Αδελφοί μου αγαπητοί, Χριστος Ανέστη!
Σήμερα τιμούμε τούς Θεοστέπτους Βασιλείς και Ισαποστόλους Κωνσταντίνο & Ελένη. Ζουν σέ μια κρίσιμη ιστορική εποχή και αναδεικνύονται οι «άνθρωποι των καιρών», «οι μεγάλοι της Ιστορίας» και «οι Άγιοι της Εκκλησίας». Έως τότε το αίμα των αθώων πιστών έρρεε στους τόπους των μαρτυρίων και έμεναν τα θηρία νηστικά επί μερες, για να κατασπαράξουν αγνές υπάρξεις, πού πίστεψαν στον Κύριο και κατανόησαν ότι μόνο κοντά Του υπάρχει αληθινή ζωή και ευτυχία, καθώς και αιώνια προοπτική.
Οδό στενή, δύσβατη και τεθλιμμενη (Μτθ. 7, 14) ακολούθησαν οι πιστοί κατά τούς πρώτους αιώνες τού ευαγγελικού κηρύγματος. Τα βάθη της γής έγιναν τόποι προσευχής. Οι πιστοί κατέβησαν έως άδου ζώντες (Ψαλμ. 54, 16), μεσα στις Κατακόμβες, για τη Λατρεία τού Θεού και την τιμή των Αγίων Του. Ποταμοί αιμάτων πότισαν τη γή, νέφη Μαρτύρων ανέβηκαν στον Ουρανό, ως παριστάμενοι στον Θρόνο τού Θεού, δεόμενοι υπέρ πάντων ημών. Οι δυσκολίες πολλές, οι θρήνοι εκκωφαντικοί, η αδυναμία πολλών ανθρώπων εμφανής.
Η ευσεβής Ελένη τα γνώριζε όλα αυτά και υποσχόταν στον Θεό ότι θα προσπαθήσει ώστε να λάβουν τέλος αυτοί οι αδικαιολόγητοι θρήνοι. Με προσοχή και επιμέλεια ετοιμάζει το γιό της και όταν έρχεται η κλήση τού Ουρανού, εκείνος είναι πρόθυμος να δεχτεί τη μεγάλη αλλαγή στην αυτοκρατορία. Είναι, ωστόσο, και συνετός. Δεν ενθουσιάζεται και δεν σπεύδει σέ εξαγγελίες, αλλά μελετά τη νέα πραγματικότητα και ενεργεί με σωφροσύνη και μέθοδο, για να μην προκαλέσει τίς αναπόφευκτες αντιδράσεις, οπότε θα άφηνε στην Ιστορία μια «άνοιξη της στιγμής», μια ελπίδα ανέλπιδη, ένα πείραμα «επί χάρτου».
Η κλήση τού Ουρανού γίνεται τίς παραμονές της σύγκρουσής του με τον Μαξέντιο έξω από τη Ρώμη στη Μουλβία γέφυρα τού Τίβερη κατά τον Οκτώβριο τού 312. Καταμεσήμερο είδε στον Ουρανό ολοφώτεινο το σημείο τού Σταυρού με την επιγραφή «εν τούτω νίκα». Με το Σύμβολο αυτό και με αυξημένη την πίστη του, νικά τον αντίπαλο και γίνεται μονοκράτωρ. Έτσι καταρτισμένος από τη μητέρα του και εξοπλισμένος με τη Θεία Χάρη, αρχίζει μια καινούρια πορεία. Αλλάζει άρδην η ιστορική διαδρομή και εγκαινιάζεται μια νέα πραγματικότητα, μέσα στην οποία δεσπόζει το Ευαγγέλιο, η συμμόρφωση τού ανθρώπου και τού κόσμου στην ηθική τού Χριστιανισμού ή η επιλογή της αμαρτίας, της εκμετάλλευσης τού άλλου, τού σκότους και των πολλών αδιεξόδων.
Αδελφοί μου αγαπητοί,
Στην ευσέβεια της Αγίας Ελένης οφείλουμε πολλούς Ναούς, όπως εκείνος της Αναστάσεως των Ιεροσολύμων, της Εκατονταπυλιανής της Πάρου, τού πρώτου Ναού της τού Θεού Σοφίας στη Βασιλεύουσα, καθώς και των Αγίων Αποστόλων στην έδρα της αυτοκρατορίας. Πάνω από όλα της οφείλουμε την ανατροφή τού γιού της «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφ. 6, 4). Στον Κων/νο χρωστάμε πολύ περισσότερα. Είναι ο πρώτος Βασιλεύς των Χριστιανών, ο συνετός ρέκτης, ο γενναίος και ευφυής στρατηλάτης, πού έθεσε τη λόγχη κάτω από τον Σταυρό τού Χριστού. Εκείνος εξανθρώπισε το σκληρό ρωμαϊκό δίκαιο, θέσπισε την αργία της Κυριακής και όταν χρειάστηκε συνεκάλεσε την Αγία Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο. 318 Θεοφόροι Πατέρες συνήλθαν από όλη την τότε Οικουμένη και καταδίκασαν την αίρεση τού Αρείου, θεσπίζοντας και τα πρώτα άρθρα τού Συμβόλου της Πίστεως.
Ο ίδιος, ως Ποιμενάρχης της Ιεράς Μητροπόλεως Νικαίας, μιας ιστορικής συνέχειας της Νίκαιας της Βιθυνίας, όπου ο Κων/νος συνεκάλεσε το 325 μ. Χ. την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, έχω ευαισθησίες, προϊόν των οποίων υπήρξε η ανοικοδόμηση της Ι. Μονής των Αγίων Πατέρων στο Σχιστό, για προσευχή και καταφυγή των πιστών. Είναι η μοναδική τέτοια Μονή στον ελλαδικό χώρο και μάς περιμένει πάντα να καταθέσουμε τίς αγωνίες μας και να ενισχύσουμε τίς ελπίδες μας, πάντα με τη Χάρη τού Τριαδικού Θεού, την πρεσβεία της Παναγίας και των Θεοφόρων Πατέρων.
Ο Μητροπολίτης σας
+ Ο Νικαίας Αλέξιος