Γέροντα, όταν θυμώνω, γίνομαι σαν χείμαρρος· δεν μπορώ να συγκρατηθώ.
– Γιατί να μην μπορής να συγκρατηθής;
– Γιατί πιστεύω στον λογισμό μου.
– Ε, τότε έχεις δικό σου πιστεύω, δικό σου σύμβολο πίστεως!…Ο εγωισμός φταίει. Να μη δικαιολογής τον λογισμό σου. Έναν μπάνταλο λογισμό, μόνη σου να τον πετάς, να μην τον δέχεσαι.
– Και πως θα καταλάβω ότι ένα λογισμός είναι μπάνταλος;
– Ε, αν δεν καταλαβαίνης, να τον λες στην Γερόντισσα και, τακ, να τον πετάς, κάνοντας υπακοή σε ότι σου πη. Το να εμπιστεύεσαι ένας πνευματικός άνθρωπος στον λογισμό του είναι αρχή πλάνης. Σκοτίζεται το μυαλό του από την υπερηφάνεια και μπορεί να πλανηθή. Καλύτερα να τρελλαθή, γιατί τότε έχει ελαφρυντικά.
– Δεν χωράει βοήθεια, Γέροντα, από τους άλλους;
– Για να βοηθηθή, στην κατάσταση που βρίσκεται, πρέπει και ο ίδιος να βοηθήση. Να καταλάβη ότι το να πιστεύει στον λογισμό που του λέει λ.χ. πως είναι ο καλύτερος από όλους, ότι είναι άγιος κ.λ.π. αυτό είναι πλάνη. Ούτε με το πυροβόλο δεν φεύγει αυτός ο λογισμός, αν ο ίδιος τον κρατάη. Πρέπει να ταπεινωθή, για να φύγη. Μερικές φορές μου ζητούν να προσευχηθώ για τέτοιες περιπτώσεις. Τι προσευχή να κάνω; Αφού εκείνος έχει μέσα του το φιτίλι του διαβόλου, πάλι θα τιναχθή. Σαν να κρατάη κάποιος στα χέρια του φιτίλια από φουρνέλα και να ζητάη να τον βοηθήσης, για να μην ανατιναχθή.
– Γέροντα, έχω γίνει στρυφνή.
– Ποιος το λέει; Ο λογισμός σου; Εγώ σε παρακολουθώ από το Άγιον Όρος. Έχω τον νου μου. Δεν έγινες στρυφνή. Αν όμως πιστέψης στον λογισμό σου, τότε θα σου στρίψη. Μην πιστεύης στον λογισμό σου, ούτε αν σου λέη ότι είσαι χάλια ούτε αν σου λέη ότι είσαι αγία.
Απόσπασμα από το βιβλίο: “Πνευματικός Αγώνας – Λόγοι Γ”, Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Ιερόν Ησυχαστήριον “Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος”, Σουρώτη, Θεσσαλονίκης 2001