-181-
Η δυσκολία να συνεργαζόμαστε με τον πλησίον προέρχεται πάντοτε από την έλλειψη προσευχής και αγάπης. Όπως λέει ο Γέροντας Σιλουανός, μπορεί να συμβεί, ώστε παρά τις φλογερότερες προσευχές η οδός να είναι δύσκολη. Εν τούτοις, όταν κατορθώσουμε με την επίκληση του Ονόματος του Ιησού να ζούμε σταθερά με κάποιο πρόσωπο, γινόμαστε ικανοί να ζούμε με εκατομμύρια άλλα πρόσωπα που του μοιάζουν.
-182-
Να προσευχόμαστε για τον άλλο σημαίνει να τον βοηθούμε, χάρη στην αγαθή διάθεση της καρδιάς μας απέναντί του, ν’ αντισταθεί στους αρνητικούς λογισμούς που ενδέχεται να έχει, και όχι άδικα, για μας. Αντιθέτως, να μην προσευχόμαστε γι’ αυτόν σημαίνει να δικαιώνουμε με την απουσία της αγάπης από μέρους μας τις κακές σκέψεις που μπορεί να έχει εναντίον μας. Ας φυλάξουμε την ενότητα στην προσευχή γύρω από το Ποτήριο του Χριστού, και θα δούμε ότι είναι εύκολο να αγαπάμε.
-183-
Να είστε πολύ προσεκτικοί! Μην επιτρέπετε σε κανένα αρνητικό λογισμό να εισδύσει στην καρδιά σας.
-184-
Μην υποτιμάμε τους αρνητικούς λογισμούς που μπορεί να έχετε για τον πλησίον, όταν είστε στο κελλί σας. Φυλαχθείτε από κάθε λόγο που πληγώνει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό. Να θυμάστε επίσης τους λόγους του Χριστού: «Καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως» (Λουκ. 6, 31).
-185-
Να μιμείσθε τη στάση αυτού του ανθρώπου που τόσο πολύ αγαπούσε ο Θεός, του π. Μισαήλ, ηγουμένου της Ιεράς Μονής του Αγίου Παντελεήμονος την εποχή που ζούσα εκεί: «Αν κάποιος αντιστέκεται, εγώ υποχωρώ».
-186-
Όταν ζείτε σε συνοδεία, και αυτοί που σας έχουν δεχθεί, οι εκλεκτοί του Θεού, ευδοκούν να τους υπηρετείτε, να θεωρείτε τον εαυτό σας ανάξιο και υπερβολικά τιμημένο. Τότε η ζωή σας θα αλλάξει. Απεναντίας, αν κρίνετε τους άλλους για ασήμαντα και εξωτερικά πράγματα, θα χάσετε το πάν.
-187-
Καθετί που αποκτάται με τους εσωτερικούς σας αγώνες αντανακλάται στην εν Θεώ ζωή σας. Πολεμείστε ενάντια σε κάθε πάθος που εγείρει μέσα σας λογισμούς κατακρίσεως για τον πλησίον. Μη δέχεσθε αυτό που ο εχθρός σας υποβάλλει εναντίον εκείνου που είναι άδικος μαζί σας. Είτε είσθε μόνοι στο κελλί σας είτε με άλλους, κάθε λογισμός κατακρίσεως, κάθε αρνητική εσωτερική κίνηση δημιουργεί ρωγμή στο πνευματικό σας οχυρό και στο οχυρό της αδελφότητος. Κανένας λογισμός δεν γεννιέται και δεν παρέρχεται χωρίς συνέπειες. Με αγαθούς λογισμούς, θα μπορείτε να βλέπετε στον καθένα που συναντάτε ένα αγαπημένο πρόσωπο. Αντιθέτως, με αρνητικούς λογισμούς το πρόσωπό σας, οι ψυχικές σας ενέργειες θα διαταράξουν τις σχέσεις σας και θα επηρεάσουν το περιβάλλον σας. Όταν η χάρη είναι μαζί μας, δεν βλέπουμε τα ελαττώματα των άλλων· βλέπουμε μόνο τα παθήματα και την αγάπη των αδελφών.
-188-
Είναι εξ ίσου λανθασμένο και απατηλό να αναμένουμε την τελειότητα μιας ομάδας, όσο και την τελειότητα ενός προσώπου. Πρωτίστως, γιατί κι εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε αληθινή και ορθή ιδέα για το τι ακριβώς είναι η τελειότητα. Και ύστερα, γιατί η τελειότητα είναι η κατάσταση της πλήρους εξομοιώσεως με τον Χριστό.
-189-
Να αποβάλλετε κάθε πνεύμα περιεργείας. Κάνετε το διακόνημά σας, χωρίς να σας ενδιαφέρει αν οι άλλοι κάνουν το δικό τους. Όταν απουσιάζει η περιέργεια, ο καθένας δέχεται από τον Θεό ότι του ταιριάζει. Δεν μπορούμε να εξαπατήσουμε τον Θεό. Είναι τόσο δυνατός, ώστε δεν μπορούμε τίποτε να Του κρύψουμε.
-190-
«Δώρησαι μοι του οράν τα εμά πταίσματα, και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου», λέγει ο Αγιος Εφραίμ στην προσευχή του. Όταν αρχίζουμε να συγκρίνουμε τις προσπάθειές μας με τις προσπάθειες των άλλων, ο εχθρός μπορεί να βρει τρόπους να μας αποθαρρύνει.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Περί Πνεύματος και Ζωής», Αρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1995, σελ. 68-71