Δεν υπάρχει λοιπόν χώρος για νοσηρή απογοήτευση. Δεν θα έπρεπε ούτε να αντιστεκόμαστε στα μέτρα που λαμβάνει η πολιτεία για να μειώσει την έκταση των δεινών που παρατηρούνται τώρα στη ζωή πολλών ανθρώπων. Είναι λάθος να πάμε ενάντια στις αρχές κάθε χώρας. Ο,τι πεί η Κυβέρνηση πρέπει να το κάνουμε, διότι δεν μας ζητούν να αρνηθούμε την πίστη μας, απλώς μας ζητούν να λάβουμε μερικά μέτρα για το κοινό όφελος όλου του κόσμου, ώστε να παρέλθει και αυτή η δοκιμασία. Αυτό δεν είναι καθόλου παράλογο. Κάποιοι το παίρνουν πολύ ομολογιακά, στήνουν σημαίες και νομίζουν ότι κάνουν τους μάρτυρες και τους ομολογητές. Δεν υπάρχει αμφιβολία για εμάς, καθαρά θα δείξουμε υποταγή στο πρόσταγμα της Κυβερνήσεως. Είναι άδικο να μην κάνουμε αυτά που μας λέει η Κυβέρνηση, διότι όταν αρρωσταίνουμε, τρέχουμε στα νοσοκομεία τους και εκείνοι αναλαμβάνουν όλα τα έξοδα και την περίθαλψή μας. Γιατί να μην ακούσουμε και εμείς αυτά που λένε;
Αυτό είναι το ήθος του Χριστού, που μας έδειξε ο Ίδιος στην επίγεια ζωή Του και αυτή είναι η αποστολική εντολή που έχουμε, «υπομίμνησκε αυτούς αρχαίς και εξουσίαις υποτάσσεσθαι, πειθαρχείν, προς παν έργον αγαθόν ετοίμους είναι, μηδένα βλασφημείν, αμάχους είναι, επιεικείς, πάσαν ενδεικνυμένους πραΰτητα προς πάντας ανθρώπους» (Τιτ. 3,1-2)· και «υποτάγητε πάση ανθρωπίνη κτίσει διά τον Κύριον, είτε βασιλεί ως υπερέχοντι…» (Α’ Πετρ. 2,13). Αν δεν υπακούσουμε στους κυβερνήτες που δεν ζητούν πολύ, πως θα υπακούσουμε στον Θεό που μας δίνει νόμο θεικό, ο οποίος υπερέχει κάθε ανθρώπινο νόμο; Αν τηρήσουμε τον νόμο του Θεού είμαστε πάνω από τους ανθρώπινους νόμους, όπως έλεγαν οι Απολογητές του 2ου αιώνα στη Ρωμαική Αυτοκρατορία που καταδίωκε τους Χριστιανούς.
Είναι εκπληκτικό να βλέπουμε στη χώρα που ζούμε, στο Ηνωμένο Βασίλειο, τους ποδοσφαιριστές να δείχνουν τέτοια σύνεση και διάκριση, και πρώτοι να παραιτούνται από τις δραστηριότητές τους με ευπείθεια στις προτροπές της Κυβερνήσεως για προληπτικά μέτρα. Θα ήταν θλιβερό εμείς οι θρησκευόμενοι άνθρωποι να μη φθάσουμε στα μέτρα των ποδοσφαιριστών και να μην έχουμε την ίδια ευπείθεια στις αρχές και εξουσίες, για τις οποίες η Εκκλησία μας προσεύχεται.
Αν μας ζητήσουν να σταματήσουμε τις Ακολουθίες μας, ας παραδιδόμαστε μόνο και ας ευλογούμε την Πρόνοια του Θεού. Άλλωστε αυτό μας θυμίζει μια παλαιά παράδοση που είχαν οι Πατέρες στην Παλαιστίνη. Τη Μ. Τεσσαρακοστή την Κυριακή της Τυρινής, μετά την αλληλοσυγχώρηση, έβγαιναν στην έρημο για σαράντα ημέρες χωρίς να λειτουργηθούν. Παρέμεναν μόνο σε νηστεία και προσευχή, ώστε να ετοιμασθούν και να επιστρέψουν την Κυριακή των Βαίων, για να εορτάσουν θεοπρεπώς το Πάθος του Κυρίου και την Ανάστασή Του. Επομένως, τώρα οι περιστάσεις μας σπρώχνουν να ξαναζήσουμε αυτό που υπήρχε μέσα στους κόλπους της Αγίας Εκκλησίας τους παλαιούς καιρούς. Να ζήσουμε δηλαδή πιο ησυχαστικά, με περισσότερη προσευχή, η οποία όμως θα αναπληρώσει και την έλλειψη της Θείας Λειτουργίας και θα μας προετοιμάσει να εορτάσουμε με μεγαλύτερο πόθο και έμπνευση το Πάθος και την Ανάσταση του Κυρίου Ιησού. Και θα κάνουμε τη μάστιγα αυτή έναν θρίαμβο του ησυχασμού. Ούτως η άλλως ο,τι ο Θεός επιτρέψει στη ζωή μας είναι από αγαθότητα για το συμφέρον του ανθρώπου και δεν θέλει ποτέ να ζημιωθεί το πλάσμα Του.
Βεβαίως, αν μεσολαβήσει ένα μεγαλύτερο διάστημα που δεν θα έχουμε Θεία Λειτουργία, μπορούμε να το υπομείνουμε. Διότι στη Λειτουργία τι λαμβάνουμε; Μεταλαμβάνουμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που είναι γεμάτα με τη χάρη Του. Αυτό για εμάς είναι μεγάλη τιμή και μεγάλη ωφέλεια, αλλά τη χάρη του Κυρίου τη λαμβάνουμε επίσης με πολλούς άλλους τρόπους.
Όταν ασκούμε την ησυχαστική προσευχή, μένουμε στην Παρουσία του Θεού με τον νού στην καρδιά μας επικαλούμενοι το άγιο Όνομα του Χριστού. Το Θείο Όνομα προσκομίζει σε μας τη χάρη του Χριστού, διότι είναι ενωμένο με το Πρόσωπό Του και μας εισάγει στην Παρουσία Του. Αυτή η Παρουσία του Χριστού, η οποία είναι καθαρτική, μας καθαρίζει από τα πταίσματα και τις αμαρτίες μας, μας ανακαινίζει και επιφέρει τον φωτισμό της καρδιάς μας, ούτως ώστε να μορφωθεί εκεί η εικόνα του Σωτήρος Θεού, του Χριστού.
Αν δεν θα έχουμε Πάσχα στην Εκκλησία, ας θυμηθούμε ότι κάθε επαφή με τον Χριστό είναι Πάσχα. Χάρη παίρνουμε στη Θεία Λειτουργία, διότι εκεί είναι Παρών ο Κύριος Ιησούς, και Αυτός επιτελεί το Μυστήριο και ο Ίδιος μεταδίδεται στους πιστούς. Αλλά και όταν επικαλούμαστε το Όνομά Του, εισερχόμαστε στην ίδια Παρουσία του Χριστού και έχουμε την ίδια χάρη. Επομένως, αν στερηθούμε τη Λειτουργία, το Όνομά Του το έχουμε πάντοτε, δεν στερούμαστε τον Κύριο.
Επίσης έχουμε τον λόγο Του, προπαντός τον Ευαγγελικό Του λόγο. Αν ο λόγος Του είναι συνεχώς ζωντανός μέσα στην καρδιά μας, αν τον μελετούμε και τον προσευχόμαστε, αν γίνεται η γλώσσα μας με την οποία μιλούμε στον Θεό, όπως Εκείνος μίλησε σε εμάς, τότε θα έχουμε πάλι τη χάρη του Κυρίου. Διότι τα λόγιά Του είναι «ρήματα ζωής αιωνίου» (Ιωάν. 6,68), είναι λόγος ζωής και πάλι το ίδιο μυστήριο επιτελείται, δεχόμαστε τη χάρη Του και αγιαζόμαστε.
Ακόμη, κάθε φορά που δείχνουμε καλοσύνη στους αδελφούς μας, ευαρεστείται ο Κύριος, θεωρεί ότι το κάναμε για Εκείνον και μας ανταποδίδει. Εμείς δείχνουμε καλοσύνη στους αδελφούς μας και ο Κύριος μας ανταποδίδει τον μισθό της χάριτός Του. Να, ακόμη ένας τρόπος με τον οποίο μπορούμε να ζούμε στην Παρουσία του Κυρίου. Μπορούμε να έχουμε τη χάρη του Κυρίου με τη νηστεία, με την ελεημοσύνη και με κάθε αγαθοεργία.
Έτσι, αν κατ’ ανάγκη θα πρέπει να αφήσουμε τις κοινές συναθροίσεις, μπορούμε να είμαστε ενωμένοι στο πνεύμα και σε αυτές τις άγιες αρετές που είναι γνωστές μέσα στο Σώμα του Χριστού, την Αγία Εκκλησία, και διατηρούν την ενότητα των πιστών με τον Χριστό και με όλα τα μέλη του Σώματός Του. Όλα αυτά που κάνουμε για τον Θεό είναι Λειτουργία, ιερουργούν τη σωτηρία μας. Η Θεία Λειτουργία βεβαίως είναι το μεγάλο γεγονός της ζωής της Εκκλησίας, μέσα στο οποίο οι πιστοί έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν τη μικρή ζωή τους με την άπειρη ζωή του Θεού. Αλλά η δύναμη του γεγονότος αυτού εξαρτάται από την προετοιμασία που κάνουμε, από όλα τα άλλα που απαριθμήσαμε, την προσευχή, τις αγαθοεργίες, τις νηστείες, τη φιλαδελφία, τη μετάνοια.
Επομένως, αγαπητοί μου αδελφοί, δεν χρειάζεται ούτε να κάνουμε ηρωικές εξομολογήσεις εναντίον της πολιτείας για τα προληπτικά μέτρα που παίρνει για την ωφέλεια όλων των ανθρώπων, ούτε να απελπιζόμαστε· αλλά με σύνεση να μηχανευόμαστε τρόπους, ώστε να μη χάνουμε τη ζωντανή επικοινωνία με το Πρόσωπο του Χριστού. Τίποτε δεν μπορεί να μας ζημιώσει, απλώς πρέπει να κάνουμε υπομονή για ένα μικρό χρονικό διάστημα και ο Θεός θα δεί την υπομονή μας, θα απομακρύνει κάθε εμπόδιο, κάθε πειρασμό και πάλι θα ανατείλουν ημέρες χαρμόσυνες και θα πανηγυρίζουμε την κοινή ελπίδα και αγάπη που έχουμε εν Χριστώ Ιησού.