Σήμερον προέρχεται ὁ Σταυρὸς τοῦ Κυρίου, καὶ πιστοὶ εἰσδέχονται αὐτὸν ἐκ πόθου, καὶ λαμβάνουσιν ἰάματα ψυχῆς τε καὶ σώματος,…» (Δοξαστικόν τῶν Αἴνων)
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Τιμῶντας σήμερα τήν μεγάλη ἑορτή τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, στρέφουμε τή σκέψη μας πρώτιστα στους Ἰσαποστόλους Κωνσταντῖνο και Ἑλένη, τῶν ὁποίων ἡ συμβολή στήν ἀνακάλυψη τοῦ Τιμίου Ξύλου ὑπῆρξε καίρια. Ἡ Ἁγία Ἑλένη, μέ τή συνδρομή τοῦ αὐτοκράτορα γιοῦ της, πῆγε στά Ἱεροσόλυμα καί βρῆκε τόν Τίμιο Σταυρό, τόν Ὁποῖο ταυτοποίησε μέ θαυματουργικό τρόπο. Ἕνας εὐώδης βασιλικός ἔδειχνε καί τή σύμπραξη τῆς φύσης στό μέγα γεγονός γιά τήν Ἐκκλησία καί τήν Ἱστορία. Ἄλλωστε καί ὁ Χριστός «ἐπλήρωσε τά σύμπαντα εὐωδίας» (Ὀκτώηχος, ἦχος β΄).
Τό εὐῶδες φυτό ὀνομάστηκε κατόπιν βασιλικός, γιατί ἀνθοῦσε πάνω ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου, τοῦ μόνου Βασιλέα τοῦ κόσμου. Ἀκολούθησε ἡ πρώτη Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, τό ἔτος 326 μ.Χ.. Σήμερα τιμοῦμε τήν δεύτερη Ὕψωση, πού ἔλαβε χώρα στις 14 Σεπτεμβρίου τοῦ σωτηρίου ἔτους 626 μ.Χ.. Ἤδη ἀπό τό 614 μ.Χ. οἱ Πέρσες ἀφοῦ εἰσέβαλαν στά Ἱεροσόλυμα, πῆραν τόν Τίμιο Σταυρό καί τόν Πατριάρχη Ζαχαρία, πού τόν εἶχε ἀγκαλιάσει. Εἶχαν ἀκούσει γιά τή θαυματουργική δύναμη τοῦ Σταυροῦ καί νόμιζαν πώς θά μποροῦσαν νά Τόν ἀξιοποιήσουν μαγικά.
Ὅλος ὁ τότε γνωστός κόσμος ζοῦσε μέ τήν ἀγωνία ἐπανόδου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ στή φυσική του θέση, πάνω στόν Γολγοθᾶ. Καί ὅταν ἐπιτέλους ἔγινε ἐφικτή ἡ νίκη τοῦ Ἡρακλείου κατά τῶν Περσῶν καί ἡ ἀπόδοση τοῦ Τιμίου Ξύλου στήν Ἁγία Πόλη τό 626 μ.Χ., ἡ τελετή πού ἀκολούθησε ὀνομάστηκε «Παγκόσμια Ὕψωση», γιατί ὅλος ὁ κόσμος εἶχε στραμμένη τήν προσοχή στό μεγάλο αὐτό γεγονός γιά τήν Ἐκκλησία καί τήν Ἱστορία. Ψάλθηκε τότε ὁ γνωστός ὕμνος «Σῶσον, Κύριε, τόν λαόν Σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν Σου…».
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι τό σύμβολο ὁλόκληρης τῆς χριστιανικῆς πίστης. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς, ὅποιος εἶναι χριστιανός ἀγαπᾷ τόν Σταυρό. Τόν ἔχει στό στῆθος του, τόν ἔχει στήν καρδιά του, τόν ἔχει στό νοῦ του. Καί προσπαθεῖ ἀκατάπαυστα νά γίνεται ἄξιος τῆς σκιᾶς τοῦ Σταυροῦ. Νά παίρνει δύναμη ἀπό τόν Σταυρό, νά ἀντλεῖ ἀπό τόν Σταυρό, Φῶς καί Ζωή. Τό φῶς τό ἀληθινόν «πού φωτίζει κάθε ἄνθρωπο στόν κόσμο» (Ἰω. 1, 9). Ὁ Χριστός, Σταυρωμένος καί Ἀναστημένος εἶναι «ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (Ἰω. 14, 6). Ὁ Χριστός εἶναι ἡ εὐωδία τοῦ κόσμου, εἶναι τό ἅλας τῆς ζωῆς, τό νόημα τῆς προσωπικῆς ζωῆς τοῦ κάθε ἀνθρώπου.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Καί τῶν δύο γνωστῶν ὑψώσεων προηγεῖται ἡ ὕψωση στόν Γολγοθᾶ, ὅταν σταυρώθηκε ὁ Χριστός, ὁ Σωτήρας καί Λυτρωτής τοῦ κόσμου. Πάνω στόν Σταυρό “ἔσχισε τό χειρόγραφο τῶν ἁμαρτιῶν μας”, δίνοντας σέ ὅλους ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν. Κατήργησε τόν θάνατο καί ἄδειασε τά μνήματα. Ὁ Χριστός ἀπέθανε στό Σταυρό γιά νά πεθάνει ἡ ἁμαρτία. Ἀπέθανε ὑπέρ ἡμῶν, ὑπέρ τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ κόσμου. Ἔδωσε τό αἷμα Του εἰς «ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον». Χρειάζεται μιά ἀκόμη ὕψωση, αὐτή πού πρέπει να γίνει μέσα στήν ὕπαρξή μας. Νά ὑψώσουμε τόν Τίμιο Σταυρό μέσα στήν ψυχή μας, γιά νά νικοῦμε μέ αὐτόν τήν ἁμαρτία καί τόν διάβολο. Ἀπό τότε πού ὁ Χριστός καρφώθηκε στόν Σταυρό ἔγινε ὅπλο τῶν πιστῶν. Ὅπλο ἐναντίον τῶν ἀπίστων καί εἰδωλολατρῶν. Πρέπει, λοιπόν νά πεθάνουμε γιά τήν ἁμαρτία, γιά νά ἀναστηθοῦμε γιά τήν αἰώνιο ζωή, καί νά μπορέσουμε νά ἀποκτήσουμε τήν ἐλπίδα καί τήν προϋπόθεση τῆς σωτηρίας.
Ἡ θεία δύναμις τοῦ Τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ εἴη μετά πάντων ὑμῶν .
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος