12 ΜΑΡΤΙΟΥ

• Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης, ὁ ὁµολογητὴς τῆς Συγριανῆς
• Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Α´ ὁ Διάλογος, πάπας Ῥώµης
• Οἱ Ἅγιοι Ἐννέα Μάρτυρες
• Ὁ Δίκαιος Φινεές
• Ὁ Ἅγιος Συµεὼν ὁ νέος θεολόγος
• Ὁ Ἅγιος Λαυρέντιος

Ὁ Ὅσιος Θεοφάνης, ὁ ὁµολογητὴς τῆς Συγριανῆς

Ὁ γνωστὸς χρονογράφος καὶ εὐθαρσὴς ὁµολογητής, γεννήθηκε τὸ 760 µ.Χ. Τὸν πατέρα του ἔλεγαν Ἰσαὰκ καὶ τὴν µητέρα του Θεοδότη. Σὲ ἡλικία ὀκτὼ ἐτῶν ἔµεινε ὀρφανὸς ἀπὸ πατέρα, ἀλλὰ ἡ µητέρα του κατόρθωσε νὰ τὸν µορφώσει καλὰ καὶ νὰ τὸν παντρέψει σὲ νεαρὴ ἡλικία, µὲ ἐνάρετη καὶ πλούσια κόρη, τὴν Μεγαλῶ, τὴν ἔπειτα µοναχὴ καὶ µετονοµασθεῖσα Εἰρήνη. Ὁ Θεοφάνης, ὅµως, εἶχε µοναχικὴ κλίση καὶ ἔτσι ὁ γάµος διαλύθηκε. Καὶ ἡ µὲν σύζυγός του µὲ τὴν θέλησή της κλείστηκε στὴν γυναικεία µονὴ τῆς νήσου τοῦ Πρίγκηπος καὶ αὐτὸς σ᾿ ἕνα µοναστήρι κοντὰ στὸ βουνὸ τῆς Συγριανῆς, τὸ Πολίχνιο. Ἀπὸ τὴν µονὴ αὐτή, προσεκλήθη µαζὶ µὲ ἄλλους ἡγουµένους στὴν Ζ´ Οἰκουµενικὴ Σύνοδο στὴν Νίκαια, ὅπου καὶ διέπρεψε. Ὅταν ἐπέστρεψε, ἐγκατέστησε ἡγούµενο τὸν µοναχὸ Στρατήγιο καὶ ἀποχώρησε στὴν ἀπέναντι νῆσο Κολώνυµο. Ἐκεῖ ἵδρυσε νέα µεγάλη µονὴ καὶ ἐπὶ ἕξι χρόνια καλλιγραφοῦσε καὶ συνέγραφε. Ἡ ὑγεία του ὅµως, προσβλήθηκε ἀπὸ ὀξεῖα λιθίαση. Ἐπίσης, ἐπειδὴ δὲ συµµερίστηκε τὶς αἱρετικὲς ἰδέες τῶν εἰκονοµάχων Λέοντα τοῦ Ἀρµενίου καὶ Ἰωάννου τοῦ πατριάρχου, ἐξορίσθηκε στὴν Σαµοθράκη, ὅπου µετὰ 23 ἡµέρες πέθανε (815 ἢ κατ᾿ ἄλλους τὸ 818). Ἀργότερα οἱ µαθητές του, µετακόµισαν τὰ λείψανά του στὴν µονή του (822).

Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Α´ ὁ Διάλογος, πάπας Ῥώµης

Ὁ Γρηγόριος γεννήθηκε στὴν Ῥώµη τὸ 540 ἀπὸ πλούσια καὶ χριστιανικὴ οἰκογένεια. Σπούδασε νοµικὰ καὶ φιλοσοφία. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα του, κληρονόµησε µεγάλη περιουσία. Αὐτὸς ὅµως ἄφησε τὰ τοῦ κόσµου, ἔκτισε ἕξι µοναστήρια στὴν Σικελία καὶ ἕνα στὴν Ῥώµη, ὅπου µόνασε καὶ ὁ ἴδιος. Τὸ 590 διαδέχεται τὸν πάπα Πελάγιο τὸν Β´. Ὅταν ἀνέλαβε πάπας ὁ Γρηγόριος, ἡ ἐκκλησιαστικὴ καὶ πολιτικὴ κατάσταση τῆς ἐποχῆς εἶχε µεγάλες ἀθλιότητες. Γράφει χαρακτηριστικὰ σὲ µία ἐπιστολή του: «Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὡσὰν ἕνα καράβι παλαιόν, ποὺ κυµατίζεται σφοδρότατα καὶ κάµνει νερὰ σὲ ὅλα του τὰ µέρη, µὲ τὰ ξύλα του σαρακοφαγωµένα, καθηµερινῶς πληττόµενον ἀπὸ τὴν τρικυµίαν καὶ κινδυνεῦον νὰ χαθεῖ». Ἐπιπλέον, ὁ Γρηγόριος ἦταν καὶ πολὺ ἀσθενικὸς στὸ σῶµα. Τί νὰ κάνει; Ἀµέσως τότε, πέρασαν ἀπὸ τὸ µυαλό του τὰ λόγια του Κυρίου µας: «Ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις µου· ἡ γὰρ δύναµίς µου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται». Δηλαδή, σοῦ εἶναι ἀρκετὴ ἡ χάρη ποὺ σοῦ δίνω. Διότι ἡ δύναµή µου ἀναδεικνύεται τέλεια, ὅταν ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀσθενής, καὶ µὲ τὴν ἐνίσχυσή µου κατορθώνει µεγάλα καὶ θαυµαστά. Πράγµατι, µέσα στὰ 14 χρόνια ποὺ ἡ Ἐκκλησία ποιµάνθηκε ἀπὸ τὸν Γρηγόριο, κατάφερε νὰ ὀρθοποδήσει καὶ καλλιεργήθηκε σωστὰ ἡ ὅλη ἐκκλησιαστικὴ παράδοση. Πέθανε εἰρηνικὰ στὶς 12 Μαρτίου τοῦ ἔτους 604.

Οἱ Ἅγιοι Ἐννέα Μάρτυρες

Μαρτύρησαν διὰ πυρός. (Ἴσως εἶναι οἱ ἴδιοι µ᾿ αὐτοὺς ποὺ µαρτύρησαν µαζὶ µὲ τὸν Ἅγιο ἐπίσκοπο Αὐδᾶ στὴν Περσία, ποὺ ἡ µνήµη τους ἑορτάζεται τὴν 31η Μαρτίου).

Ὁ Δίκαιος Φινεές

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ὁ Ἅγιος Συµεὼν ὁ νέος θεολόγος

Ἦταν ἀπὸ τὴν Παφλαγονία καὶ ἔζησε τὸν 10ο αἰῶνα. Οἱ γονεῖς του, Βασίλειος καὶ Θεοφανῶ, φρόντισαν γιὰ τὴν καλή του ἐκπαίδευση, τὶς δὲ σπουδές του συµπλήρωσε στὴν Κωνσταντινούπολη µὲ τὴν κηδεµονία ἰσχυροῦ θείου του στὴν Αὐλή. Μὲ τὴν ἐπιµονὴ τοῦ θείου του, µπῆκε καὶ αὐτὸς στὴν Αὐλή. Ὅταν ὅµως πέθανε ὁ θεῖος του, ἄφησε τὴν Αὐλὴ τοῦ Παλατιοῦ καὶ ζήτησε νὰ εἰσαχθεῖ στὴν περίφηµη Μονὴ τοῦ Στουδίου. Δὲν τὸν δέχτηκαν λόγῳ τοῦ νεαροῦ της ἡλικίας του. Ἀργότερα ὅµως τὸν δέχτηκαν. Ἐκεῖ µαθήτευσε κοντὰ στὸν ὁµώνυµο προίσταµενό του Συµεών, µὲ τὶς ὁδηγίες τοῦ ὁποίου εὐδοκιµοῦσε στὶς θεολογικὲς µελέτες καὶ στὴν πνευµατικὴ ζωή. Συναντᾶµε κατόπιν τὸν Συµεὼν στὴν Μονὴ τοῦ Ἁγίου Μάµαντα, ὅπου πῆρε τὸ µοναχικὸ σχῆµα καὶ στὴν συνέχεια ἔγινε ἡγούµενός της. Ἐπειδὴ ὅµως θέλησε νὰ ἐπιβάλει τοὺς µοναστικοὺς κανόνες τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, συνάντησε ζωηρὴ ἀντίδραση καὶ παραιτήθηκε. Ἀσχολήθηκε ἀποκλειστικὰ µὲ θεολογικὲς µελέτες καὶ συγγραφές. Κατηγορήθηκε ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Νικοµήδειας, Στέφανο, ὅτι γιόρταζε ἀπὸ µόνος του σὰν ἐπίσηµο Ἅγιο τὸν γέροντά του, Συµεών, καὶ ἡ περιπέτεια αὐτὴ τοῦ κόστισε ἕξι χρόνια ταλαιπωριῶν. Τελικά, διατάχθηκε νὰ πάει σ᾿ ἕνα µοναχικὸ παρεκκλῆσι τῆς Ἁγίας Μαρίνας, στὴν Ἀσιατικὴ ὄχθη τῆς Προποντίδας, ὅπου καὶ πέθανε σὲ γεροντικὴ ἡλικία (κατὰ τὸ 1020). Ἀπὸ τὶς συγγραφές του σῴζονται 92 λόγοι, 282 πρακτικὰ καὶ θεολογικὰ κεφάλαια, καθὼς καὶ θρησκευτικὰ ποιήµατα. Γιὰ τὴν θεολογική του δεινότητα ὀνοµάστηκε Νέος Θεολόγος.

Ὁ Ἅγιος Λαυρέντιος

Ἀνήκει καὶ αὐτὸς στὸν χορὸ τῶν 300 Μαρτύρων καὶ Ὁσίων της Κύπρου, τῶν ἐπονοµαζοµένων «Ἀλαµανῶν». Βλέπε καὶ Μάρτυρες 300 Ἀλαµανοὶ στοὺς Α.Χ.Ε.Χ.