«Προφῆτα καὶ Πρόδρομε, τῆς παρουσίας Χριστοῦ, ἀξίως εὐφημῆσαί σε, οὐκ εὐποροῦμεν ἡμεῖς, οἱ πόθῳ τιμῶντές σε…»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, τελευταῖος Προφήτης τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί πρῶτος τῆς Καινῆς, θεωρεῖται καί εἶναι ἡ “γέφυρα” πού συνδέει τούς δύο κόσμους, ἐκεῖνον τῆς ἀναμονῆς καί τόν κόσμο τῆς πραγμάτωσης τῆς ἐπαγγελίας καί τῆς ἀπαρχῆς τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπινου γένους.
Σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει καί τιμᾷ τό γενέσιο τοῦ ἐνδόξου Προφήτου Προδρόμου καί Βαπτιστοῦ Ἰωάννη. Ξεκίνησε καί αὐτός τή ζωή του, ὅπως ὅλοι μας. Ὁ πατέρας του Ζαχαρίας ἦταν πιστός Ἱερέας καί ἡ μητέρα του Ἐλισάβετ μιά εὐσεβής γυναῖκα. Καημός καί τῶν δύο ἡ ἔλλειψη ἑνός παιδιοῦ, ὥστε νά ὁλοκληρώσουν τή συζυγία τους. Στό μεταξύ τά χρόνια περνοῦσαν καί βαθμιαία ἡ θλίψη δυνάμωνε, κυρίως γιατί οἱ πιστοί ἄνθρωποι μελετοῦσαν καί γνώριζαν τίς προφητεῖες καί φιλοδοξοῦσαν νά διακονήσουν ἐκεῖνοι τό μυστήριο τῆς σωτηρίας. Ἡ ρήση τοῦ Κυρίου, «τά ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις, δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστιν» (Λουκᾶ 18, 27) ἴσχυσε καί στήν περίπτωση τοῦ εὐσεβοῦς ζεύγους. Στ’ ἀλήθεια, «οὐκ ἀδυνατήσει παρά τῷ Θεῷ πᾶν ῥῆμα» (Λκ. 1, 37).
Τόν Ἱερέα Ζαχαρία, κατά τήν ὥρα τοῦ θυμιάματος στό Θυσιαστήριο, Ἄγγελος Κυρίου τόν ἐπισκέπτεται καί τόν πληροφορεῖ ὅτι θά ἀποκτήσει γιό, ὁ ὁποῖος θά ὀνομαζόταν Ἰωάννης. Ὁ Ζαχαρίας σκίρτησε ἀπό χαρά, ἀλλά καί δυσπιστοῦσε, ἔχοντας σύζυγο σέ προχωρημένη ἡλικία. Τότε ὁ Ἄγγελος ἀπάντησε στή δυσπιστία του μέ μιά ἔμπονη ἀναμονή. Θά ἔμενε ἄλαλος ὥς τήν ἡμέρα ἐκπλήρωσης τοῦ θαυμαστοῦ γεγονότος. Πράγματι ἡ Ἐλισάβετ γέννησε τόν γιό τους μετά ἀπό ἐννέα μῆνες. Στήν ἀμηχανία γιά τό ὄνομα, τή λύση ἔδωσε ὁ Ζαχαρίας, ἀναγράφοντας σέ πλακίδιο τό ὄνομα «Ἰωάννης». Ἔτσι λύθηκε καί ἡ γλῶσσα του, ὥστε νά ὑμνεῖ χωρίς ἐμπόδιο τόν Μεγάλο Δωρεοδότη Κύριο. Ὅλοι οἱ μέτοχοι ἐκείνης τῆς χαρᾶς εἶχαν τήν ἐσωτερική ἐλπίδα πώς γεννήθηκε ὁ Πρόδρομος τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ καλλιεργούμενη ἐλπίδα ἔχει σοβαρές βάσεις πού πηγάζουν ἀπό τήν Ἁγία Γραφή. Ἐνόψει τῆς σύλληψης τοῦ Ἰησοῦ ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ ἀπευθύνει στήν Παρθένο τό “Χαῖρε”. Ἀνάλογος εἶναι ὁ χαιρετισμός καί στόν Ζαχαρία: «Καί ἔσται χαρά σοι καί ἀγαλλίασις» (Λκ 1,14). Στήν ἀγγελική δήλωση ὅτι, Αὐτός πού θά γεννηθεῖ ἀπό τήν Παρθένο θά εἶναι «Υἱός τοῦ Ὑψίστου» (Λκ. 1,32), συλλειτουργεῖ καί ἡ πρόρρηση γιά τόν Ἰωάννη ὅτι θά εἶναι «Μέγας ἐνώπιον τοῦ Κυρίου» (Λκ 1,15). Ἀξιοπρόσεκτη ἡ ἐπίσκεψη τῆς Παναγίας στήν Ἐλισάβετ, στήν “Ὀρεινή”, ὅπου κατά τήν ὥρα τοῦ χαιρετισμοῦ «ἐσκίρτησε τό βρέφος ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτῆς» (Λκ. 1,41). Ὁ Πρόδρομος ἐνεργοποιεῖται ἤδη ἀπό τό στάδιο τῆς κυοφορίας καί ἡ μητέρα του Ἐλισάβετ ἀπευθύνει εὐλογία στήν Θεοτόκο. Ἀξιοσημείωτο ὅτι ὁ Ζαχαρίας, τήν ὥρα πού προσευχόταν γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου, ἀκούει τό ἄγγελμα τῆς τεκνοποίησης, πού σημαίνει ὅτι μέ τόν Πρόδρομο ἀρχίζει ἡ διαδικασία τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Σύμφωνα μέ τόν Ἅγιο Θεόδωρο τόν Στουδίτη, ὅλοι οἱ Ἅγιοι τῆς Ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας ἐγκωμιάστηκαν ἀπό ἄλλους Ἁγίους, ἱερούς συνεχιστές τῆς παράδοσης καί μετόχους τῆς ἐλπίδας τῆς συμμετοχῆς ὅλων στή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Μόνη ἐξαίρεση ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, ὁ ὁποῖος ἐγκωμιάστηκε ἀπό τόν Ἴδιο τόν Χριστό: «οὐκ ἐγήγερται ἐν γεννητοῖς γυναικῶν μείζων ᾿Ιωάννου τοῦ βαπτιστοῦ» (Μτθ. 11, 11). Αὐτόν τόν Ἅγιο τιμοῦμε σήμερα. Τόν εἰκονίζουμε στό ἱερό Τέμπλο πλάι στόν Δεσπότη Χριστό, τόν συμβολίζει ἡ λαμπάδα πού προηγεῖται τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου καί τόν μνημονεύουμε σέ κάθε ἱερή Ἀκολουθία. Καλούμαστε νά μιμηθοῦμε τή λιτή ζωή του, νά μήν παραβλέψουμε τήν προσωπική μας μετάνοια, τήν ὁποία ἐκεῖνος κήρυττε σέ καθημερινή βάση, καί ὁπωσδήποτε νά μοιραστοῦμε τήν ἐλπίδα του γιά τή σωτηρία μας.
Μέ θερμές εὐχές
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος