Ο Κύριος μας παραγγέλλει να Τον αγαπάμε με όλη την καρδιά και με όλη την ψυχή, αλλά πως είναι δυνατόν να αγαπάς Εκείνον που δεν είδες ποτέ, και πώς να μάθεις την αγάπη αυτή; Ο Κύριος γνωρίζεται από την ενέργειά Του στην ψυχή. Όταν ο Κύριος την επισκεφθεί, η ψυχή γνωρίζει ότι (Αυτός) ήταν ο προσφιλής Επισκέπτης και ξανάφυγε, και Τον επιθυμεί και Τον αναζητεί με δάκρυα: «Που κρύφτηκες, Φως μου; Που είσαι, Χαρά μου; Τα ίχνη Σου ευωδιάζουν την ψυχή μου, αλλά Εσύ έφυγες και η ψυχή μου Σε ποθεί, και η καρδιά μου έπεσε σε ακηδία και θλίβεται, και τίποτε πια δεν με χαροποιεί, γιατί πίκρανα τον Κύριος, και Αυτός κρύφτηκε από εμένα».
Αν ήμασταν απλοί σαν τα παιδιά, ο Κύριος θα μας έδειχνε τον παράδεισο, θα Τον βλέπαμε μέσα στη δόξα των Χερουβείμ και των Σεραφείμ και όλων των επουρανίων δυνάμεων και των Αγίων. Αλλά δεν είμαστε ταπεινοί, και γι’ αυτό βασανίζουμε τους εαυτούς μας και τους άλλους, όσοι ζουν μαζί μας.
——-
Πόση χαρά για μας! Ο Κύριος όχι μόνο συγχωρεί τα αμαρτήματά μας, αλλά και δίνει στην ψυχή να Τον γνωρίσει, αρκεί μόνο να ταπεινωθεί. Και ο τελευταίος φτωχός μπορεί να ταπεινωθεί και να γνωρίσει τον Θεό με το Άγιο Πνεύμα. Δεν είναι απαραίτητα ούτε χρήματα ούτε τίτλοι, για να γνωρίσει κάποιος τον Θεό, αλλά μόνο η ταπείνωση. Ο Κύριος παρέχεται δωρεάν, μόνο χάρη στο έλεος Του. Πριν δεν το γνώριζα, αλλά τώρα βλέπω ολοφάνερα κάθε μέρα και ώρα, κάθε λεπτό το έλεος του Θεού. Ο Θεός χαρίζει ειρήνη ακόμη και την ώρα του ύπνου, και χωρίς τον Θεό δεν υπάρχει ειρήνη στην ψυχή.
Δεν είναι απαραίτητα ούτε χρήματα ούτε τίτλοι, για να γνωρίσει κάποιος τον Θεό, αλλά μόνο η ταπείνωση
Ο Κύριος δεν δίνει σε πολλούς να Τον γνωρίσουν εξαιτίας της υπερηφανείας του νου τους, και όμως αυτοί σκέπτονται ότι δήθεν γνωρίζουν πολλά. Και ποια αξία έχει η γνώση τους, αν δεν γνωρίζουν Κύριο, δεν γνωρίζουν την χάρη του Αγίου Πνεύματος, δεν γνωρίζουν πως έρχεται και για ποιο λόγο αίρεται;
Αλλά ας ταπεινώσουμε τους εαυτούς μας, αδελφοί, και ο Κύριος θα μας δείξει τα πάντα, όπως ο στοργικός πατέρας δείχνει στα παιδιά του.
——-
Παρατήρησε με το νου σου τι γίνεται στην ψυχή. Αν υπάρχει λίγη χάρη, τότε η ψυχή ειρηνεύει και αισθάνεται αγάπη για όλους. Αν η χάρη είναι μεγαλύτερη, τότε στην ψυχή έρχεται χαρά και φως μεγάλο· και αν είναι ακόμη μεγαλύτερη, τότε και το σώμα αισθάνεται τη χάρη του Αγίου Πνεύματος.
——-
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δυστυχία από την απώλεια της χάριτος. Τότε η ψυχή νοσταλγεί τον Θεό. Και με τι να παρομοιάσω τη νοσταλγία αυτή; Θα την παρομοιάσω με το κλάμα της μητέρας που έχασε το μονάκριβο αγαπημένο γιό της και φωνάζει: «Που είσαι, σπλάχνο μου αγαπημένο, που είσαι, χαρά μου»;
Έτσι και ακόμη περισσότερο πονά η ψυχή μου για τον Κύριο, όταν αποστερηθεί τη γλυκύτητα και τη χάρη της αγάπης του Θεού.
«Που είσαι, Θεέ μου ελεήμον; Που είσαι, Άδυτο Φως; Γιατί κρύφτηκες από μένα και δεν βλέπω πια το πράο και φωτεινό πρόσωπό Σου»;
Σπάνιες είναι οι ψυχές, που Σε γνωρίζουν, και λίγοι εκείνοι, με τους οποίους μπορεί κανείς να μιλά για Σένα· οι περισσότεροι σώζονται με την πίστη. Αλλά όπως είπες Εσύ ο Ίδιος στον Απόστολο Θωμά: «Εσύ Με είδες και Με ψηλάφησες, αλλά μακάριοι είναι εκείνοι που δεν είδαν, αλλά πιστεύουν». Έτσι δεν αισθάνονται όλοι το Πνεύμα το Άγιο, αλλά όσοι φοβούνται τον Θεό και τηρούν τις εντολές Του θα σωθούν, γιατί ο Κύριος μας αγαπά απείρως, κι εγώ δεν θα μπορούσα να γνωρίζω την αγάπη αυτή, αν δεν με δίδασκε το Άγιο Πνεύμα, το Οποίο διδάσκει κάθε αγαθό.
Άγιος Σιλουανός, ο Αθωνίτης, Αρχιμανδρίτου Σωφρόνιου Σαχάρωφ, Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Έσσεξ Αγγλίας, 2009, σελ. 353-355