Πνεύμα ο Θεός, και τους προσκυνούντας Αυτόν,
εν πνεύματι και αληθεία δει προσκυνείν (Ἰω. 4, 24)
Αγαπητοί μου Πατέρες και αδελφοί, Χριστός Ανέστη!
Ο Σωτήρας τού κόσμου, συνεχίζοντας το κοσμοσωτήριο έργο Του, με την καθημερινή διδαχή, με τίς υπέροχες παραβολές, με την πολλαπλή στήριξη των ανθρώπων, με τη θαυματουργία, όπου απαιτήθηκε, έφτασε ένα μεσημέρι στη σαμαρειτική πόλη Συχάρ, κουρασμένος και διψασμένος κατά το ανθρώπινο. Άλλωστε οι περιοδείες τού Κυρίου ήταν πάντα με τα πόδια και η φυσική κόπωση δεν αργούσε να επέλθει. Είναι ώρα έκτη, δηλαδή καταμεσήμερο, με τη ζέστη να πιέζει ασφυκτικά ιδίως σ’ αυτή την περιοχή. Σταματά με τη συνοδεία Του σέ ένα πηγάδι, όπου μια γυναίκα Σαμαρείτισσα αντλεί νερό για το σπιτικό της.
Ο διψασμένος, κατά άνθρωπον, Κύριος της ζητά λίγο νερό. Το αίτημα είναι ό, τι πιο φυσιολογικό στην κοινωνία των ανθρώπων. Όμως τούτη η κοινωνία έχει διαφορές οι Ιουδαίοι δεν επικοινωνούν με τούς Σαμαρείτες! Εκείνος πού ήλθε στον κόσμο ως Ενοποιός Δύναμη, για να γίνουν όλοι ένα (Ιω. 17, 21), αντιμετωπίζει μια σοβαρή διχόνοια. Ο κήρυκας της αγάπης και της καταλλαγής, Εκείνος πού φώτισε τον Απόστολο Παύλο να συνθέσει τον Ύμνο της Αγάπης (Α΄ Κορ. 13ο κεφ.) και να διακηρύξει πώς η αγάπη είναι το «μείζον» όλων, αντιμετωπίζει μια νοσηρή υπόθεση, την οποία πρέπει να διευθετίσει δυναμικά. Έτσι αποκαλύπτει βαθμιαία την ταυτότητα Του. Η γυναίκα, εκείνη τη στιγμή, Τον αναγνωρίζει ως Προφήτη. Με τον τρόπο αυτό έχει ήδη αγγίξει τίς πνευματικές της χορδές. Ο Πλάστης αγαπά τα δημιουργήματα Του και λαχταρά τη σωτηρία τους. Η εικόνα τού «απολωλότος προβάτου» (Λουκ. 15, 4) είναι ενδεικτική. «Χαρά γίνεται στον Ουρανό για κάθε μετανοούντα αμαρτωλό» (Λκ. 15, 7).
Η συνέχεια είναι προοδευτική και προαγωγική. Η γυναίκα μπόρεσε τώρα να ανασύρει από τα βάθη της ύπαρξής της πνευματικές ανησυχίες πού είχε καταπιέσει. Τούτη την ώρα, αυτό το καταμεσήμερο της ζέστης, έφτασε η ευλογημένη ώρα για τη Σαμαρείτισσα της Συχάρ. Αφού ετοιμάστηκε εσωτερικά, φωτίζεται και ενημερώνεται από τον Ίδιο τον Κύριο για την Ουσία τού Θεού. Ο Θεός δεν περιορίζεται σέ συγκεκριμένα σημεία, όπως ήθελαν οι Ιουδαίοι και οι Σαμαρείτες. «Ο Θεός είναι Πνεύμα και αυτοί πού Τον προσκυνούν πρέπει να το κάνουν πνευματικά και αληθινά». Η Σαμαρείτισσα γυναίκα βρίσκει ό, τι επιθυμούσε η ψυχή της. Μαζί της φωτίσθηκαν και οι συμπατριώτες της, οι οποίοι ήθελαν να κρατήσουν κοντά τους τον Κύριο.
Αδελφοί μου αγαπητοί,
Οι Σαμαρείτες ήταν ένας πνευματικός αγρός, έτοιμος για να δεχτεί τον σπόρο τού Ευαγγελίου. Ποθούσαν να ακούσουν το κήρυγμα τού Χριστού και να αρχίσει και γι’ αυτούς η διαδικασία της σωτηρίας. Δεν είχαν δει πολλά θαύματα ένα μονάχα τούς συγκλόνισε η μεταστροφή αυτής της γυναίκας. Οι Σαμαρείτες εκείνοι αποτελούν μια προτύπωση και μια εικόνα όλης της ανθρωπότητας. Είναι ο κόσμος, πού χωρίς ίσως να το συνειδητοποιεί, διψά για το νερό της Ζωής, για το μήνυμα της Λύτρωσης.
Αυτό το πνευματικό νερό αναζητούμε και εμείς, αναπαυόμαστε όταν το βρούμε και έχουμε χρέος να το δώσουμε στα παιδιά μας, στα εγγόνια μας και στον κόσμο όπου ζούμε. Θα το δώσουμε με την αλλαγή μας, με την τήρηση τού αγίου θελήματος τού Θεού.
Με πατρικές ευχές
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ο Νικαίας Αλέξιος