οἰκουμενικὴ ἁγιότης τοῦ Γέροντος Παϊσίου.
Ἂς ἔχωμεν, ἀδελφοί, ὅλοι μας, καὶ ἂς ἔχῃ τὰς θεοπειθεῖς εὐχάς του ἡ χειμαζομένη Πατρὶς τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλλήνων εἰς τὸν ἀγῶνα διὰ ὑλικὴν καὶ πνευματικὴν ἐπιβίωσιν, εἰς τὸν ὁποῖον ἀγῶνα ὁ Ἅγιός μας, ὁ Γέροντας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς οἰκουμένης, προπορεύεται καὶ δεικνύει τὴν ὁδόν. Ἀμήν!
Σχετικά Video