Τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τά πάγχρυσα στόματα τοῦ Λόγου. Νικαίας τό καύχημα, οἰκουμένης ἀγλάϊσμα, ἐκτενῶς πρεσβεύσατε ὑπέρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν» (Δοξαστικόν τῶν Αἴνων)
Ἀγαπητοί µου ἀδελφοί,
Ἡ ἁγία µας Ἐκκλησία τιµᾷ σήµερα καί προβάλλει τοὺς Ἁγίους Πατέρες τῆς Α΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου. Οἱ Θεοφόροι Πατέρες χαρακτηρίζονται ὡς «µυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου (καί) τά πάγχρυσα στόµατα τοῦ Λόγου». Καί εἶναι ὄντως ἄνθη εὐωδιαστά, παραδεισένια, µέ τήν ἁγία ζωή τους, µέ τήν ὁποία σκορποῦσαν στούς γύρω τους «ὀσµήν εὐωδίας πνευµατικῆς». Γνώριζαν αὐτοί οἱ ἀνατόµοι τῆς ψυχῆς ὅτι ἡ καλύτερη διδασκαλία εἶναι τό προσωπικό παράδειγµα. Πάνω ἀπό τά λόγια εἶναι ἡ ζωή µας καί συνιστᾷ µαταιοπονία νά συµβουλεύει κάποιος καί τήν ἴδια στιγµή νά ἀναιρεῖ µέ τή συµπεριφορά του αὐτά πού λέει: «Μισῶ διδάγµατα οἷς ἐναντίος ὁ βίος», διακηρύσσει ὁ Θεολόγος Γρηγόριος (ΕΠΕ 10,174). Ὁ ἴδιος διδάσκει ὅτι τά ἔργα προέχουν τῶν λόγων: «Ἄφωνον ἔργον κρεῖσσον παντός ἀπράκτου λόγου» (P.G. 37, 929).
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες στοιχήθηκαν πίσω ἀπό τόν µόνο ὀντολογικά Ἅγιο, τόν Κύριο. Ἀπό Ἐκεῖνον ἔλαβαν φῶς, διότι Ἐκεῖνος διαβεβαίωσε ὅτι «Ἐγώ εἰµί τό φῶς τοῦ κόσµου», καί µόνο ὅσοι Τόν ἀκολουθοῦν δέν κινδυνεύουν νά περιπλανηθοῦν στά σκοτάδια (Ἰω. 8, 12). Εἶναι τό Αὐτόφως, ἡ πηγή τοῦ φωτός, ἡ Αὐτοαλήθεια, ὁ Μέγας Διδάσκαλος, ὁδηγός τῶν ἀνθρώπων, ὁ Μέγας παιδαγωγός τῶν νέων καί τῆς ἀνθρωπότητας γενικά. Ὅσοι Τόν ἀκολουθοῦν φωτίζονται καί κατόπιν φωτίζουν τούς συνανθρώπους τους. Ὅσο πιό πολύ πλησίασαν στόν Θεό τόσο περισσότερο ἐξελίχτηκαν σέ Φῶτα καί ἡ ζωή τους ἔγινε Φωτεινή.
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἀναδείχτηκαν καί «πάγχρυσα στόµατα τοῦ Λόγου», ὄχι, ἁπλῶς χρυσᾶ ἀλλά πάγχρυσα, ἀναµφισβήτητης ἀξίας, ὑπερπολύτιµα καί γι’ αὐτό εὐεργετικά γιά τόν κόσµο τῆς ἐποχῆς τους ἀλλά καί γιά τίς µέλλουσες γενεές. Τόσους αἰῶνες µετά, καί ἐνῶ κατακλυζόµαστε ἀπό πολλά καί ποικίλα µηνύµατα, στούς Θεοφόρους Πατέρες ἀνατρέχουµε γιά νά καθαρίσουµε τή σκέψη µας, γιά νά φωτιστοῦµε καί νά βροῦµε λύσεις στά τωρινά µας προβλήµατα. Τοῦτο, γιατί οἱ ἱεροί Πατέρες δέν ὑπῆρξαν µόνο Θεολόγοι, ἀλλά καί Μαθηµατικοί καί Ἀστρονόµοι καί Φυσικοί καί Ψυχολόγοι καί πολλά ἄλλα. Ἦσαν οἱ πανεπιστήµονες τῆς ἐποχῆς τους. Καί οἱ ἐλάχιστοι πού δέν ἦσαν κάτοχοι τῶν ἐπιστηµῶν ἀντιστάθµιζαν τό ἔλλειµµα µέ τήν ἁγιότητα τοῦ βίου τους. Μέ τά ὅπλα αὐτά ἀντιµετώπισαν τίς αἱρέσεις τῆς ἐποχῆς τους καί ἰδίως τήν κακοδοξία τοῦ Ἀρείου. Στήν Ἁγία Πρώτη Οἰκουµενική Σύνοδο ὁ ἕνας ἱερός Πατέρας προσκόµισε τήν ἐπιστήµη του καί ὁ ἄλλος τήν θαυµαστή ἁπλότητα καί τήν ἁγιότητά του. Τό Ἅγιο Πνεῦµα ἐπικύρωσε τίς Θεοπειθεῖς Ἀποφάσεις τῶν Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου καί τό Ὀρθόδοξο πλήρωµα τίς ἔκανε πλήρως ἀποδεκτές.
Ἀδελφοί µου ἀγαπητοί,
Οἱ Θεοφόροι Πατέρες ἐπικαλέστηκαν τόν φωτισµό τοῦ Παναγίου Πνεύµατος προκειµένου νά ἀντιταχτοῦν ἐπιτυχῶς στήν αἵρεση τοῦ Ἀρείου καί στή συνέχεια καθοδήγησαν τόν λαό τοῦ Θεοῦ στήν ὀρθή πίστη µέ κορυφαῖο ἔργο τή σύνταξη τοῦ «Συµβόλου τῆς Πίστεως», πού συνιστᾷ ἕνα σύντοµο ἐγχειρίδιο Δογµατικῆς διδασκαλίας ἀναγκαῖο στούς πιστούς.
Τιµή στούς Ἁγίους σηµαίνει πρώτιστα µίµηση τῆς ζωῆς τους. Καί µεῖς πού τιµοῦµε σήµερα τούς Ἁγίους Πατέρες τῆς Α΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου, πού συγκλήθηκε στή Νίκαια τῆς Βιθυνίας τό σωτήριο ἔτος 325 µ.Χ., ὀφείλουµε νά παραδειγµατιστοῦµε στή ζωή µας. Τίποτε δέν µποροῦµε νά κάνουµε χωρίς τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Πρό πάσης ἐνεργείας µας, ἄς ἐπικαλούµεθα τόν φωτισµό τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος, ἐπαναλαµβάνοντας τήν Προσευχή µας «Βασιλεῦ, Οὐράνιε, Παράκλητε, τό Πνεῦµα τῆς Ἀληθείας,…. ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡµῖν καί καθάρισον ἡµᾶς ἀπό πάσης κηλῖδος καί σῶσον Ἀγαθέ τάς ψυχάς ἡµῶν, Ἀµήν».
Χρόνια Πολλά καί Εὐλογηµένα
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος