Η εικόνα του ευγενούς ανθρώπου είναι θέαμα εξαίσιο, γιατί απ’ αυτή εκπέμπεται η χάρη της θείας εικόνας. Όλες οι αρετές συγκεντρώθηκαν και απέδωσαν με καλλιτεχνικά χρώματα την εικόνα του ευγενούς. Καθεμιά χάραξε το δικό της κάλλος με λεπτότατες γραμμές, πάνω στην εικόνα του Θεού, που είναι ο άνθρωπος. Η εικόνα του ευγενούς έγινα αληθινά αμίμητο καλλιτέχνημα, γιατί έγινε καθ’ ομοίωση της αρχέτυπης εικόνας του Θεού. Σ’ αυτήν αποτυπώθηκε το θείο κάλλος. Πρώτιστη αρετή προς τα θεία, είναι η ευσέβεια. Ο ευγενής άνθρωπος φοβάται τον Θεό και κάνει το θέλημά Του. Η μελέτη του νόμου του Θεού έχει γίνει η αγαπημένη του ενασχόληση. Εργάζεται δε για να γίνεται το αγαθό, το τέλειο και το ευάρεστο στον Θεό. Τις σκέψεις του διευθύνει η φρόνηση, που ρυθμίζει τον λόγο και κανονίζει τις αποφάσεις. Αυτή καλλιεργεί τους καλούς τρόπους, καθοδηγεί τις κινήσεις, καθορίζει τα βήματα· αυτή υποδεικνύει την ευθεία οδό και κατευθύνει τη σταδιοδρομία του βίου. Η σοφία, η σύνεση και η γνώση, του διδάσκουν που βρίσκεται η αληθινή μακαριότητα· τι πρέπει και τι δεν πρέπει· η φρόνηση δε ορίζει ότι πρέπει να υπομένει ή να επιχειρεί η ψυχή.
Η σοφία διδάσκει σ’ αυτήν την επιστήμη της αλήθειας και τον οδηγεί στην κατανόηση του Θεού. Η σύνεση τον εκπαιδεύει στο να κρίνει ορθά και να έχει γνώμη για όλα. Η δε γνώση να οδηγεί στην επίγνωση του εαυτού. Η θέλησή του έγινε κυβερνήτης των λογισμών του και η βούλησή του ενώθηκε με το θείο θέλημα. Η ηθική γενναιότητα του θωράκισε την ψυχή και τον ανέδειξε ακαταπόνητο αθλητή της αρετής και υπέρμαχο μαχητικό στρατιώτη του δικαίου και της αλήθειας. Υπομένει τον πόνο, ανταπεξέρχεται με γενναιότητα στα όποια περιστατικά της ζωής, παρουσιάζεται συγκρατημένος απέναντι στην ηδονή, την επιθυμία, τη λύπη και την οργή και γενικά αντιτάσσεται προς καθετί που μπορεί να οδηγήσει την ψυχή στη βία ή την απάτη. Η καρτερία τον διδάσκει να υπομένει τις λύπες χάριν του καλού, να κοπιάζει για το καλό και να υπομένει με γενναιότητα και τις συμφορές και τα δεινά. Η μεγαλοφροσύνη τον δίδαξε να σκέπτεται και να πράττει τα μεγάλα και τα γενναία. Η γενναιοδωρία τον εκπαίδευσε να παρέχει άφθονα τα αγαθά σ’ αυτούς που του ζητούν βοήθεια. Η μεγαλοψυχία τον κάνει να είναι μακρόθυμος και να συγχωρεί. Η αγάπη του υπαγόρευσε να ξεχνάει τα κακά που του έγιναν, να νικάει δε αυτά καθώς και τη μνησικακία δια της αγαθοεργίας. Η ηθική μεγαλοπρέπεια του υπέδειξε να βλέπει πάνω από τα σωματικά και να μην τους αποδίδει καμία αξία σε σχέση με τα αόρατα. Τον ηθικά μεγαλοπρεπή κανένα πάθος δεν τον ταράζει. Ούτε τα αμαρτήματα των αισχρών ανθρώπων απέναντί του, παρακινούν την ψυχή του σε οργή, ούτε οτιδήποτε άλλο ταπεινό μπορεί να μετακινήσει το φρόνημά του. Είναι τόσο απρόσιτος στα ταπεινά πάθη, ώστε αυτά ούτε να του ρίξουν μια ματιά δεν έχουν τη δύναμη. Η ηθική του δύναμη τον αναδεικνύει νικητή σε όλα και ανώτερο όλων των προσβολών που κινούνται εναντίον του. Το θάρρος του παρέχει αυτή τη δύναμη, ώστε να μιλάει με παρρησία για το καλό, το αγαθό, το δίκαιο και την αλήθεια. Όταν δε απολογείται υπέρ αυτών, να μη φοβάται κανένα, ούτε να δειλιάζει μπροστά σε όσα δεινά παρουσιάζονται. Η σωφροσύνη στολίζει το ήθος αυτού του ανθρώπου. Αυτή εκδηλώνεται ως ρωμαλεότητα, ως φωτεινότητα ψυχής που δεν έχει πάθη, ως εγκράτεια, ως ηγεμονία του πνεύματος και ως ελευθερία της ψυχής. Η αγνεία μάλιστα του παρέχει την καθαρότητα του νου και της καρδιάς. Αυτή στολίζει με το στεφάνι της παρθενίας αυτούς που αφιερώθηκαν στον Θεό και τους αναδεικνύει επίγειους αγγέλους.
Τέτοιος είναι ο χαρακτήρας του αληθινά ευγενούς ανθρώπου.
Απόσπασμα από το βιβλίο: « Το γνώθι σαυτόν – κείμενα αυτογνωσίας» – Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως, Εκδόσεις Άθως, Σεπτέμβριος 2014, σελ 279-281