«Ἐξεχύθη ἡ χάρις ἐν χείλεσιν ὑμῶν, Ὅσιοι Πατέρες,
καὶ γεγόνατε Ποιμένες τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἐκκληςίας,
διδάσκοντες τὰ λογικὰ πρόβατα, πιστεύειν
εἰς Τριάδα Ὁμοούσιον, ἐν μιᾷ θεότητι»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Τιμοῦμε σήμερα τρία μεγάλα ἀναστήματα τῆς Ἐκκλησίας, τρεῖς ἁγίους, τρεῖς σοφούς καί πανεπιστήμονες. Ἑορτάζουμε τρεῖς μεγάλες καρδιές τοῦ κόσμου μας. Εἶναι οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, οἱ προστάτες τῶν γραμμάτων, πού τούς γιορτάζουμε στίς 30 Ἰανουαρίου, ὅλους μαζί. Εἶναι ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ Θεολόγος Γρηγόριος καί ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἡ προσφορά τους στήν ἀνθρωπότητα εἶναι μοναδική. Εἶναι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, γιατί θεμελίωσαν τήν Ορθοδοξία. Τούς λέμε Διδασκάλους, γιατί μορφώθηκαν πολύ καί δίδαξαν τόν κόσμο, ἰδίως τούς νέους τῆς ἐποχῆς τους. Συνεχίζουν νά διδάσκουν μέσω τῶν ἐκπληκτικῶν συγγραφῶν τους. Οἱ ἐρευνητές κάθε ἐποχῆς ἀντλοῦν ἀπό τή μοναδική σοφία τους.
Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες δέν μᾶς προέκυψαν τυχαῖα. Γεννήθηκαν σέ ὄμορφες χριστιανικές οἰκογένειες καί ἀνατράφηκαν μέ ἐπιμέλεια, «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου» (Ἐφεσίους 6, 4). Εἶχαν δοσμένη τήν εὐφυΐα, ἀλλά τήν καλλιέργησαν μέ προσευχή, μέ ἀγῶνα, μέ μέθοδο. Οἱ μητέρες τους ἦσαν ὑποδείγματα. Πολύ ἀργότερα ἕνας μεγάλος τοῦ καιροῦ μας θά δηλώσει: «Ὅλα ὅσα εἶμαι ἤ ἐλπίζω νά γίνω, τά ὀφείλω στή μητέρα μου» (Ἀβραάμ Λίνκολν). Καί ὁ δικός μας ποιητής, ὁ κεφαλονίτης Γερ.
Μαρκορᾶς, ὑμνεῖ τή μητέρα: «Μάνα!-Δέ βρίσκεται λέξη καμία νά ’χει στόν ἦχο της τόση ἁρμονία· σάν ποιός νά σ’ ἄκουσε μέ στῆθος κρύο, ὄνομα θεῖο;»
Μεγάλη ἡ εὐθύνη τῶν γονέων, ἀλλά κάποια στιγμή ὁ νέος ἀρχίζει τό δικό του φτερούγισμα. Καί οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες ἀγωνίστηκαν ἀσταμάτητα, μέ προσευχή καί ἱδρῶτα, μέ ἐνατένιση στά Ἄνω, μέ σχέδιο γιά τούς ἴδιους καί τήν ἀνθρωπότητα. Ἔγιναν πρωταθλητές τῆς εὐσέβειας, τῆς ἀρετῆς, ἀλλά καί τῆς σοφίας. Εἶναι, μετά τόν Χριστό καί τήν Παναγία, τά καλύτερα πρότυπα γιά τούς νέους ὅλων τῶν ἐποχῶν. Ἡ παιδεία τους σηματοδοτεῖ τήν αὐτογνωσία καί τήν ἱεράρχηση τῶν ἀξιῶν, αὐτήν πού παραβλέπουν κάποιοι σημερινοί νέοι καί φτάνουν σέ ἀδιέξοδα. Ἡ ἱεράρχηση τῶν ἀνθρώπινων πραγμάτων ὁδηγεῖ κατά τόν Μ. Βασίλειο, στό «ὑπερορᾶν μέν σαρκός, παρέρχεται γάρ, ἐπιμελεῖσθαι δέ ψυχῆς πράγματος ἀθανάτου». Καί ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀναφέρει: «Ἀποδημία καί πανδοχεῖο ὁ παρών βίος …».
Προφανῶς καί θά ἀσχοληθοῦμε καί μέ τά γήινα, ἀλλά βάζοντάς τα στή θέση πού τούς ἁρμόζει καί πάντα μέ τή σκέψη ὅτι εἴμαστε περαστικοί ἀπό τόν κόσμο. Δέν θά πάρουμε τίποτε φεύγοντας, ἀλλά θά ἀφήσουμε ὄνομα καλό, δημιουργήματα ὠφέλιμα, ἐλπίδα στήν ἀνθρωπότητα.
Προσφιλεῖς μου ἐκπαιδευτικοί,
ἀγαπητοί μου μαθητές καί μαθήτριες,
Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες δέν ἦσαν μόνο Ἱερωμένοι καί θεολόγοι. Ὑπῆρξαν πανεπιστήμονες, μαθηματικοί, φιλόσοφοι, βιολόγοι. Ἦσαν ποτισμένοι μέ τά νάματα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς σοφίας, τήν ὁποία τίμησαν πρεπόντως. Ἐνδεικτικό τό ἔργο τοῦ Μ. Βασιλείου «Πρός τούς νέους». Ἡ σύζευξη Ἑλληνισμοῦ καί Ὀρθοδοξίας εἶναι δικό τους ἔργο. Ἐμπνευστεῖτε ἀπό τούς μεγάλους αὐτούς Πατέρες, ἀγωνιστεῖτε καί προχωρῆστε μέ πίστη καί μέ ἀποφασιστικότητα. Δέν εἴμαστε μόνοι στήν πορεία μας, ἔχουμε ἰσχυρά πρότυπα, καί εἶναι κρῖμα νά τούς τιμοῦμε ἐπιφανειακά χωρίς στοχασμό, χωρίς βαθύτερο λογισμό, χωρίς ἀποφάσεις. Ἔχουμε πλάι μας τόν Κύριο, τήν Παναγία Μητέρα καί βέβαια ἔχουμε τούς τιμώμενους σήμερα Ἁγίους Ἱεράρχες, ὡς ἰσχυρούς πρέσβεις μας στόν Οὐρανό.
Χρόνια πολλά καί εὐλογημένα
Καλό κουράγιο καί φώτιση στούς ἐκπαιδευτικούς,
Καλή πρόοδο στά παιδιά μας.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀ λέ ξ ι ο ς