|
4 Αὐγούστου
|
|
| Οἱ Ἅγιοι Ἑπτὰ Παῖδες ἐν Ἐφέσῳ: Μαξιµιλιανός, Ἐξακουστοδιανός, Ἰαµβιλίχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Ἀντωνῖνος (κάτ΄ ἄλλους Ἰωάννης) καὶ Κωνσταντῖνος
Στὰ µέσα τοῦ 3ου αἰῶνα µ.Χ., ὅταν ὁ αὐτοκράτωρ Δέκιος ἄναψε τὸ καµίνι τῶν διωγµῶν καὶ χωρὶς καµιὰ διάκριση βασάνιζε καὶ σκότωνε νέους καὶ γέρους, τότε καὶ ἑπτὰ παῖδες, Μαξιµιλιανός, Ἐξακουστοδιανός, Ἰαµβιλίχος, Μαρτινιανός, Διονύσιος, Ἀντωνῖνος καὶ Κωνσταντῖνος, γιὰ νὰ µὴν ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους, ἀφοῦ διαµοίρασαν τὰ ὑπάρχοντά τους στοὺς φτωχούς, ἔφυγαν ἀπὸ τὴν πόλη καὶ κρύφτηκαν σὲ κάποια σπηλιά, µέχρι νὰ πάψει ὁ διωγµός. Ἐπειδή, ὅµως, ὁ κίνδυνος ὁλοένα καὶ πλησίαζε στὴν κρυψῶνα τους, προσευχήθηκαν ὅλη τὴν νύκτα νὰ πάρει ὁ Θεὸς τὶς ψυχές τους, χωρὶς νὰ πέσουν στὰ χέρια τοῦ Δεκίου. Ὁ Θεὸς ἄκουσε τὴν δέησή τους, καὶ τὸ πρωὶ κοιµήθηκαν χωρὶς νὰ ξυπνήσουν. Μετὰ 194 χρόνια, ἐπὶ Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ, στὴν Ἔφεσο κάποια αἵρεση διακήρυττε ὅτι δὲν ὑπάρχει ἀνάσταση νεκρῶν. Ἐκείνη, λοιπόν, τὴν ἐποχή, κάποιο παιδὶ στὴν ἀγορὰ τῆς Ἐφέσου ψώνισε ψωµὶ µὲ τὸ νόµισµα τῆς ἐποχῆς τοῦ Δεκίου. Αὐτὸ προκάλεσε ἔκπληξη. Πῆραν, λοιπὸν τὸ παιδὶ καὶ τὸ ἀνέκριναν. Κατόπιν, πῆγαν στὴ σπηλιὰ καὶ βρῆκαν ζωντανὰ καὶ τὰ ὑπόλοιπα παιδιά. Τότε ὅλοι κατάλαβαν ὅτι εἶναι θαῦµα Θεοῦ, γιὰ νὰ ἀποδειχθεῖ ὅτι «ἀνάστασιν µέλλειν ἔσεσθαι νεκρῶν, δικαίων τε καὶ ἀδίκων». Δηλαδή, ὅτι µέλλει νὰ γίνει ἀνάσταση νεκρῶν, καὶ τῶν δικαίων καὶ τῶν ἀδίκων. Ἡ Ὁσία Εὐδοκία καὶ ἡ ἀνακοµιδὴ τῶν λειψάνων της Καταγόταν ἀπὸ τὰ µέρη τῆς Ἀνατολῆς. Σὲ µία ὅµως ἐκστρατεία τους οἱ Πέρσες αἰχµαλώτισαν καὶ αὐτὴν καὶ τὴν µετέφεραν στὴν Περσία. Ἐκεῖ ὑποχρεώθηκε νὰ ὑπηρετεῖ τὴν οἰκογένεια ἑνὸς ἀξιωµατικοῦ. Ἡ ζωὴ αὐτὴ δὲν δυσαρέστησε τὴν Εὐδοκία. Πίστευε ὅτι παντοῦ, ὅπου κι ἂν τύχουµε, µποροῦµε νὰ ἔχουµε µεγάλη ἀποστολὴ ὑπὲρ τοῦ ἔργου τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ὠφελείας τοῦ πλησίον µας. Ἔτσι, εὐπειθής, πρόθυµη καὶ διακριτικὴ καθὼς ἦταν, ἀλλὰ καὶ µὲ πολλὴ φρόνηση καὶ λεπτότητα, κατάφερε αὐτὴ ἡ αἰχµάλωτη νὰ αἰχµαλωτίσει τοὺς κυρίους της. Τὴν ἀγάπησαν ὅλοι καὶ ἔγιναν χριστιανοί. Κατόπιν, µὲ πυρῆνα τὸ σπίτι τοῦ ἀξιωµατικοῦ, κατάφεραν νὰ ἐκχριστιανίσουν πολλὲς Περσίδες καὶ Πέρσες. Τὰ γεγονότα ὅµως αὐτὰ ἔφτασαν στ΄ αὐτιὰ τῶν ἀρχόντων, ποὺ ἐξοργισµένοι συνέλαβαν τὴν Εὐδοκία καὶ τὴν µαστίγωσαν ἀλύπητα. Ἔτσι πληγωµένη τὴν ἔριξαν στὴ φυλακή. Ἀλλὰ µετὰ δυὸ µῆνες τὴν ἔβγαλαν, ἔσχισαν τὶς σάρκες της µὲ ἀκανθωτὰ ῥαβδιά, τρύπησαν τὸ σῶµα της µὲ µυτερὰ καλάµια καὶ κατόπιν ἕσφιξαν τόσο τὸ σῶµα της µὲ σχοινιά, ὥστε πολλὰ κόκκαλά της ἔσπασαν. Ἀλλ΄ ἐπειδὴ ἡ Εὐδοκία µὲ γενναῖο φρόνηµα ἐξακολουθοῦσε νὰ ὁµολογεῖ τὸν Χριστό, τὴν ἀποκεφάλισαν, γιὰ νά λάβει ἔτσι τὸ ἀµάραντο στεφάνι τοῦ µαρτυρίου. Ὁ Σ. Εὐστρατιάδης ὅµως, ἔχει ἄλλη ἄποψη γιὰ τὸ Συναξάρι αὐτὸ καὶ λέει τὰ ἑξῆς: «Ἐν τῷ Συναξαριστῇ τοῦ Νικοδήµου γίνεται σύγχυσις τῆς ἀνακοµιδῆς τῶν λειψάνων τῆς µάρτυρος ταύτης, τῆς ἑορταζόµενης τὴν 1η Μαρτίου, πρὸς ἄλλην ὁµώνυµον µάρτυρα τῆς 4ης Αὐγούστου, ὅτι περὶ τῆς ἀνωτέρω πρώην πόρνης καὶ εἴτα ὁσιοµάρτυρος Εὐδοκίας ὁ λόγος τῆς ἀνακοµιδῆς, µαρτυρεῖ ὁ ἀρχαῖος Παρισινὸς Κῶδιξ 13, ὅστις ἐν φ. 356α περὶ τῆς ἑορτῆς τῶν ἐν Ἐφέσῳ ἑπτὰ παίδων καὶ τῆς ἀνωτέρῳ µάρτυρος Εὐδοκίας ταῦτα σηµειοῖ: Ἰστέον ὅτι τινὰ τῶν Τυπικῶν κατὰ ταύτην τὴν ἡµέραν (ἤγουν τὴν 4ην Αὐγούστου) ἑορτάζουσι τοὺς ἁγίους τούτους (ἑπτὰ παίδας)· ἕτερα δὲ κατὰ τὴν β´ ἡµέραν τοῦ µηνός· κατὰ δὲ ταύτην τὴν ἁγίαν ὁσιοµάρτυρα Εὐδοκίαν, ἧς ἀκολουθία ψάλλεται τὴν α΄ τοῦ Μαρτίου µηνός, εἶγε ἐστὶν αὕτη καὶ οὐχ ἑτέρα· ἐπεὶ ἡ τῆς µάρτυρος ἀκολουθία ταύτην εἶναι παρίστησιν, ἡµεῖς δὲ τῷ πλείονι τῶν ψήφων νικώµενοι, ἐνταῦθα τοὺς ἁγίους ἑπτὰ παίδας τεθείκαµεν ἐναποµένει δὲ εἰς τὴν διάκρισιν». Πράγµατι δὲ ἡ εἰς τὴν ἁγίαν Εὐδοκίαν ἀκολουθία τῆς ἀνακοµιδῆς τῶν λειψάνων, ἡ σῳζόµενη εἰς τοὺς Λαυριωτικοὺς Κώδικας Δ 17 φ. 31 καὶ Δ 14 καὶ εἰς τὸν Παρισινὸν 1575 φ. 186α τοῦ Θεοφάνους ποίηµα, ἀναφέρεται εἰς τὴν πρώην πόρνην Εὐδοκίαν (τῆς 1ης Μαρτίου) καὶ οὐχὶ εἰς τὴν ἀνωτέρῳ τῆς 4ης Αὐγούστου, ἧς τὴν µνήµην καὶ τὴν ἀνακοµιδὴν συγχρόνως ἀναγράφει ὁ Νικόδηµος. Φρονῶ, ὅτι ἡ Εὐδοκία αὐτὴ τοῦ Νικόδηµου εἶναι φανταστικὸν πρόσωπον, ἐκλαµβανόµενη ἀντὶ τῆς µάρτυρος Ἴας, τὴν ὁποίαν πολλοὶ Συναξαρισταὶ κατὰ τὴν ἡµέραν ταύτην σηµειοῦσιν, ἥτις ἔχει καὶ τὸ αὐτὸ ἀπαραλλάκτως ὑπόµνηµα· φαίνεται ὅτι ὁ ἀντιγραφεὺς τὸ ὄνοµα Ἴα ἐθεώρησε ἀκέφαλον καὶ συνεπλήρωσεν αὐτὸ διὰ τῆς προσθήκης τῶν πέντε πρώτων γραµµάτων ‘’Εὐδοκ.’’. Ἢ, τὸ καὶ πιθανότερον, ἐπειδὴ κατὰ τὴν ἡµέραν ταύτην µνεία γίνεται τοῦ ὀνόµατος τῆς Εὐδοκίας διὰ τὴν ἀνακοµιδὴν αὐτῆς, καὶ µνεία τῆς µάρτυρος Ἴας, τὸ συναξάριον τῆς τελευταίας ταύτης ἀπεδόθη ἐκ συγχύσεως εἰς τὴν Εὐδοκίαν καὶ οὕτω προῆλθε νέα µάρτυς ἀνύπαρκτος Εὐδοκία· διότι δὲν ἐξηγεῖται ἄλλως τὸ κοινὸν Συναξάριον τῆς Ἴας τῶν Συναξαριστῶν καὶ τῆς Εὐδοκίας τοῦ Νικόδηµου. (Πρβλ. Συναξαριστὴν Delehaye, σ. 868, 38 καὶ Νικόδηµου, σ. 235-236, Ἀπριλίου 4). Ὁ Ἅγιος Θαλουὴλ Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν κρέµασαν σὲ µία µηλιά. Ἐγκαίνια τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παντοκράτορος στὴν Κωνσταντινούπολη Ἐγκαίνια Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Προκοπίου |
|
Τό Συναξάρι εἶναι ἐπιλογή κειμένων ἀπό τό «ΑΓΙΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ» τοῦ κ.Χρ.Τσολακίδη
|