4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ

• Ὁ Ὅσιος Ἰωαννίκιος ὁ Μεγάλος, «ὁ ἐν Ὀλύµπῳ»
• Οἱ Ἅγιοι Νίκανδρος, ἐπίσκοπος Μύρων, καὶ Ἐρµαῖος ὁ πρεσβύτερος
• Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὁ Μῖµος (ἠθοποιός)
• Διήγηση στὸν θρῆνο τοῦ προφήτου Ἰερεµίου
• Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βατάτζης, ὁ ἐλεήµονας βασιλιάς
• Ὁ Ἅγιος Βιτάλιος ὁ δοῦλος
• Ὁ Δίκαιος Ἀβιµέλεχ

Ὁ Ὅσιος Ἰωαννίκιος ὁ Μεγάλος, «ὁ ἐν Ὀλύµπῳ»

Γεννήθηκε στὴν Βιθυνία τὸ 740 µ.Χ. Τὸν πατέρα του τὸν ἔλεγαν Μυριτρίκη καὶ τὴν µητέρα του Ἀναστασώ. Καὶ οἱ δυὸ ἦταν εὐσεβεῖς γονεῖς καὶ παιδαγώγησαν τὸν γιό τους σύµφωνα µὲ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Εὐαγγελίου. Ὅταν ὁ Ἰωαννίκιος στρατεύτηκε, αὐτοκράτορας ἦταν ὁ τραχὺς εἰκονοµάχος Κωνσταντῖνος ὁ Ε΄. Αὐτὸς διέπρεψε στοὺς ἀγῶνες του κατὰ τῶν Βουλγάρων καὶ εἶχε µεγάλη ἐκτίµηση ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες του. Ἡ ψυχολογία ποὺ καλλιεργήθηκε στὰ πεδία τῶν µαχῶν, παρέσυρε τὸν Ἰωαννίκιο καὶ στὸ θρησκευτικὸ ἔδαφος, µὲ ἀποτέλεσµα νὰ γίνει εἰκονοµάχος σὰν τὸν αὐτοκράτορα. Ὅταν, ὅµως, ἀπολύθηκε ἀπὸ τὶς τάξεις τοῦ στρατοῦ, δὲν ἄργησε νὰ καταλάβει τὴν πλάνη του καὶ σὲ τί µεγάλα σφάλµατα τὸν εἶχε ὁδηγήσει αὐτή. Τί νὰ κάνει ὅµως; Μὰ τί ἄλλο. Νὰ µετανοήσει καὶ νὰ ἐπανέλθει στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία ποὺ τοῦ πρόσφεραν οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του. Ἀµέσως, µάλιστα, ἦλθε στὴν σκέψη του ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ: «Μνηµόνευε οὖν πόθεν πέπτωκας καὶ µετανόησον καὶ τὰ πρῶτα ἔργα ποίησον». Θυµήσου, δηλαδή, ἀπὸ ποιὸ ἠθικὸ ὕψος ἔχεις πέσει καὶ µετανόησε καὶ κᾶµε πάλι τὰ ἔργα τῆς πρώτης ἀγάπης σου. Καὶ ὁ Ἰωαννίκιος µετενόησε εἰλικρινά. Ἐξοµολογήθηκε τὸ ὀλίσθηµά του, καταρτίσθηκε ἀνάλογα, ἔγινε µοναχὸς στὸν Ὄλυµπο καὶ πέθανε 94 χρονῶν στὴ Μονὴ Ἀντιδίου, διδάσκοντας στὸν κόσµο τὴν Ὀρθοδοξία.

Οἱ Ἅγιοι Νίκανδρος, ἐπίσκοπος Μύρων, καὶ Ἐρµαῖος ὁ πρεσβύτερος

Μαθητὲς καὶ οἱ δυὸ τοῦ ἀποστόλου Τίτου, τοῦ τόσο ἀγαπηµένου συνεργάτη τοῦ ἀπ. Παύλου. Ἐµπνέονταν ἀπὸ θερµὸ ζῆλο τῶν µεγάλων ἀθλητῶν τῆς πίστης καὶ ἦταν ἀφοσιωµένοι ὁλόψυχα στὸν ἱερὸ ἀγῶνα της. Μὲ τὸ κήρυγµά τους πολλοὶ εἰδωλολάτρες δέχτηκαν τὸ ἅγιο βάπτισµα. Καταγγέλθηκαν λοιπὸν στὸν ἔπαρχο Λιβάνια, ἔµειναν στὴν χριστιανικὴ ὁµολογία τους καὶ µπροστὰ στὸν ἴδιο ὑπεράσπισαν τὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου καὶ ἔλεγξαν τὴν πλάνη τῶν ἐθνικῶν. Τότε ὁ Λιθάνιος διέταξε νὰ σχίσουν τὶς σάρκες τους µὲ σιδερένια ὄργανα καὶ κατόπιν τοὺς ἔκλεισε ζωντανοὺς µέσα σὲ τάφο. Ἐκεῖνοι ὑπέµειναν µὲ καρτερία τὸ τροµερὸ µαρτύριο καὶ µ΄ αὐτὸ τὸν τρόπο ἀνέβηκαν στὰ αἰώνια σκηνώµατα τῆς αἰώνιας ζωῆς.

Ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὁ μῖµος (ἠθοποιός)

Ἔζησε στὰ χρόνια τοῦ βασιλιᾶ Αὐρηλιανοῦ (270) καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἔφεσο. Ἔκανε τὸ ἐπάγγελµα τοῦ µίµου, τοῦ ἠθοποιοῦ, ὅπως θὰ λέγαµε σήµερα, καὶ ἀκολουθοῦσε τὸν κόµη Ἀλεξανδρείας. Μαζὶ µ΄ αὐτὸν λοιπὸν ἔφτασε στὴν Καισαρεία καί, σὲ κάποια παράστασή του, ὑποκρίθηκε τὴν τελετὴ τοῦ Ἁγίου Βαπτίσµατος. Ἡ παράσταση ἦταν τόσο ἄψογη, ὥστε µὲ θαυµατουργικὸ τρόπο, πολλοὶ ἀπὸ τοὺς θεατὲς βαπτίστηκαν χριστιανοί. Ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὁ Πορφύριος, ὁµολόγησε δηµόσια πὼς εἶναι πλέον χριστιανός. Ὁ κόµης διέταξε τὸν Ἅγιο νὰ ἀρνηθεῖ ἀµέσως τὴν πίστη τῶν χριστιανῶν, πρᾶγµα ποὺ ὁ Πορφύριος δὲν ἔπραξε. Τότε ὁ κόµης διέταξε νὰ τὸν ἀποκεφαλίσουν καὶ ἔτσι ὁ Ἅγιος ἔλαβε τὸ ἀµάραντο στεφάνι τοῦ µαρτυρίου. (Μᾶλλον πρόκειται γιὰ τὸν ἴδιο Ἅγιο, ποὺ ἡ µνήµη του φέρεται τὴν 15η Σεπτεµβρίου).

Διήγηση στὸν θρῆνο τοῦ προφήτου Ἰερεµίου

Λεπτοµέρειες βλέπε στὸν «Μέγα Συναξαριστή» τοῦ Ματθαίου Λαγγῆ, τόµος ΙΑ΄, σελίδα 147, ἔκδοση 1993. Βιογραφικὸ σηµείωµα τοῦ Προφήτη Ἱερεµία βλέπε τὴν 1η Μάιου.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Βατάτζης, ὁ ἐλεήµονας βασιλιάς

Γεννήθηκε στὴν Ἀδριανούπολη τῆς Θράκης ἀπὸ γένος µεγάλο. Γαµπρὸς τοῦ βασιλιᾶ Θεοδώρου Λασκάρεως, ἀφοῦ παντρεύτηκε τὴν θυγατέρα του, Εἰρήνη, τὸν διαδέχτηκε στὸν θρόνο τῆς Νικαίας (1222-1255). Ὁ Ἰωάννης ἦταν εὐσεβὴς καὶ φιλελεήµων βασιλιάς, καὶ ὁ λαὸς τὸν ἀγαποῦσε πολὺ γιὰ τοὺς χριστιανικούς του τρόπους, τὴν πραότητα, τὴν ταπεινοφροσύνη, τὴν χρηστότητα τοῦ ἤθους καὶ τὴν προσήλωσή του στὰ θεῖα. Ἀφοῦ βασίλευσε µὲ χριστοήθεια, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ στὶς 30 Ὀκτωβρίου 1255. Τὸν ἔθαψαν µὲ µεγάλες τιµὲς στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε κτίσει, τὴν ἐπιλεγόµενη τῶν Σωσάνδρων.

Ὁ Ἅγιος Βιτάλιος ὁ δοῦλος

Πιθανὸν νὰ εἶναι τὸ ἴδιο πρόσωπο µ΄ αὐτὸ τῆς 29ης Ἀπριλίου.

Ὁ Δίκαιος Ἀβιµέλεχ

Ὄνοµα Βασιλέων τῶν Γεράρων. Φιλοξένησε τὸν Ἀβραάµ, ποὺ τοῦ παρουσίασε τὴν γυναῖκα του, Σάρα, ὡς ἀδελφή του. Ὁ Ἀβιµελὲχ ὅµως δὲν τὴν ἰδιοποιήθηκε, ἐπειδὴ πληροφορήθηκε τὴν ἀλήθεια ἀπὸ ὄνειρο ποὺ εἶδε. Τὸ περιστατικὸ στὸ βιβλίο τῆς Π.Δ. Γεν. κεφ. 20, στίχ. 21.