«Βλαστούς Εὐαγγελίου καί καρπούς ἀμαράντους, χορούς Ἁγίων Πάντων εὐφημήσωμεν πάντες…»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Κατά τήν Κυριακή τῶν Ἁγίων Πάντων, τελευταία τῆς περιόδου τοῦ «Πεντηκοσταρίου», τιμοῦμε τούς ἁγίους ὅλου τοῦ κόσμου, ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Κυρίου καί τῶν Ἀποστόλων ὥς τίς ἡμέρες μας. Εἶναι συνέχεια τῆς Πεντηκοστῆς καί ἐπικύρωση τῆς ἐπαγγελίας. Τό Ἅγιο Πνεῦμα φωτίζει πάντοτε ὅποιον Τό ἀναζητεῖ, στέλνοντας τίς εὐεργετικές ἄκτιστες θεῖες ἐνέργειές Του, ὅπως ὁ ἥλιος διατηρεῖ τή ζωή στόν φυσικό κόσμο.
Ἡ Ἑορτή ἦταν ἀρχικά ἑορτή μόνο τῶν Μαρτύρων. Τοῦτο φαίνεται ἀπό τό Ἀπολυτίκιο, «Τῶν ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ μαρτύρων σου…». Οἱ ἀκόλουθοι λόγοι ἔγιναν αἰτία θέσπισης καί γενίκευσης τῆς ἑορτῆς:
α) Πρός κατανόηση ὅτι δέν σταμάτησε, ἀλλά συνεχίζει νά φωτίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα. Κατεβαίνει ὁ Θεός καί ἀνεβαίνει ὁ χοϊκός ἄνθρωπος. Οἱ τέως ἀποξενωμένοι τοῦ Θεοῦ γίνονται φίλοι Του, ἑνώνονται μαζί Του καί ἁγιάζονται. Παρακαλοῦμε τό Ἅγιο Πνεῦμα νά ἔλθει κοντά μας «Ἐλθέ καί σκήνωσον ἐν ἡμῖν…». Ἐκεῖνο ἔρχεται καί στηρίζει τόν ἀγώνα μας ἀπό τό στάδιο τῆς Κ ά θ α ρ σ η ς ὥς ἐκεῖνο τῆς Ἔλλαμψης καί τῆς Ἁ γ ι ό τ η τ α ς.
β) Πολλοί Ἅγιοι πού τιμῶνται παγκοσμίως ἤ τοπικῶς, μαρτύρησαν μέ τήν παρουσία πολλῶν μαρτύρων. Ὁμολόγησαν τήν πίστη ἐνώπιον ἀρχῶν καί δέν δείλιασαν. Γοήτευσαν καί δίδαξαν μέ τόν τρόπο τους τούς σύγχρονούς τους καί τίς ἑπόμενες γενιές. Ὑπάρχουν ὅμως καί ἀφανεῖς μάρτυρες, σέ ἄγνωστες συνθῆκες ἤ σέ ἀπρόσιτα μέρη ἤ χάθηκαν στήν ἀνωνυμία τοῦ πλήθους. Χιλιάδες πιστῶν θανατώθηκαν, ἰδίως σέ γενικούς διωγμούς. Ὅ,τι κακό συνέβαινε, τό χρέωναν οἱ εἰδωλολάτρες στούς Χριστιανούς καί ἀκολουθοῦσε σφαγή. Ἦταν συνεπῶς ἀδύνατο νά ἐπισημανθοῦν ὅλοι οἱ Μάρτυρες καί νά τιμῶνται ἀπό τούς πιστούς. Αὐτούς τούς ἀφανεῖς Ἁγίους ἀλλά «φίλους καί οἰκείους τοῦ Θεοῦ», τιμᾷ ἡ Ἐκκλησία σήμερα.
γ) Ὁ τρίτος λόγος τιμῆς τῶν Ἁγίων Πάντων εἶναι ἡ μίμηση τοῦ βίου τους, ὅπως ἰσχύει καί μέ ὅλους τούς Ἁγίους. Τό δηλώνει τό Ἀπολυτίκιό τους «…μιμούμενοι αὐτῶν τάς ἀρετάς». Τιμή τῶν Ἁγίων σημαίνει μίμηση τῶν Ἁγίων. Καί ἐκεῖνοι μιμήθηκαν τόν Χριστό. Τιμῶ τόν Ἅγιο σημαίνει ὅτι μελετῶ τήν ζωή του καί ἐναρμονίζω τή δική μου ζωή μέ τή ζωή του. Τοῦτο δέν σημαίνει ἀντιγραφή τῆς βιοτῆς του, ἀλλά μίμηση τῆς πίστης του, καί πορεία στά ἔσχατα μέ τήν ἴδια ἐλπίδα. Οἱ ἀρετές ποικίλλουν, τά τάλαντα εἶναι πολλά καί διαφορετικά γιά τόν καθένα, ἀλλά οἱ ἀρετές εἶναι μιά σταθερή ἀξία γιά ὅλους.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος παραθέτει ἐνδεικτικά κάποια χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως: «ἀγάπη, χαρά, εἰρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, ἀγαθωσύνη, πίστις, πραότης, ἐγκράτεια» (Γαλ. 5, 22-23). Οἱ ἀρετές καί οἱ ἀξίες δέν ἀλλάζουν. Ἀλλάζει μονάχα ὁ τρόπος πού βιώνει ὁ καθένας αὐτά τά χαρίσματα. Ὁ Θεός σέβεται τήν ἐλευθερία μας καί μᾶς ἐπιτρέπει νά Τόν προσεγγίσουμε μέ τό δικό μας τρόπο. Γιά τό λόγο αὐτό δέν ἔγιναν ὅλοι οἱ πιστοί Μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας. Ὑπάρχουν χορεῖες Ἁγίων, ὅπως: Προφῆτες, Προπάτορες, Ἀπόστολοι, Εὐαγγελιστές, Ἀπολογητές, Ὅσιοι, Ὁμολογητές, Στυλῖτες, Σπηλαιόβιοι, Ἱεραπόστολοι, Ἀντιαιρετικοί, ἱεροί Πατέρες, Ἐλεήμονες, Παιδαγωγοί, Ὑμνογράφοι, Θεραπευτές.
Ὁ καθένας μπορεῖ νά γίνει Ἅγιος σέ ἕνα κόσμο πλημμυρισμένο ἀπό ἁμαρτία καί ἀδιαφορία. Στόν ἀγώνα μας αὐτό δέν θά εἴμαστε μόνοι. Θά μᾶς συνοδεύει πάντα ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἡ πρεσβεία τῆς Παναγίας καί ὅλων τῶν Ἁγίων καί θά μᾶς φωτίζει τό Πανάγιο Πνεῦμα. Ἴσως ἡ ἐποχή μας δέν ἀπαιτεῖ θυσία τῆς ζωῆς. Χρειάζεται ὅμως μάρτυρες τῆς ἀληθείας. Θέλει Ὁμολογητές πού δέν θά κραυγάζουν ὑστερικά σέ κανάλια καί σέ πλατεῖες, ἀλλά θά κάνουν τήν ζωή τους «ἐπιστολή Χριστοῦ γινωσκομένη καί ἀναγινωσκομένη ὑπό πάντων ἀνθρώπων» (Β΄ Κορ. 3, 2).
Ὁ Θεός νά εἶναι μαζί μας
μέ τήν πρεσβεία τῶν Ἁγίων Του
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀλέξιος