«Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τό Κεφάλαιον,
καί τοῦ ἀπ’ αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις….»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Αἰῶνες ὁλόκληρους ἀνέμενε ἡ ἀνθρωπότητα τήν ἐκπλήρωση τῆς Θείας ὑπόσχεσης γιά τή σωτηρία μας, ὅπως ἀποτυπώθηκε στό Πρωτευαγγέλιο (Γεν. 3,15). Τούτη τήν ὑπόσχεση ἀνέλυαν σέ διάφορα χρονικά διαστήματα τά «στόματά» Του, οἱ ἱεροί Προφῆτες καί τά μηνύματα τά ἐγκολπώνονταν σεβαστά πρόσωπα τοῦ Λαοῦ. Καί ὅταν ἦλθε τό πλήρωμα τοῦ χρόνου ἐκπληρώθηκε ἡ ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ (Γαλ. 4, 4). Τότε φανερώθηκε τό Μυστήριο, πού ἦταν καλυμμένο μέ σιωπή γιά αἰῶνες (Ρωμ. 16, 25). Ἀναμενόταν μονάχα ἡ συγκατάθεση τῆς ἀνθρωπότητας, ἡ ὁποία ἐκδηλώθηκε ἀπό τό καθαρότερο πρόσωπο τοῦ κόσμου∙ τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Μέ τή δήλωσή Της «ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμα Σου» (Λκ. 1. 38) ἀρχίζει νά ὑλοποιεῖται ἡ Οὐράνια ὑπόσχεση καί νά φανερώνεται τό Μυστήριο.
Πιστοί στό ὑπερφυές Μυστήριο, οἱ εὐσεβεῖς προπάτορές μας κράτησαν στά ἔγκατα τῆς ὕπαρξής τους τήν πίστη στόν Θεό. Μέ αὐτή τήν πίστη θυσιάστηκαν οἱ Νεομάρτυρες στά 400 χρόνια τῆς σκλαβιᾶς. Μέ αὐτή τήν πίστη οἱ ταπεινοί Μοναχοί μάθαιναν γράμματα στά παιδιά τῶν ραγιάδων. Καί αὐτή ἡ πίστη κράτησε τήν ἐθνική ταυτότητα καί τήν ἀνάμνηση καί ἐπέκταση τοῦ Ἑλληνορθόδοξου Πολιτισμοῦ.
Ἄν δέν ὑπῆρχε αὐτή ἡ προϋπόθεση, ὅλα θά εἶχαν γκρεμιστεῖ καί τό ὄνομα τῆς Ἑλλάδας θά εἶχε μείνει στά λεξικά. Τοῦτο ἄλλωστε συνέβη μέ πολλούς λαούς πού χάθηκαν ἀπό προσώπου τῆς γῆς. Εἶναι οἱ Ἀσσύριοι, οἱ Βαβυλώνιοι, οἱ Χαλδαῖοι κ.ἄ. Αὐτή ἡ πίστη κράτησε τούς προπάτορές μας, τούς στήριξε στήν καρτερία, τούς χαλύβδωσε τή θέληση, ἐνέπνευσε τίς μανάδες νά ἀνατρέφουν σωστά τά παιδιά τους, ἐπέβαλε στά παιδιά τό σεβασμό στούς γονεῖς καί στούς μεγαλύτερους καί ἀναπτέρωσε σέ ὅλους τήν ἐλπίδα τῆς λευτεριᾶς. Πρῶτα τῆς ἐσωτερικῆς, ἀπό τά πάθη καί τίς ἀδυναμίες, καί ὕστερα τῆς ἐξωτερικῆς ἀπό τούς ἄγριους δυνάστες.
Καί ἐκεῖνοι πού μεθόδευσαν τήν ἐλευθερία τῆς Πατρίδας μας τό 1821 αὐτή τήν πίστη εἶχαν ὡς ἀφετηρία. Τό σύνθημα πού ἐξήγγειλαν εἶχε διπλό στόχο: «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν πίστη τήν ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν ἐλευθερία». Γιά τήν ἔναρξη τοῦ Ἀγώνα ἐπιλέχτηκε, ὁρίσθηκε σημειολογικά, ἡ μεγάλη ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, γιά νά τονιστεῖ τό αὐτονόητο: Χωρίς τήν πίστη στόν Θεό, δέν μπορεῖ νά γίνει κανένας ἀγῶνας. Ἡ πίστη εἶναι ὁ ἀρχικός ἀριθμός πού τίθεται μπροστά ἀπό λίγα ἤ πολλά μηδενικά, τά ὁποῖα μόνα τους δέν ἔχουν καμιά ἀξία. Ἡ ἐλευθερία τῆς Πατρίδος ξεκινάει ἀπό τήν Πίστη στόν Τριαδικό Θεό καί τήν εὐλάβεια στήν Παναγία Μητέρα, τήν Ὑπέρμαχο Στρατηγό, τήν Ὁποία τιμοῦμε σήμερα.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Ὁ Ἕλληνας ἔχει ἐναρμονίσει στήν ὕπαρξή του, τήν πίστη στόν Θεό καί τήν ἀνάμνηση τῶν ἡρώων προγόνων.
Χαρακτηριστικά τά ἀποσπάσματα τῶν πρωταγωνιστῶν τοῦ Ἀγῶνα:
«Εἶναι θέλημα Θεοῦ. Εἶναι κοντά μας καί βοηθάει, γιατί πολεμᾶμε γιά τήν Πίστη μας, γιά τήν πατρίδα μας, γιά τούς γέρους γονιούς, γιά τά ἀδύνατα παιδιά μας, γιά τήν ζωή μας, τήν λευτεριά μας. Καί ὅταν ὁ δίκαιος Θεός μᾶς βοηθάει, ποιός ἐχθρός ἠμπορεῖ νά μᾶς κάνει καλά;» (Θεόδ. Κολοκοτρώνης).
«Ἕλληνες ποτέ μήν ξεχνᾶτε τό χρέος σέ Θεό καί σέ Πατρίδα! Σ’ αὐτά τά δύο σᾶς ἐξορκίζω ἤ νά νικήσουμε ἤ νά πεθάνουμε κάτω ἀπό τήν Σημαία τοῦ Χριστοῦ» (Γρηγόριος Δικαῖος-Παπαφλέσσας).
«Ὅταν σηκώσαμεν τήν σημαίαν ἐναντίον τῆς τυραγνίας ξέραμεν ὅτι εἶναι πολλοί αὐτεῖνοι καί μαχητικοί κι’ ἔχουν ὅλα τά μέσα. Ἐμεῖς σέ οὗλα εἴμαστε ἀδύνατοι. Ὅμως ὁ Θεός φυλάγει τούς ἀδύνατους. Πολεμοῦμεν ἐναντίον τῆς τυραγνίας κι’ ὁ Θεός βοηθός» (Στρατηγός Μακρυγιάννης).
«Σάν μιά βροχή ἦρθε σέ ὅλους μας ἡ ἐπιθυμία τῆς ἐλευθερίας καί ὅλοι, καί οἱ κληρικοί καί οἱ προεστοί καί οἱ καπεταναῖοι καί οἱ γραμματισμένοι καί οἱ ἔμποροι, ὅλοι συμφωνήσαμε στόν ἴδιο σκοπό καί κάναμε τήν ἐπανάσταση… Ἡ ἐπανάστασις ἡ ἐδική μας δέν ὁμοιάζει μέ καμμίαν ἀπό ὅσας γίνονται τήν σήμερον εἰς τήν Εὐρώπην. Τῆς Εὐρώπης αἱ ἐπαναστάσεις ἐναντίον τῶν διοικήσεών τους εἶναι ἐμφύλιος πόλεμος· ὁ ἐδικός μας πόλεμος ἦτο πλέον δίκαιος. Ἦταν ἔθνος μέ ἄλλον ἔθνος» (Ἀπό τόν ἱστορικό λόγο τοῦ Θεοδώρου Κολοκοτρώνη στήν Πνύκα, πρός τούς νέους, τόν Ὀκτώβριο τοῦ 1838).
Ζήτω ἡ Ἑλλάδα! Ζήτω ἡ Ἐλευθερία!
Μέ διάπυρες εὐχές
Ὁ Μητροπολίτης
+ Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος