«Φωστῆρες ὑπέρλαμπροι, τῆς ἀληθείας Χριστοῦ,
τῷ κόσμῳ ἐδείχθητε, ἐπὶ τῆς γῆς ἀληθῶς, Πατέρες μακάριοι.»
Ἀγαπητοί µου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Τή σηµερινή Κυριακή τιµοῦµε τούς Ἁγίους Θεοφόρους Πατέρες, οἱ ὁποῖοι συγκρότησαν τήν Ἁγία Δ΄ Οἰκουµενική Σύνοδο τῆς Χαλκηδόνος τό σωτήριον ἔτος 451 µ.Χ..
Οἱ ἱεροί Πατέρες διετράνωσαν τήν ὀρθόδοξη πίστη, ὅτι ὁ Χριστός ὑπῆρξε τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος, χωρίς ἁµαρτία. Στό σηµερινό Εὐαγγέλιο ὁ Κύριος λέγει στούς µαθητές ὅτι αὐτοί εἶναι τό «φῶς τοῦ κόσµου». Τέτοιος τιµητικός χαρακτηρισµός εἶναι σπάνιος. Τούς ὀνόµασε µέ τό δικό Του ὄνοµα, διότι Ἐκεῖνος εἶναι «τό φῶς τό ἀληθινόν, ὅ φωτίζει πάντα ἄνθρωπον ἐρχόµενον εἰς τόν κόσµον». Ὅταν θέλησε νά ἀποκαλύψει τήν οὐσία τῆς ἀποστολῆς Του διεκήρυξε: «Ἐγώ φῶς εἰς τόν κόσµον ἐλήλυθα». Οἱ Μαθητές δέν ἔχουν τό Φῶς ἀπό µόνοι τους, ἀλλά τό παίρνουν ἀπό τόν Χριστό πού εἶναι τό «φῶς τό ἀληθινόν». Ἀπό τόν Χριστό παίρνουν τό φῶς οἱ πιστοί καί τό καθρεπτίζουν στούς ἄλλους. Γίνονται ἔτσι τό πνευµατικό φῶς τοῦ κόσµου. Μέ τό φῶς τους καθοδηγοῦν καί σώζουν τόν κόσµο. Ἔτσι ἦταν οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας πού ἐφώτισαν τόν κόσµο, ὄχι µόνο στήν ἐποχή τους, ἀλλά πάντοτε.
Ὁ µαθητής τοῦ Χριστοῦ δέν κρύβει τό φῶς, ἀλλά τό µεταδίδει καί στούς ἄλλους µέ ἱεραποστολή, πού εἶναι πάντα ἡ λειτουργία µετά τή Λειτουργία. Ἄν κρύψουµε τό φῶς «ὑπό τόν µόδιον», ἄν τοῦ στερήσουµε τόν ὁρίζοντα ἀκτινοβολίας, δέν θά ἀνταποκριθεῖ στόν λόγο τῆς ὕπαρξής του, καί τελικά θά σβήσει. Κάθε φῶς εἶναι στή φύση του νά λάµπει. Μιά φωτισµένη ἀπό τόν Χριστό ψυχή θά φανεῖ ἀπό τόν τρόπο µέ τόν ὁποῖο ἐκφράζεται, ἀπό τό πῶς συµπεριφέρεται, πῶς κινεῖται, πῶς ἀντιδρᾷ. Τό φῶς ἀποκαλύπτει ὅ,τι κρύβει τό σκοτάδι. Προειδοποιεῖ γιά κινδύνους, βοηθᾷ στή σωστή πορεία, διαλύει τήν ἀβεβαιότητα, δίνει στό βῆµα ρυθµό καί σταθερότητα.
Ὁ πραγµατικός µαθητής τοῦ Χριστοῦ φωτίζει µέ τήν ἀρετή του, µέ τήν ἀκτινοβολία τῆς προσωπικότητάς του. Ἡ ζωή του εἶναι ἕνα παράδειγµα φωτεινό γιά µίµηση. Ἀντιγράφει, µέσα στά ἀνθρώπινα πλαίσια, τή ζωή τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Θεῖος φωτισµός δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τήν κοινωνική θέση. Ὅπου καί ἄν βρίσκεται, ἐπιβάλλεται µέ τήν τιµιότητα, τήν εἰλικρίνεια, τή σοβαρότητα καί τή σεµνότητά του. Δέν παίρνει ἀξία τό πρόσωπο ἑνός τέτοιου χριστιανοῦ ἀπό τό ἀξίωµα ἤ τή θέση πού κατέχει, ἀλλά ἡ θέση καί τό ἀξίωµα παίρνουν ἀξία ἀπό αὐτόν. Δέν εἴµαστε οἱ χριστιανοί ἁπλῶς φῶς γιά τόν ἑαυτό µας, πρέπει νά εἴµαστε «φῶς τοῦ κόσµου» καί νά λάµπουµε «ἔµπροσθεν τῶν ἀνθρώπων», εἶπε ὁ Χριστός. Ὄχι µέ θεωρίες ἀλλά µέ «καλά ἔργα» πού στρέφουν τήν προσοχή στόν Θεό.
Ἀδελφοί µου ἀγαπητοί,
Στήν ἐποχή ἐκείνη τῶν εὐαγγελίων ἡ λέξη «καλός» δέν σήµαινε ἁπλῶς ἀντίθετος τοῦ «κακός». Εἶχε εὐρύτερη ἔννοια, ὅπως λ.χ. ἑλκυστικός, ὡραῖος, χαριτωµένος. Τά «καλά ἔργα» ἑποµένως πού ζητᾷ ὁ Χριστός, δέν εἶναι µιά ἀναγκαστική ἐκτέλεση καθήκοντος, µιά αὐστηρή ἀγαθοεργία, µιά ψυχρή προσφορά βοήθειας σέ εἶδος ἤ σέ χρῆµα. Εἶναι χαριτωµένα. Γεµάτα χάρη Θεοῦ, ἀγάπη καί χαρά. Ὄχι παγερή ἐξυπηρέτηση, τυπική, ἀλλά αὐθόρµητη καλωσύνη, γεµάτη φῶς στήν καρδιά καί στό πρόσωπο. Στήν καλωσύνη τῶν ἁγίων ὑπάρχει πάντα κάτι ἤρεµο, θελκτικό στή συµπεριφορά τους, στά λόγια, στίς πράξεις, στή σιωπή τους. «Οὕτω λαµψάτω τό φῶς ὑµῶν ἔµπροσθεν τῶν ἀνθρώπων». Ἔτσι στήν ἐποχή τῶν Πατέρων ἐξαπλώθηκε τό Εὐαγγέλιο στή γῆ. Ἄς ἐγκολπωθοῦµε αὐτό τό Φῶς καί ἄς τό σκορπίσουµε στούς γύρω, ἰδίως σήµερα πού ἡ κοινωνία κλυδωνίζεται καί ἡ Νεολαία ἐκφράζει τόση ὀργή, πού εἶναι τό ἀποτέλεσµα ἀπό βαθύ πόνο… δυστυχῶς!
Οἱ ἱεροί Πατέρες εἴθε νά γίνουν ὁδηγοί στίς ἐπιλογές µας.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς