«Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης,
Σταυρός ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας…»
Ἀγαπητοί µου ἀδελφοί.
Ἡ Ἁγία µας Ἐκκλησία ἑορτάζει σήµερα τήν Ὕψωση τοῦ Τιµίου Σταυροῦ, µέσα σέ κλῖµα εὐλαβείας ἀλλά καί δόξας. Ὁ Σταυρός εἶναι τό ἱερό Σύµβολο γιά τούς πιστούς καί µαζί ὄργανο πού παραπέµπει σέ ἀτιµωτικό θάνατο, ἀλλά καί στή νίκη ἐπί τοῦ θανάτου. Γνωρίζουµε ὅτι οἱ Ἑβραῖοι ἐκτελοῦσαν τούς ἀπίστους µέ λιθοβολισµό, ἔξω ἀπό τήν πόλη, ὅπως ἔγινε µέ τή µοιχαλίδα τοῦ Εὐαγγελίου, τόν πρωτοµάρτυρα ἅγιο Στέφανο καί ἄλλους. Ἀντίθετα, ἡ σταύρωση ἴσχυσε κυρίως στούς Ρωµαίους κ. ἄ.
Ὁ Κύριος ἔγινε «ὑπήκοος µέχρι θανάτου, θανάτου δέ Σταυροῦ» (Φιλ. 2, 68). Ὁ σταυρικός θάνατος ἦταν ὁ πλέον ἀτιµωτικός. Καί ὅπως στή Γέννηση ὁ χῶρος πού βρέθηκε ἦταν ὁ πλέον εὐτελής, µιά φάτνη ἀλόγων, ἔτσι καί στό τέλος τερµατίζει τήν ἐπί γῆς κατά σάρκα ζωή Του πάνω στόν Σταυρό. Καί ἀπό τότε τό σύµβολο τοῦ θανάτου προάγεται σέ σύµβολο ζωῆς καί ἀνάστασης. Γίνεται τό πιό ἀγαπηµένο σύµβολο τῶν πιστῶν. Οἱ Πέρσες µαθαίνουν γιά τήν ἐξαιρετική τιµή στό Ζωοποιό Ξύλο καί εἰσβάλλοντας στά Ἱεροσόλυµα τό 614 µ.Χ., τό πρῶτο πού ἁρπάζουν καί παίρνουν µαζί τους εἶναι ὁ Τίµιος Σταυρός, στόν Ὁποῖο ἀποδίδουν µαγικές ἰδιότητες. Ὅµως, ὁ αὐτοκράτορας Ἡράκλειος ἐκστρατεύει ἐναντίον τους καί φέρνει πίσω τό Τίµιο Ξύλο τό 626 µ.Χ.. Εὐαισθητοποιηµένη ἡ ἀνθρωπότητα ἀπό τά γεγονότα, µετέχει σωµατικά ἤ καί πνευµατικά στήν ἐπαναφορά καί ὕψωση τοῦ Τιµίου Σταυροῦ, ἐπικαλουµένη εὐφυῶς ὡς Παγκόσµια.
Ἡ Ὕψωση τοῦ Τιµίου Σταυροῦ, σηµαίνει τήν πραγµατική συµµετοχή στό µυστήριον τῆς Ἀπολύτρωσης καί τῆς Σωτηρίας. Πάνω στόν Σταυρό «καθήλωσε ὁ Χριστός τίς ἁµαρτίες µας». «Τάς ἁµαρτίας ἡµῶν αὐτός ἀνήνεγκεν ἐν τῷ σώµατι αὐτοῦ ἐπί τό ξύλον…» (Α΄ Πετρ. 2,24). Ὁ Σταυρός, γίνεται ζυγός δικαιοσύνης. Ἡ µία ὄψη τοῦ ζυγοῦ ἀντικατοπτρίζει τό βάρος τῆς ἀπιστίας καί τῆς βλασφηµίας, ἡ ἄλλη τή µετάνοια καί τήν καλήν ὁµολογία τῆς πίστεως τοῦ εὐγνώµονος ληστοῦ, ἡ ὁποία ὑψώθη στόν θρόνο τοῦ δικαίου κριτοῦ.
Μέ τόν Σταυρό ἑορτάζουµε τήν πνευµατική ἑορτή, γιατί ἀνοίχθηκε ὁ Παράδεισος. Σύµφωνα µέ τόν Ἰωάννη Χρυσόστοµο «ὁ Σταυρός ἦταν πρίν ὄργανο καταδίκης καί τιµωρίας, ἀλλά τώρα ἔγινε τίµιο καί ποθητό. Πρίν ἦταν ὑπόθεση ντροπῆς καί κολάσεως, ἀλλά τώρα ἔγινε ἀφορµή δόξας καί τιµῆς. Ὁ Σταυρός µᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τήν πλάνη καί µᾶς ὁδήγησε στήν ὁδό τῆς ἀλήθειας. Αὐτός ἔφερε συµφιλίωση Θεοῦ καί ἀνθρώπων, Αὐτός µᾶς ἀνέσυρε ἀπό τόν βυθό τῆς κακίας στήν κορυφή τῆς ἀρετῆς. Αὐτός ἔσβησε τήν πλάνη τῶν εἰδώλων καί κατήργησε τήν ἀπάτη……» (P.G. 49, 407).
Μέ τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου συνυπάρχει ἡ ἀληθινή ζωή, πού νεκρώνει τά πάθη καί τήν ἀνθρώπινη ἀλαζονεία καί ἁγιάζει τήν ψυχή, κάνοντάς την ἕτοιµη γιά τή θυσιαστική ἀγάπη. Ὁ ἄνθρωπος, κρᾶµα µεγαλείου καί ἀθλιότητας, ἀξιώνεται, κρατώντας τό ἁγιώτατο Σύµβολο, νά ψάλλει: «ὁ Σταυρός σου Κύριε, Ζωή καί Ἀνάστασις». Ὅσοι ἐπιλέγουν νά φωτιστοῦν ἀπό τή λυτρωτική χάρη τοῦ Σταυροῦ, ἐντάσσονται στήν ὁµάδα τοῦ Χριστοῦ, ἐντός τῆς Ἐκκλησίας. Μέ αὐτό τόν τρόπο µετατρέπουν τήν ψυχή τους σέ αἰώνιο Γολγοθᾶ, σταυρώνουν καί καθηλώνουν ἀδυναµίες καί πάθη καί ὑποτάσσονται πλήρως στό θέληµα τοῦ Θεοῦ. Ἐνισχυόµενοι ἀπό τό ἱερό Σύµβολο, ὁ καθένας ἀποφασίζει νά βαστάσει µέ ὑποµονή τόν προσωπικό του σταυρό, µέσα στίς ἀντιξοότητες τῆς ζωῆς.
Ἀδελφοί µου ἀγαπητοί,
Πολύ συχνά, στήν καθηµερινή µας ζωή συναντᾶµε δυσκολίες καί ἴσως θέλουµε νά τίς ὑπερβοῦµε µέ διάφορες ἐπινοήσεις. Ὁδηγός µας ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Χριστῷ συνεσταύρωµαι˙ ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῆ δέ ἐν ἐµοί Χριστός», δηλαδή ἔχω σταυρωθεῖ µαζί µέ τόν Χριστό, γι’ αὐτό δέν ζῶ πιά ἐγώ ἀλλά µέσα µου ζεῖ ὁ Χριστός. «Οὐδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν» λέει ὁ Κύριος (Μτθ. 6, 24). Δέν εἴµαστε ἀποκοµµένοι ἀπό τόν κόσµο, ἀλλά ἱεραρχοῦµε τίς ἀνάγκες καί προσαρµόζουµε ἀνάλογα τή ζωή µας. Δέν γινόµαστε ἀπόκοσµοι, ἀλλά βάζουµε κυµατοθραύστη στίς σχέσεις µας. Παίρνουµε ἀπό τόν κόσµο τά ἀπαραίτητα καί δέν διακινδυνεύουµε τήν ἀλλοίωση καί τήν ταύτισή µας µέ τά κοσµικά. Κρατώντας σοβαρή καί ὑπεύθυνη στάση, φυλάσσουµε καί τόν ἑαυτό µας ἀλλά καί γινόµαστε σεβαστοί στόν περίγυρο. Μέ τό σηµεῖο τοῦ Σταυροῦ εὐλαβικά καί µέ τήν ἐσωτερική ἀνάλογη βίωση γινόµαστε «ἅλας τῆς γῆς καί φῶς τοῦ κόσµου». Εἴθε νά τό ἐπιτύχουµε, ὑπό τήν σκιά τοῦ Σταυροῦ.
Χρόνια Πολλά καί Εὐλογημένα
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς