– Όταν δεν δικαιολογώ τους άλλους για μιά πράξη τους, αυτό σημαίνει ότι έχω σκληρή καρδιά;
– Δεν δικαιολογείς τους άλλους και δικαιολογείς τόν εαυτό σου; Τότε μεθαύριο κι εσένα ό Χριστός δεν θά σέ δικαιολόγηση. Μπορεί σέ μιά στιγμή ή καρδιά του ανθρώπου νά γίνη σκληρή σάν τήν πέτρα, αν δεν προσέξη, και σέ μιά στιγμή νά γίνη τρυφερή. Νά απόκτησης μητρική καρδιά. Είδες, ή μάνα όλα τά συγχωρεί και καμμιά φορά κάνει πώς δεν βλέπει μερικές αταξίες. Νά κάνης υπομονή και νά δικαιολογής, νά ανέχεσαι τους άλλους, για νά σέ ανέχεται και σένα ό Χριστός.
Από τήν στιγμή πού πιστεύω οτι είμαι καλύτερος από τον άλλον και τον λυπάμαι, πρέπει νά λυπάμαι τον εαυτό μου και όχι τον άλλον
– Γέροντα, ή καρδιά πώς πλαταίνει;
– Όταν δικαιολογής πάντοτε τις αταξίες, τις ατέλειες, τις ελλείψεις τών άλλων και σ’ αυτές καθρεφτίζης τον εαυτό σου. Βέβαια ό πονηρός μπορεί να φέρνη μερικές φορές λογισμούς για τους άλλους, και μάλιστα όταν ύπάρχη και κάποια αιτία. Είναι όμως στο χέρι μας να τους δεχθούμε ή να τους διώξουμε. Οταν έρθουμε στην θέση του άλλου, θά τον δούμε μέ συμπάθεια και θά τον δικαιολογήσουμε. Έπειτα, όταν κάτι δεν γίνεται από κακότητα άλλα από επιπολαιότητα, πληροφορεί και δεν δημιουργεί αντίδραση. Το νά υπάρχουν αδυναμίες ανθρώπινες, αυτό είναι φυσικό και γενικό σέ όλους τους ανθρώπους. Οταν ύπάρχη κακή διάθεση, αυτό είναι κακό.
– Αν είναι άσχημα ό άλλος και εγώ είμαι καλά, μπορώ νά επιδράσω στον άλλον;
– Και αν σου το παρουσιάζη ό πειρασμός έτσι; Που ξέρεις εσύ ότι βρίσκεσαι σέ καλύτερη κατάσταση; Από τήν στιγμή πού πιστεύω οτι είμαι καλύτερος από τον άλλον και τον λυπάμαι, πρέπει νά λυπάμαι τον εαυτό μου και όχι τον άλλον. Ακόμη και όταν κανείς βλέπη ότι πράγματι δεν είναι καλά ό άλλος, πάλι τον δικαιολογεί και τοϋ δίνει ελαφρυντικά. Μόνο στον εαυτό του δεν δίνει ελαφρυντικά και τον βρίσκει χειρότερο άπό τους άλλους και πονάει για τά χάλια του. Αναγνωρίζει ότι δεν έκανε τίποτε για οσα τοϋ έδωσε ό Θεός και λέει: «Μή μέ ύπολογίζης εμένα, Θεέ μου• πέταξε με στην άκρη. Δεν έκανα τίποτε, βοήθησε τον άλλον». Αυτοί πού προοδεύουν πραγματικά, δεν αισθάνονται τήν μεγάλη τους πρόοδο, παρά μόνο μεγάλη συντριβή και ταπείνωση και τήν αγάπη του Θεού μαζί μέ μία ανέκφραστη αγαλλίαση.