Μια βασική αρχή του μοναχού είναι ότι έξω από το μοναστήρι είναι σαν το ψάρι έξω από το νερό. Εγώ όμως βγαίνω από το μοναστήρι μου για εργασίες της μονής και παράλληλα κάνω επισκέψεις· λέγω εκεί μερικά πνευματικά λόγια, βγάζουν δάκρυα οι άνθρωποι, κάποιοι από αυτούς εξομολογούνται, και τότε λέγω: Δεν είναι μόνον κακό το να βγαίνη κανείς από το μοναστήρι του, είναι και καλό, διότι σώζονται ψυχούλες· οι άνθρωποι δακρύζουν, μετανοούν, αγαπούν την Εκκλησία. Να, αμέσως ένα παραλογισμός, μία αλλοίωσις της συνειδήσεως μου. Πόσες φορές πάσχομε από τέτοιους παραλογισμούς! Διαβάζω επίσης ένα βιβλίο και παραλογίζομαι, διότι αλλάζω αμέσως τις αντιλήψεις μου.
Η λήθη είναι συνέπεια της απώλειας της θέρμης και της κατανύξεως, της παρρησίας και της γνώσεως, δηλαδή της εμπειρίας του Θεού
Εάν δεν κρατάμε την ενότητα του φρονήματός μας, της συνειδήσεώς μας, αλλά γινώμεθα ποικίλοι κατά τις περιστάσεις και τα καινούργια βιώματα που αποκτάμε από την δραστηριότητά μας και τις αισθήσεις μας, και όχι από την εν’ Χριστώ πνευματική ζωή μας, τότε θα υποκύψωμε στον θάνατο της λήθης· ου δη απεύχεται μη υπνώσαι ο Δαβίδ.
Ο προφήτης Δαβίδ στον δωδέκατο ψαλμό του λέγει: Θεέ μου, μην επιτρέψης να υπνώσω εις θάνατον. Εδώ ο άγιος Ησύχιος, αναφερόμενος στο ψαλμικό αυτό στίχο, ερμηνεύει ποιος είναι ο θάνατος του πνευματικού ανθρώπου. Δεν είναι ασφαλώς ο σωματικός, αλλά ο θάνατος που οδηγεί σε πικρά αποτελέσματα, σε πικρούς καρπούς, σε πικρό κλάμα· είναι ο θάνατος της λήθης.
Η λήθη είναι συνέπεια της απώλειας της θέρμης και της κατανύξεως, της παρρησίας και της γνώσεως, δηλαδή της εμπειρίας του Θεού. Η άγνοια του Θεού και η λήθη του φρονήματος της παραδόσεως είναι ο θάνατος του ανθρώπου. Όταν υποχωρούμε έστω και λίγο στους συλλογισμούς μας, τότε πέφτομε, αμαρτάνομε, πεθαίνομε. Δεν υπάρχει χειρότερος θάνατος από την λήθη.
Απόσπασμα από το βιβλίο: «Λόγος περί νήψεως – ερμηνεία στον άγιο Ησύχιο» – Αρχ. Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου, Ίνδικτος, Γ’ έκδοση, 2007