-121-
Ο κόσμος που μας περιβάλλει ζει σήμερα περισσότερο δυναμικά παρά άλλοτε. Αλλά όσο πιο πολλή κίνηση υπάρχει στον κόσμο, τόσο πιο δύσκολο γίνεται να φυλάξουμε χριστιανική συνείδηση. Προσβαλλόμαστε από παντού, απ’ όλα τα είδη των αντιλήψεων που ταράσσουν την επιφάνεια της ζωής μας. Στις θύελλες της εποχής μας αρμόζει πάντοτε να γρηγορούμε. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που σας ζητώ: Ακούτε το λόγο του Ευαγγελίου, «γρηγορείτε» και πάψτε να είστε παιδιά!
-122-
Ας φυλάξουμε την προσοχή αυτή, που διατηρεί το σώμα μας σε συνεχή ένταση. Χάρη στην ένταση αυτή, ακόμη και στον ύπνο, μπορούμε να έχουμε στο νου το σκοπό της ζωής μας. Η προσευχή μπορεί να εισδύσει ως εκείνο που ονομάζουν οι ψυχολόγοι υποσυνείδητο. Ένας αληθινός ασκητής ελέγχει πάντοτε τον εαυτό του, ακόμη και στον ύπνο. Αν αναδυθούν κακοί λογισμοί, εγείρεται και προσεύχεται. Έτσι σιγά-σιγά η συνείδηση θα φωτίσει όλα όσα κάνουμε στην καθημερινή μας ζωή.
-123-
Μην αφήνετε τα πράγματα του κόσμου να σκορπίζουν τον νου σας. Συγκεντρώστε όλη την προσοχή σας, αφιερώστε όλη την ενέργειά σας σε μια ζωή που ν’ ανταποκρίνεται στο πνεύμα των εντολών του Ευαγγελίου.
-124-
Ας ελέγχουμε το νου μας έναντι των περισπασμών του εξωτερικού κόσμου. Ποτέ ο νους δεν θα μπορέσει να μείνει σταθερά στον Θεό χωρίς ασκητική προσπάθεια. Ήδη από τη ζωή αυτή οφείλουμε να μάθουμε να παραμένουμε στο Θεό, όπως ακριβώς θα συμβεί με το πνεύμα μας μετά το θάνατο.
-125-
Όταν μιλούμε για την παρουσία του Θεού στο πνεύμα μας, δε σημαίνει ότι βλέπουμε τον Θεό, αλλά ότι ο Θεός μας βλέπει. Ιδού η ορθή στάση: Ενεργούμε ενώπιον του Θεού που είναι παρών και μας κοιτάζει.
-126-
Στο θέμα των ονείρων δεν μπορώ να πω περισσότερα από τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος. Κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας η καλύτερη στάση είναι να μην τα πιστεύουμε. Για να μας πείσει να πιστέψουμε στα οράματά μας, μπορεί ο εχθρός πράγματι να υποκινήσει όνειρα που πραγματοποιούνται ακολούθως στην καθημερινή ζωή. Πρέπει λοιπόν να είμαστε πολύ «φρόνιμοι». Αρκεί μια φορά να μας συμβεί, και να η πλάνη με όλους τους κινδύνους της. Εμείς έχουμε το λόγο του Χριστού και των Αποστόλων: Μας αρκεί.
-127-
Είναι πολύ σημαντικό να μην επιδιώκουμε ποτέ να αποκτήσουμε έκδηλα σημεία της ευδοκίας του Θεού, όπως π.χ. το χάρισμα της θαυματουργίας.
-128-
Να ζούμε τον Χριστό μόνοι και για τον εαυτό μας, σε διάσταση από τους άλλους, σημαίνει να ζούμε την ανεπάρκεια του ανθρωπίνου όντος για τη χριστιανική ζωή. Αντιθέτως, όταν δύο, τρεις, τέσσερες ή περισσότεροι συναθροίζονται για τον ίδιο σκοπό, η δύναμη του καθενός πολλαπλασιάζεται στο άπειρο. Λέει η Γραφή: «Ουαί τω ενί». Απ’ εναντίας οι δύο μπορούν ήδη να είναι ακλόνητοι.
-129-
Το σημαντικό σε μια αδελφότητα είναι να έχουμε όλη την ίδια θεώρηση των πραγμάτων, για να οικοδομήσουμε με σύμπνοια την προσωπική μας σωτηρία, τη σωτηρία των γύρω μας και όλων εκείνων που έρχονται κοντά μας.
-130-
Η ακαδημαϊκή θεολογία δεν αρκεί για τη σωτηρία. Διαβάζετε κυρίως ασκητικούς πατέρες. Εκεί θα μάθετε την αληθινή θεολογία, τη στάση του νου και της καρδιάς απέναντι στο Θεό.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Περί Πνεύματος και Ζωής», Αρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 1995, σελ. 52-55