«Ὁ συναΐδιος Λόγος, τοῦ προανάρχου Πατρός, μὴ χωρισθεὶς τῶν ἄνω, νῦν ἐπέστη τοῖς κάτω, δι’ ἄκραν εὐσπλαγχνίαν οἶκτον λαβών,τοῦ καθ’ ἡμᾶς ὀλισθήματος, καὶ τοῦ Ἀδὰμ τὴν πτωχείαν ἀναλαβών, ἐμορφώθη τὸ ἀλλότριον.
(Ὕμνος τῶν Αἴνων)
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Διπλῆ εἶναι ἡ σημερινή μεγάλη ἑορτή∙ εἶναι θρησκευτική καί ἐθνική καί ἡ δεύτερη εἶναι ἀπόρροια τῆς πρώτης. Ὁ Εὐαγγελισμός τῆς Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας ἀπό τόν Ἀρχάγγελο Γαβριήλ, σήμαινε τήν ἀπαρχή ἐνεργοποίησης τοῦ σχεδίου τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Ἦταν ἡ ἀνάκληση τοῦ ἀνθρώπου στόν «ἀπωλεσθέντα Παράδεισο»∙ πιό σωστά ἡ δυνατότητα πού δίδεται ἐφεξῆς, μέ τή Σάρκωση τοῦ Λόγου, νά ἐπανέλθει καί νά ἀναμορφωθεῖ στό «ἀρχαῖον κάλλος».
«Μικρόν πρό τοῦ σωτηρίου πάθους» ἔλαβε χώρα ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Σωτῆρος, ἡ θαυματουργική φανέρωση τῆς δόξας τοῦ Κυρίου, γιά νά δείξει στούς Μαθητές καί μέσῳ αὐτῶν σέ ὅλο τόν κόσμο ὅτι ἡ ἀδυναμία ἡ φαινομενική εἶναι πάνω ἀπό τήν ὅποια ἐμφανῆ κοσμική δύναμη. Ἦταν ἡ διαβεβαίωση ὅτι ἡ τελική νίκη θά εἶναι τοῦ Οὐρανοῦ. Ὅπως ἀνεβαίνει τό λάδι πάντα στήν κορυφή, ἔτσι καί ἡ ἀλήθεια θά εἶναι ὁ τελικός νικητής. Καί ὅταν ἡ Ἀλήθεια εἶναι ἡ Ὁδός καί ἡ Ζωή τότε ἄλλη ἐπιλογή δέν ὑπάρχει ἀπό τήν κραυγή τοῦ Πέτρου: «Κύριε πρός τίνα ἀπελευσόμεθα, ῥήματα ζωῆς αἰωνίου ἔχεις» (Ἰω. 6, 68).
Μέ τήν Σάρκωση τοῦ Λόγου ἀρχίζει ἡ λυτρωτική διαδικασία, πού θά μᾶς ἐπιτρέψει νά ἐπιστρέψουμε στήν Ἀληθινή Πατρίδα, στήν ἀγκαλιά τοῦ Οὐράνιου Πατέρα, στήν αἰώνια Βασιλεία Του. Οἱ ἅγιοι Πατέρες τονίζουν ὅτι τό χρονικό σημεῖο ἔναρξης τῆς σωτηρίας τοποθετεῖται ἀκριβῶς στή στιγμή πού ἡ Παρθένος Μαρία ἐκδηλώνει τήν ὑπακοή Της καί δηλώνει στόν Ἀρχάγγελο «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμα σου» (Λουκᾶ 1, 38). Μέ αὐτή τή στάση Της ἡ Θεοτόκος ἔδωσε σέ ὅλους μας διδάγματα ὑπακοῆς στό θεῖο θέλημα καί ἐναρμόνισης τῆς ζωῆς μας μέ τά εὐαγγελικά μηνύματα. Ἐκείνη μέ τήν ὑπακοή Της ἔγινε μεσίτρια γιά τή σωτηρία τοῦ κόσμου∙ ἐμεῖς μέ τή δική μας ταπείνωση καί τήν ὑπακοή μποροῦμε νά ἀρχίσουμε τό δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς στήν Ἐδέμ πού χάσαμε καί ὅλοι λαχταρᾶμε. Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἔδειξε τήν ὁδό πού ἀνοίχτηκε γιά ὅλους μας. Βέβαια εἶναι «στενή καί τεθλιμμένη» στό ξεκίνημά της, ἔχει τίς δυσκολίες της καί προφανῶς τή χλεύη τοῦ κόσμου, θά χρειαστοῦν οἱ ἀναγκαῖες ἀναθεωρήσεις καί οἱ νέες ἴσως ἔμπονες ἐπιλογές, ἀλλά στή συνέχεια γίνεται λεωφόρος (Μτθ. 7, 13-14).
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Τούτη τή μέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τῆς ἐσωτερικῆς ἐλευθερίας καί τῆς ἀπαρχῆς τῆς σωτηρίας τοῦ κόσμου, ἐπέλεξαν οἱ ἔνδοξοι πρόγονοί μας πρίν ἀπό διακόσια χρόνια γιά νά ὁρίσουν ὡς ἔναρξη τοῦ ἀγῶνα τῆς ἀπελευθέρωσης καί τῆς νέας πορείας τοῦ γένους τῶν Ἑλλήνων. Σύνθημά τους «Γιά τοῦ Χριστοῦ τήν Πίστη τήν ἁγία καί τῆς Πατρίδος τήν Ἐλευθερία». Ἔτσι ξεκίνησαν καί κατάφεραν τό ἀκατόρθωτο. Μέ κριτήρια τῆς ἐποχῆς ἐκείνης ὁ Ἀγώνας τοῦ 1821 ἦταν μιά παραφροσύνη, δεδομένου ὅτι ὁ περίγυρος ἦταν ἀρνητικός. Ὅμως ὑπερεῖχε ἕνα στοιχεῖο πού ὑπερβαίνει τά ἀνθρώπινα μέτρα∙ ἦταν ἡ Πίστη στόν Τριαδικό Θεό.
Χαρακτηριστικά τά ἀποσπάσματα τῶν πρωταγωνιστῶν τοῦ Ἀγῶνα:
«Μάχου ὑπέρ πίστεως καί Πατρίδος…Εἶναι καιρός νά ἀποτινάξωμεν τόν ἀφόρητον ζυγόν, νά ἐλευθερώσωμεν τήν Πατρίδα, νά κρημνίσωμεν ἀπό τά νέφη τήν ἡμισέληνον, διά νά ὑψώσωμεν τό σημεῖον, δι’ οὗ πάντοτε νικῶμεν, λέγω τόν Σταυρόν…» ( Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης). «Εἶναι θέλημα Θεοῦ. Εἶναι κοντά μας καί βοηθάει, γιατί πολεμᾶμε γιά τήν Πίστη μας, γιά τήν πατρίδα μας, γιά τούς γέρους γονιούς, γιά τά ἀδύνατα παιδιά μας, γιά τήν ζωή μας, τήν λευτεριά μας. Καί ὅταν ὁ δίκαιος Θεός μᾶς βοηθάει ποιός ἐχθρός ἠμπορεῖ νά μᾶς κάνει καλά;» (Θεόδ. Κολοκοτρώνης).«Ἕλληνες ποτέ μήν ξεχνᾶτε τό χρέος σέ Θεό καί σέ Πατρίδα! Σ’ αὐτά τά δύο σᾶς ἐξορκίζω ἤ νά νικήσουμε ἤ νά πεθάνουμε κάτω ἀπό τήν Σημαία τοῦ Χριστοῦ» (Γρηγόριος Δικαῖος-Παπαφλέσσας). «Ὅταν σηκώσαμεν τήν σημαίαν ἐναντίον τῆς τυραγνίας ξέραμεν ὅτι εἶναι πολλοί αὐτεῖνοι καί μαχητικοί κι’ ἔχουν … ὅλα τά μέσα. Ἐμεῖς σέ οὗλα εἴμαστε ἀδύνατοι. Ὅμως ὁ Θεός φυλάγει τούς ἀδύνατους… πολεμοῦμεν ἐναντίον τῆς τυραγνίας κι’ ὁ Θεός βοηθός» (Στρατηγός Μακρυγιάννης). Ἡ πίστη ἐκείνων ἔφερε τό θαῦμα καί καλούμαστε ἐμεῖς, δάσκαλοι καί μαθητές, νέοι καί γέροι, νά ἐγκολπωθοῦμε αὐτά τά μηνύματα, ἰδίως στίς δύσκολες τοῦτες ἡμέρες γιά τήν πατρίδα καί τίς οἰκογένειές μας.
Ζήτω τό Ἔθνος, χρόνια πολλά καί εὐλογημένα!
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ Νικαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς