«Θεοτόκε ἀειπάρθενε, τῶν ἀνθρώπων ἡ σκέπη,
Ἐσθῆτα καὶ Zώνην τοῦ ἀχράντου σου σώματος, κραταιὰν τῇ πόλει σου περιβολὴν ἐδωρήσω, τῷ ἀσπόρῳ τόκῳ σου ἄφθαρτα διαμείναντα,
ἐπὶ σοὶ γὰρ καὶ φύσις καινοτομεῖται καὶ χρόνος, διὸ δυσωποῦμέν σε,
εἰρήνην τῇ πολιτείᾳ σου δώρησαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος»
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί ἀδελφοί,
Σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τήν ἀνάμνηση τῆς καταθέσεως τῆς τιμίας Ἐσθῆτος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στόν ἱερό Ναό τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν. Πρόκειται γιά τό ἔνδυμα τῆς Παναγίας, τό «Μαφόριό» Της, πού ἦταν κάλυμμα τῆς κεφαλῆς, ἕνα εἶδος πέπλου.
Σύμφωνα μέ τόν Συναξαριστή, δύο Πατρίκιοι, ὁ Γάλβιος καί ὁ Κάνδιδος, ἐπί τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου (Ε΄ αἰ. μ.Χ.), ἐπιχείρησαν μιά προσκυνηματική πορεία στά Ἱεροσόλυμα. Κάπου, ἐκτός τῆς Ἁγίας Πόλεως, συνάντησαν μιά εὐσεβῆ ἑβραία, ἡ ὁποία εἶχε στό σπίτι της ἕνα πολύτιμο θησαυρό, τό Μαφόριον τῆς Παναγίας. Ἡ ἴδια προσευχόταν ἀκατάπαυστα πλάι στό ἱερό κειμήλιο, μιμούμενη τήν προφήτιδα Ἄννα, πού βρισκόταν στόν Ναό τῶν Ἱεροσολύμων καί ἀξιώθηκε προσευχομένη νά δεῖ τόν Χριστό καί τήν Παναγία στόν Σαραντισμό τοῦ Κυρίου.
Οἱ δύο Πατρίκιοι κατόρθωσαν νά λάβουν τόν πολύτιμο θησαυρό καί νά τόν φέρουν στήν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ στό κτῆμα τους, στήν περιοχή τῶν Βλαχερνῶν, ἔκτισαν Ναό καί τοποθέτησαν τό Μαφόριο. Ἀργότερα ὁ Βασιλιάς ἔκτισε Ναό τῆς Κυρίας Θεοτόκου, ὅπου, σέ μιά πολυτελῆ θήκη, τοποθέτησε τήν τιμία Ἐσθῆτα. Οἱ πιστοί προσέτρεχαν, προσευχόμενοι καί ἀναφέρθηκαν πολλά θαύματα. Ὁ ἱερός ὑμνογράφος ὀνομάζει τήν ἁγία Ἐσθῆτα «ἱερὰν περιβολήν, φυλακτήριον ἄσυλον (τῆς Πόλης), δῶρον τίμιον, ἀναφαίρετον πλοῦτον ἰαμάτων, ποταμὸν πεπληρωμένον τῶν χαρισμάτων τοῦ Πνεύματος». Καί ὄντως ἀξίζει αὐτή ἡ ἀναφορά.
Κατά τήν Δ΄ Σταυροφορία, οἱ Δυτικοί εἰσβολεῖς πῆραν πολλά κειμήλια τῆς Πόλης και ἀνάμεσά τους τό Μαφόριον τῆς Παναγίας καί τό μετέφεραν στά Τρέβιρα τῆς Γαλλίας. Ἀναφέρεται ὅτι οἱ ἐκεῖ αὐτοκράτορες, μιμήθηκαν τόν Μέγα Κωνσταντῖνο καί χρησιμοποιοῦσαν τό ἱερό Μαφόριο ὡς λάβαρο στίς διάφορες στρατιωτικές ἐπιχειρήσεις τους.
Ἡ Βασιλεύουσα στερήθηκε ἑνός πολύτιμου θησαυροῦ καί λυπούμαστε γιά τήν ἁρπαγή. Ὡστόσο, ἡ Παναγία ἀνήκει στήν Οἰκουμένη, ὅλοι οἱ πιστοί, ἁπανταχοῦ τῆς γῆς Τήν τιμοῦν εὐλαβῶς. Ἄς ἑστιάσουμε σέ μία φράση τοῦ Ἀπολυτικίου, πού ἀκούσαμε: «Ἐπὶ σοὶ γὰρ καὶ φύσις καινοτομεῖται καὶ χρόνος», δηλαδή στήν Παναγία γίνονται καινούρια, καί ἡ φύση καί ὁ χρόνος. Ἡ φύση, ἡ ὑλική ὑπόσταση καί ὁ χρόνος, πού ῥέει ἀκατάπαυστα, σέ βαθμό πού μᾶς δημιουργεῖ ἐγκόσμια ἐρωτήματα. Ὁ χρόνος καί ἡ ὁρατή κτίση εἶναι ἐφήμερα, ἐνῷ ἐμεῖς ἀτενίζουμε στά Αἰώνια. Καί ἡ Κυρία Θεοτόκος, πού μεταφέρθηκε ἐνσώματη στούς Οὐρανούς, στηρίζει τόν ἄνθρωπο στήν πίστη του καί στά πολλά προβλήματα τῆς ζωῆς.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Στό ἐρώτημα, ἄν μαζί μέ τόν ἄνθρωπο ἁγιάζονται καί τά ὑλικά μέ τά ὁποῖα ὁ ἄνθρωπος συνδέεται, ἡ ἀπάντηση εἶναι θετική. Ἡ αἱμορροοῦσα θεραπεύτηκε ἀγγίζοντας τό ἔνδυμα τοῦ Κυρίου. Ὁ Προφήτης Ἠλίας ἔκανε θαυμαστά μέ τή μηλωτή του καί ἡ Παναγία ἁγιάστηκε μαζί μέ τά ἐνδύματά Της. Κατά τήν Ὀρθόδοξη διδασκαλία, ἡ θεία Χάρη, μέσῳ τῆς ψυχῆς, διαχέεται στό σῶμα καί γενικά στήν ἄλογη φύση. Γι’ αὐτό τιμοῦμε τήν ὕλη, στόν βαθμό πού ἔχει τήν ἁγιοποιό ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι μέ αὐτό τό πνεῦμα ἀσπαζόμαστε τίς ἱερές εἰκόνες καί τά ἱερά λείψανα. Μέ τήν εὐκαιρία τῆς σημερινῆς ἑορτῆς, ἄς προσευχηθοῦμε νά τεθοῦμε ὑπό τή σκέπη τῆς Παναγίας. Ἐκείνη μᾶς προστατεύει ὡς ἡ Μεγάλη Μάνα, πού σκεπάζει μέ στοργή τά παιδιά της. Οἱ κοσμικές ἐλπίδες ἀποδεικνύονται καθημερινά ψεύτικες. Ἡ Παναγία μας εἶναι τό λιμάνι μας. Χαρακτηριστικός ὁ χαιρετισμός μας στόν Ἀκάθιστο Ὕμνο: «Χαῖρε ὅτι λιμένα τῶν ψυχῶν ἑτοιμάζεις», καί ὁ λιμένας συνδέεται μέ τόν «Λειμῶνα τῆς τρυφῆς» δηλαδή τό χλοερό λιβάδι, τοῦ ὁποίου εἴθε νά ἀξιωθοῦμε ὅλοι μας τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως.
Χρόνια πολλά καί εὐλογημένα
Ἡ Παναγία νά εἶναι πάντα μαζί μας
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς