Μυλικός όνος είναι το γαϊδούρι που γυρίζει την πέτρα του μύλου, για να αλέθωνται τα σιτηρά. Επειδή το καημένο είναι δεμένο με σχοινί, δεν μπορεί να πάη όπου θέλει, αλλά όπου και όσο του επιτρέπει το σχοινί. Γυρίζει λοιπόν γύρω από το ίδιο κέντρο, σε μία ορισμένη ακτίνα, διαγράφοντας μία περιφέρεια.
Ότι άλλο κινείται μέσα μας ως επιθυμία και ορμή, δείχνει ότι δεν υπηρετούμε τον Θεόν, αλλά ότι είμεθα σκλάβοι δεμένοι με ένα σχοινάκι, που μας αναγκάζει να περιστρεφώμεθα γύρω από τα γήινα, σαν τον μυλικό όνο
Ο νους μας όμως προβήσεται, μπορεί να αυξήση την ακτίνα της πνευματικής δραστηριότητός του, τον φωτισμό δηλαδή του Αγίου Πνεύματος και την κοινωνία του μετά της θεότητος, και να φθάση στην τελειότητα της αρετής, όταν διορθώση τα ένδον αυτού, όταν βάλη τον εαυτό του στη θέσι του και δεν ασχολήται με λογισμούς, ούτε γίνεται όργανο της καθημερινότητος, αλλά της δοξολογίας του Θεού και της επικλήσεως του ονόματος του Ιησού. Ότι άλλο κινείται μέσα μας ως επιθυμία και ορμή, δείχνει ότι δεν υπηρετούμε τον Θεόν, αλλά ότι είμεθα σκλάβοι δεμένοι με ένα σχοινάκι, που μας αναγκάζει να περιστρεφώμεθα γύρω από τα γήινα, σαν τον μυλικό όνο.
Μόνον λοιπόν ο αλόγιστος και καθαρός νους μπορεί να μας οδηγήση στην τελειότητα. Επομένως, όταν μέσα στον νου μας κυκλοφορούν λογισμοί, ας γνωρίζουμε ότι είμεθα πολύ μακριά από την τελειότητα. Διότι λογισμός σημαίνει ατέλεια και, για να διορθωθούμε, επιβάλλεται να τον αποβάλλουμε. Γι’ αυτό το καλύτερο χάρισμα που μπορεί να ζητήση ένας αρχάριος από τον Θεόν, είναι το αλόγιστο.
Απόσπασμα από το βιβλίο: «Λόγος περί νήψεως – ερμηνεία στον άγιο Ησύχιο» – Αρχ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου, Ίνδικτος, Γ’ έκδοση, 2007