Η συνήθεια είναι μεγάλη παιδαγωγική δύναμη και στο καλό και στο κακό. Οι γονείς αρχίζουν την αγωγή του παιδιού τους από πολύ νωρίς, γιατί μπορεί πιο εύκολα το παιδί να δεχθή τους νόμους των γονέων και να συμμορφωθή προς αυτούς. Όταν η ηλικία είναι μικρή, τότε και η ψυχή είναι μαλακή και τρυφερή. Εάν σε αυτήν την τρυφερή ψυχή εντυπωθούν καλές και άγιες συνήθειες, καμμιά δύναμη δεν θα μπορέση μετά να τις εξαλείψη.
Κανείς δεν είναι εκ’ φύσεως κακός. Παίζει πολύ μεγάλο ρόλο τι πρότυπα, τι παραδείγματα δίνεις στις μικρές ηλικίες. Εάν ξεκινήσης με καλά βιώματα από μικρός, τότε είναι πολύ εύκολο να γίνης καλός. Μεγαλώνοντας δεν χρειάζεται κόπος, το έχεις μέσα σου το καλό, το ζεις.
Η αρετή είναι γνώση.
Όλο το μυστικό είναι η προσευχή, το δόσιμο, η αγάπη για τον Χριστό. Η μοναχική ζωή είναι ζωή χαρισάμενη.
Μεγάλο πράγμα η υπακοή. Είναι το μυστήριο της πνευματικής ζωής. Υπακοή με χαρά, με ευχαρίστηση. Αυτή η υπακοή συγκινεί τον Θεό.
Με την υπακοή αλλάζεις σ’ όλα. Γίνεσαι γρήγορος, έξυπνος. Ο Χριστός μου έδωσε την Χάρη να κάνω υπακοή. Ότι έχω, απ’ την υπακοή το έχω.
Ο Γέροντας παίζει πολύ σπουδαίο ρόλο στην ζωή μας. Όταν ζήτε μαζί μ’ έναν άγιο Γέροντα, αγιοποιείσθε κι εσείς. Παίρνετε κάτι απ’ τις άγιες συνήθειές του, απ’ τα λόγια του, την σιωπή του, την προσευχή του.
Αν δεν έχης υπακοή, δεν έχεις την Χάρη του Θεού. Η έλλειψη υπακοής οφείλεται στον εγωϊσμό και την φιλαυτία. Στην ταπείνωση και την υπακοή βρίσκει ο άνθρωπος την αληθινή ελευθερία.
Οι ακολουθίες είναι μεγάλη υπόθεση. Όσο μπορεί κανείς να φεύγη από τον τύπο και να κοιτάζη την ουσία. Δηλαδή να το θέλη, να ευχαριστιέται με την προσευχή, με την συνομιλία μετά του Θεού. Την ακολουθία της Μεταλήψεως όταν την διαβάση και ο πιο αμαρτωλός, αγιάζεται.
Να επιδιώκετε την κούραση την σωματική. Κι όταν λέμε κόπο, εννοούμε και την προσευχή την νύχτας. Πολύ ωφελεί να σηκώνεστε την νύχτα για προσευχή. Ω, τι γίνεται στο Άγιον Όρος τη νύχτα! Ευωδία, λιβάνι, άγγελοι, προσευχές. Οι άγγελοι παίρνουν τις προσευχές των Αγίων και τις πηγαίνουν στον Θεό. Μυστήριο!
Απόσπασμα από το βιβλίο: «Όσιος Πορφύριος, (Μαρτυρίες-Διηγήσεις-Νουθεσίες)», Ενωμένη Ρωμηοσύνη, Ορθόδοξο Βίωμα, Θεσσαλονίκη 2017, σελ. 225-227