Ὅταν θά ἔρθ
ει ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου μέ ὅλη τή δόξα Του, ὅλοι οἱ Ἄγγελοι θά εἶναι μαζί Του» (Ματθ. 25, 31). Κοίτα, ἄνθρωπε, μπροστά σέ πόσο πλῆθος θά βγεῖς νά κριθεῖς. Σύμπαν τό γένος τῶν ἀνθρώπων τότε θά παρίσταται. Ἀναλογίσου λοιπόν πόσο πολυάριθμος εἶναι ἠ φυλή τῶν Ρωμαίων, ἀπό πόσα πλήθη ἀποτελοῦνται οἱ βάρβαρες φυλές πού τώρα ζοῦν καί πόσες ἀπό αὐτές τίς βάρβαρες φυλές ἔχουν πεθάνει ἐδῶ καί ἑκατό χρόνια. Λογάριασε πόσοι θάφτηκαν μέσα σέ χίλια χρόνια ἀπό ὅλες αὐτές τίς φυλές καί τόσες ἄλλες.
Λογάριασε ὅλους, ὅσοι ἔζησαν στή γῆ ἀπό τόν Ἀδάμ μέχρι σήμερα. Εἶναι πραγματικά ἀπειροπληθεῖς ἀλλά, παρόλα αὐτά, μποροῦμε νά θεωρήσουμε ὅτι εἶναι καί λίγοι, ἄν τούς συγκρίνουμε μέ τούς Ἀγγέλους, πού σίγουρα εἶναι κατά πολύ περισσότεροι. Ἐκεῖνοι εἶναι τά ἐνενήντα ἐννέα πρόβατα, ἡ ἀνθρωπότητα εἶναι μόνο τό ἕνα. Σύμφωνα μέ τό μέγεθος τῶν τόπων πρέπει νά ὑπολογίζουμε καί τό πλῆθος τῶν κατοίκων τους. Ἡ γῆ πού κατοικεῖται ἀπό ὅλους τούς ἀνθρώπους, σύμπασα ἡ οἰκουμένη, ἔτσι ὅπως βρίσκεται στό μέσον τοῦ οὐρανοῦ πού τήν περιβάλλει, εἶναι μόνο τό κέντρο ἑνός κύκλου καί ὅμως βαστάζει πάνω της τόσα πλήθη.
Σκεφτεῖτε λοιπόν ὁ οὐρανός πού τήν περιβάλλει σάν κύκλος, πόσο πιό ὑπερμεγέθης εἶναι ἀπό αὐτήν. Καί σκεφτεῖτε ὅτι ὑπάρχουν ἄπειροι ἄλλοι οὐρανοί, πού δέν μποροῦμε οὔτε κάν νά φανταστοῦμε τά πλήθη τῶν Ἀγγέλων πού τούς κατοικοῦν. Διότι ἔχει γραφεῖ: «Χίλιες χιλιάδες Τόν ὑπηρετοῦσαν καί μύριες μυριάδες ἔστεκαν μέ δέος μπροστά Του». Καί ὄχι βέβαια πώς εἶναι μόνο τόσο τό πλῆθος τῶν Ἀγγέλων, ἀλλά περισσότερο ἀπ᾽ αὐτό δέν μποροῦσε νά μᾶς παραστήσει ὁ Προφήτης. Θά εἶναι παρών λοιπόν τότε στήν Κρίση ὁ Θεός, ὁ Πατέρας ὅλων, θά παρακάθεται καί ὁ Ἰησοῦς Χριστός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα θά παρευρίσκεται καί Αὐτό. Ἀγγελική σάλπιγγα θά προσκαλέσει ὅλους ἐμᾶς, πού ἔχουμε σάν ἔνδυμά μας ὅλα μας τά ἔργα.
Μήπως λοιπόν καί μόνο μ᾽ αὐτή τήν εἰκόνα, δέν εἶναι φυσικό ἀπό τώρα νά ἔχουμε κάποια αἴσθηση ἀγωνίας; Μήν τό θεωρήσεις, ἄνθρωπε, ὅτι εἶναι μικρή καταδίκη, ἀκόμα καί τότε πού δέν θά κολαστεῖς αἰώνια, τό νά ἔρθουν στό φῶς ὅλα τά κρυφά καί φανερά ἔργα σου, μπροστά στά ἄπειρα πλήθη ὅλων τῶν ἀνθρώπων καί ὅλων τῶν Ἀγγέλων. Μήπως δέν ἔρχονται στιγμές στή ζωή μας πού προτιμᾶμε νά πεθάνουμε πολλούς θανάτους, παρά νά μάθουν κάποιοι φίλοι μας τά μυστικά μας, γιά τά ὁποῖα θά ἔπρεπε νά μᾶς ἀποδοκιμάσουν12.
Κάτω ἀπό τή συναίσθηση αὐτῆς τῆς τόσο κρίσιμης περιστάσεως, ἀδελφοί μου, ἄς φροντίσουμε μέ ζῆλο νά μή μᾶς ἀποδοκιμάσει καί καταδικάσει ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος δέν χρειάζεται νά διενεργήσει καμιά ἐξέταση καί κανένα ἔλεγχο, προκειμένου νά γνωρίσει ἐμᾶς καί τά ἔργα μας. Μήν πεῖς ὅτι νύχτα ἔπεσα σέ πορνεία ἤ ἔκανα μαγεῖες ἤ ἔπραξα κάτι ἄλλο καί ἄνθρωπος δέν βρισκόταν ἐκεῖ. Ἀπό τή συνείδησή σου κρίνεσαι, ἀπό τούς λογισμούς σου. Ὅπως λέει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, τότε πού θά κρίνει ὁ Θεός τά κρυφά ἔργα τῶν ἀνθρώπων, οἱ λογισμοί τοῦ ἀνθρώπου μέσα στή συνείδησή του θά λειτουργοῦν σάν μάρτυρες κατηγορίας ἤ σάν μάρτυρες ὑπερασπίσεως. Σέ ἀναγκάζει νά πεῖς τήν ἀλήθεια τό Πρόσωπο τοῦ Κριτῆ-Θεοῦ, πού σοῦ ἐμπνέει τό δέος. Καί ἀκόμα πιό ἔντονα, θά μπορούσαμε νά ποῦμε, ὅτι σέ ἐλέγχει ἀκόμα καί τότε πού ἐσύ δέν θά φανερώσεις τήν ἀλήθεια. Γιατί, ὅπως εἴπαμε, θά ἀναστηθεῖς καί θά παρουσιαστεῖς στόν Κριτή, σάν νά εἶσαι ντυμένος μέ τίς ἁμαρτίες σου ἤ, ἄν ἔχεις βέβαια, καί μέ κάποιες καλές καί ἐνάρετες πράξεις σου.
Καί τό δήλωσε τοῦτο ὁ Κριτής ‒ διότι ὁ Χριστός θά εἶναι Ἐκεῖνος πού θά κρίνει‒ λέγοντας: «Ἐπειδή δέν δικάζει ὁ Πατέρας κανέναν, ἀλλά τήν κρίση τήν ἄφησε στόν Υἱό». Καί αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἀποξενώνεται ἀπό τήν ἐξουσία Του, ἀλλά ὅτι κρίνει «διά τοῦ Υἱοῦ». Βέβαια ὁ Υἱός κρίνει μέ τή συγκατάνευση τοῦ Πατέρα. Καί ἀσφαλῶς ἡ κρίση καί ἡ ἀπόφαση τοῦ Υἱοῦ εἶναι ἴδια μέ τήν κρίση καί τήν ἀπόφαση τοῦ Πατέρα, γιατί Πατέρας καί Υἱός ἔχουν μία καί τήν αὐτή γνώμη. Τί λέει ὅμως ὁ Κριτής γιά τό ἄν ἀποτελοῦν ἤ ὄχι τό ἔνδυμά σου οἱ πράξεις σου καί τά βιώματά σου; «Καί θά συναχθοῦν μπροστά Του πάντα τά ἔθνη». Διότι πρέπει ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ νά γονατίσουν καί τά ἐπουράνια καί τά ἐπίγεια καί τά καταχθόνια . Καί θά χωρίσει τούς μέν ἀπό τούς δέ, «ὅπως χωρίζει ὁ βοσκός τά πρόβατα ἀπό τά κατσίκια».
Πῶς τά χωρίζει ὁ βοσκός; Ἄραγε τά ἐξετάζει βάσει κανενός βιβλίου, γιά νά δεῖ ποιό εἶναι πρόβατο καί ποιό κατσίκι; Ἤ τά διακρίνει ἀπό τήν ἐμφάνιση; Δέν εἶναι τό σγουρό καί ἀφράτο μαλλί πού φανερώνει τό πρόβατο καί τό σκληρό καί ἄγριο τρίχωμα πού φανερώνει τό κατσίκι; Ἔτσι εἶναι καί μόλις καθαριστεῖς ἀπό τίς ἁμαρτίες σου. Ἔχεις στό ἑξῆς τό μαλλί καθαρό καί μένει ἡ στολή σου ἀμόλυντη καί λές πάντοτε: «Ξεντύθηκα τό χιτώνα τῆς ἁμαρτίας, πῶς νά τόν ξαναβάλλω;». Ἀπό τό ἔνδυμα γνωρίζεσαι σάν πρόβατο, ἄν ὅμως βρεθεῖς τριχωτός σάν τόν Ἡσαῦ, πού ἦταν πυκνότριχος καί ἐλαφρόμυαλος, πού ἔχασε τά πρωτοτόκια γιά τό φαΐ καί πούλησε τό ἀξίωμά του, θά πᾶς στά ἀριστερά τοῦ Κυρίου.
Ἄς μή γίνει κανείς νά χάσει τή Χάρη, οὔτε μέ τά ἄδικά του ἔργα νά βρεθεῖ στά ἀριστερά τάγματα τῶν ἁμαρτωλῶν.