«Ἄξιόν ἐστι,
μεγαλύνειν σε τὸν πάντων Κτίστην.
τοῖς σοῖς γὰρ παθήμασιν ἔχομεν,
τὴν ἀπάθειαν ῥυσθέντες τῆς φθορᾶς»
Ἀγαπητοί µου ἀδελφοί,
Δέος µᾶς καταλαµβάνει τούτη τήν ἡµέρα τοῦ πάθους τοῦ Κυρίου µας. Πάνω στόν Σταυρό ἀνεβαίνει ὁ ἀθῶος καί ἀπαλλάσσεται ὁ ληστής, πού εἶχε καταληστεύσει τούς συνανθρώπους του. Ὁ ληστής θεωρεῖται ἀθωότερος Ἐκείνου, πού «διῆλθεν εὐεργετῶν» (Πράξεων 10, 38). Ὁ Βαραββᾶς ἐλευθερώνεται, γιά νά συνεχίσει τό µισάνθρωπο ἔργο του, ὅπως ἄλλωστε συµβαίνει διαχρονικά.
Ἔχουµε µπροστά µας ἕναν κατάδικο, ἕναν ἀδύναµο ἄνθρωπο πού πεθαίνει σάν κακοῦργος ἀνάµεσα σέ ἄλλους κακούργους, σέ πλήρη ἐγκατάλειψη ἀπό τούς ἀνθρώπους καί, φαινοµενικά πάντα, καί ἀπό τόν Ἴδιο τόν Θεό. Ὁ λαός, πού πρίν λίγες ἡµέρες κραύγαζε ἐκεῖνα τά οὐρανοµήκη «‘Ωσαννά», ἤδη ἀπορεῖ γιά τήν ἐξέλιξη, καί στούς ἀµύητους γκρεµίζεται ἡ εἰκόνα, πού εἶχαν ἀναρτήσει µέσα τους γιά τόν βασιλιά τοῦ κόσµου. Ἐλάχιστοι ἴσως µποροῦσαν νά κατανοήσουν τή δήλωση τοῦ Κυρίου, ὅτι «ἡ βασιλεία ἡ ἐµή οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσµου τούτου» (Ἰω. 18, 36).
Ἀλλιῶς Τόν περίµεναν οἱ περισσότεροι καί τώρα ἀπογοητεύονται, γιατί ἡ ἀγάπη τῆς δύναµης, πού ἐκεῖνοι εἶχαν καλλιεργήσει µέσα τους, δέν εἶχε σχέση µέ τή δύναµη τῆς ἀγάπης πού κρεµόταν πάνω στόν Σταυρό. Ἡ πρώτη εἶναι πρόσκαιρη, µέ φανταχτερές ἴσως νίκες, ἀπονοµές ἐπαίνων καί ἄλλες λαϊκές ἐκδηλώσεις, ἀλλά κάποτε ξεθωριάζει, σβήνει καί χάνεται. Ἀντίθετα ἡ δύναµη τῆς ἀγάπης ὡριµάζει, ἀνεβάζει καί τελειοποιεῖ τόν ἄνθρωπο καί κάποτε προσφέρει στήν ἀνθρωπότητα Ἁγίους.
Ἀκόµη καί οἱ Μαθητές ἀποροῦν γιά τήν ἀναπάντεχη ἐξέλιξη καί στό ῥητορικό ἐρώτηµα τοῦ Κυρίου «Οὐχί ταῦτα ἔδει παθεῖν τόν Χριστόν καί εἰσελθεῖν εἰς τήν δόξαν αὐτοῦ;» (Λουκ. 24,26), δυσκολεύονται νά δώσουν µιά ἀπάντηση. Ὁ Κύριος ἑκουσίως πάσχει στόν Σταυρό, οἰκειοθελῶς παραδίδει τό πνεῦµα Του, ὥστε ἡ χαρά τοῦ Σταυροῦ νά γεµίσει τόν κόσµο. Κανείς Εὐαγγελιστής δέν χρησιµοποιεῖ τήν λέξη «πέθανε». Ὁ Ματθαῖος λέγει «ἀφῆκε τό πνεῦµα». Ὁ Μᾶρκος καί ὁ Λουκᾶς «ἐξέπνευσε», καί ὁ Ἰωάννης «παρέδωσε τό πνεῦµα». Ὁ Κύριος ἑκούσια ἐξῆλθε ἀπό τόν κόσµο αὐτό, ὁ θάνατος δέν εἶχε καµµία ἐξουσία ἐπάνω Του, παρά µόνον ἐκείνη πού ὁ Κύριος ἐπέτρεψε.
Ἡ πορεία µας, κατά τή Σαρακοστή πού διανύσαµε, εἶναι πορεία πρός τήν Ἀλήθεια καί τόν ἀληθινό Θεό. Αὐτή ἡ πορεία ἀπαιτεῖ τήν ἐγκατάλειψη πολλῶν νοσηρῶν ἀντιλήψεων, καθώς καί τήν ἀπάλειψη πολλῶν εἰκόνων καί φαντασιώσεων πού τρέφουµε, καί πού δυστυχῶς ἐκτρέφονται καί ἀπό σηµερινούς ψευδοπροφῆτες, καί νά πλησιάσουµε τήν Ἀλήθεια. Ἡ νηστεία µόνη δέν ἀρκεῖ, ἐάν δέν ἐγκαταλείψουµε τίς ἐγωϊστικές ἀντιλήψεις µας ὅτι ἐµεῖς εἴµαστε τό κέντρο τοῦ κόσµου.
Ἀδελφοί µου ἀγαπητοί,
Προφανῶς καί ἀδυνατοῦµε νά εἰσέλθουµε στό βάθος τοῦ µυστηρίου τοῦ Σταυροῦ. Ὁ Χριστός γιά χάρη µας, καίτοι προσωπικά ἀναµάρτητος, σήκωσε τίς ἁµαρτίες ὅλου τοῦ κόσµου, καί ἔπασχε ὡς ὁ µεγαλύτερος κακοῦργος καί ἁµαρτωλός. Γιά τό ἀνθρώπινο γένος ἀνέβηκε στόν Σταυρό καί δέχθηκε νά ἐπιφορτισθεῖ νά µεταφέρει τίς ἁµαρτίες µας. Ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ εἶναι ὁ θρίαµβος κατά τῆς ἁµαρτίας, ἡ ἀρχή τῆς δόξας ὅσων πιστεύουν στό Ὄνοµά Του καί στήν λυτρωτική θυσία Του. Εἶναι ἡ ἀρχή τοῦ ἐνδόξου καί αἰωνίου ἔργου τῆς Ἐκκλησίας. Ἐµεῖς ἄς µείνουµε ἑνωµένοι µαζί Του, µυσταγωγούµενοι ἀπό τά ἄχραντα πάθη Του, ὅπως καί ὁ Ἴδιος µᾶς προτρέπει «µείνατε ἐν ἐµοί, ἵνα βότρυν φέρητε· ἐγώ γάρ εἰµί τῆς ζωῆς ἡ ἄµπελος» (Ἰωάν. 15, 1-5).
Καλή Ἀνάσταση ἀδελφοί μου!
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς