14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ

• Ὁ Ὅσιος Αὐξέντιος ὁ ἐν τῷ Ὄρει
• Ὁ Ὅσιος Μάρων
• Ὁ Ἅγιος Φιλήµονας ἢ Φίλιππος, ἱεροµάρτυρας, ἐπίσκοπος Γάζας
• Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἀπὸ τὸ Ψάρι Κορινθίας
• Ὁ Ἅγιος Δαµιανὸς ὁ µοναχός
• Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Παϊζάνος
• Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Τραπεζούντιος
• Ὁ Ἅγιος Ἄνθιµος, µάρτυρας, ὁ ἐν Ῥώµῃ
• Οἱ Ἅγιοι δύο Βαλεντῖνοι, ἱεροµάρτυρες
• Ἡ Ἁγία Βαλεντίνη, µάρτυς

Ἔζησε στὴν Κωνσταντινούπολη (καταγόταν ἀπὸ τὴν Συρία), στὰ χρόνια του Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (440) καὶ εἶχε τὸ ἀξίωµα τοῦ Σχολαρίου. Τὸν διέκρινε µεγάλη σωµατικὴ δύναµη, εὐπρέπεια ἤθους, ἐπιείκεια, καθὼς καὶ ἄλλες ἀρετές. Ὅµως, ἡ φιλήσυχη διάθεσή του καὶ ὁ πόθος του νὰ καταγίνεται συστηµατικότερα µὲ τὶς θρησκευτικὲς καὶ θεολογικὲς µελέτες, τὸν ἔφερε στὶς µοναχικὲς τάξεις. Ἄφησε, λοιπὸν τὴν βασίλισσα τῶν πόλεων καὶ ἀποσύρθηκε στὸ ἀντικρινὸ βουνὸ ἑνὸς µικροῦ νησιοῦ καὶ ἐκεῖ ἀσκήτευε. Ὁ Αὐξέντιος ἀπέκτησε τόση πολλὴ ἐκτίµηση ἀπὸ τὸν πλοῦτο καὶ τὴν ἀκρίβεια τῶν θεολογικῶν του γνώσεων καὶ τὴν µεγάλη του ἀρετή, ὥστε προσεκλήθη σὰν ἁπλὸς µοναχὸς τὸ 451 νὰ παραστεῖ στὴν Δ´ Οἰκουµενικὴ Σύνοδο στὴν Χαλκηδόνα. Βέβαια ὁ Αὐξέντιος δὲν ἔµεινε στὴν θεωρία µόνο τοῦ Εὐαγγελίου, ἀλλὰ ἦταν καὶ πιστὸς ἐφαρµοστὴς τῆς πίστεως. Διότι, «ἡ πίστις, ἐὰν µὴ ἔργα ἔχῃ, νεκρά ἐστι καθ᾿ ἑαυτήν». Ἡ πίστη, δηλαδή, ἂν δὲν ἔχει καρπὸ ἔργα ἀρετῆς, εἶναι ὅλως διόλου ἀπὸ τὴν ῥίζα της νεκρή. Οἱ καθηµερινοί, λοιπόν, ἐπισκέπτες του, ποὺ πολλοὶ ἀπ᾿ αὐτοὺς ἦταν πλούσιοι, τοῦ ἔφερναν ἄφθονα δῶρα καὶ τροφές. Ἐκεῖνος, ὅµως, κρατοῦσε τὰ ἀναγκαῖα. Τὰ ὑπόλοιπα τὰ µοίραζε στοὺς φτωχούς, ποὺ ἦταν τακτικοὶ «πελάτες» του. Διότι ἤξεραν ὅτι ἀπὸ τὸ στόµα του θὰ ἔπαιρναν τροφὴ ψυχῆς καὶ ἀπὸ τὰ χέρια του τροφὴ τοῦ σώµατος. Μάλιστα, ὁ µεγάλος σεβασµὸς πρὸς τὸν Ὅσιο ἔγινε αἰτία νὰ ἱδρυθεῖ γυναικεῖο µοναστήρι, στοὺς πρόποδες τοῦ βουνοῦ ποὺ ἀσκήτευε. Ὁ θάνατός του, σὲ µεγάλη ἡλικία, ἦταν γαλήνιος θάνατος δικαίου.

Ὁ Ὅσιος Μάρων

Εἶχε στήσει τὸ ἀσκητήριό του στὴν κορυφὴ ἑνὸς βουνοῦ τῆς ἐπαρχίας Ἀντιοχείας. Ἀλλ᾿ ἡ θερµὴ ἀγάπη του πρὸς τὸν Θεὸ καὶ πρὸς τὸν πλησίον, τὸν ἔκανε νὰ κατεβαίνει ἀπ᾿ τὸ ἀσκητήριό του καὶ νὰ περιοδεύει σὲ πόλεις καὶ χωριά, κηρύττοντας τὸν θεῖο λόγο. Ἐπίσης ἔδινε παρηγοριὰ καὶ συµβουλές, συµφιλίωνε καὶ συµβίβαζε, ἅρπαζε πολλοὺς ἀπὸ τὶς παγίδες τῆς πλεονεξίας, ἀπὸ τὸ καµίνι τοῦ θυµοῦ καὶ ἀπὸ τὸ βόρβορο τῆς ἀκολασίας. Καὶ ὅταν ἔφευγε ἀπὸ τὶς πόλεις, ἔρχονταν οἱ πόλεις πρὸς αὐτόν. Καὶ τότε στὸ ἐρηµικὸ ἀσκητήριό του ἀκατάπαυστα ἔρχονταν πυκνὲς ὁµάδες ἀνθρώπων, ποὺ ζητοῦσαν γιατρειὰ στὶς διάφορες ἠθικὲς καὶ πνευµατικὲς ἀσθένειές τους. Ἀλλὰ καὶ πρὸς τοὺς µοναχούς, ὁ Ὅσιος, ἔδειχνε µεγάλο ἐνδιαφέρον. Τοὺς παρακαλοῦσε λοιπὸν καὶ τοὺς ἱκέτευε νὰ µένουν πιστοὶ στὰ καθήκοντά τους, νὰ εἶναι ὑποδείγµατα τῆς πίστης, ζηλευτοὶ τύποι τῆς ἐγκράτειας, φρουροὶ τοῦ Εὐαγγελίου καὶ θεῖα κάτοπτρα τῆς καλῆς συµπεριφορᾶς. Σὲ τέτοιες λοιπὸν ἀσχολίες, βρῆκε τὸν Μάρωνα ἡ ἀσθένεια, ποὺ τὸν διαβίβασε ἀπ᾿ αὐτὸ τὸν κόσµο στὸν ἄλλο, µὲ ἥσυχη τὴν συνείδηση, ὅτι ἔζησε γιὰ τὸν Θεὸ καὶ γιὰ τοὺς συνανθρώπους του.

Ὁ Ἅγιος Φιλήµονας ἢ Φίλιππος, ἱεροµάρτυρας, ἐπίσκοπος Γάζας

Ἡ µνήµη του ἀναφέρεται µόνο στὸν Πατµιακὸ Κώδικα 266. (Ἄλλοι καταγράφουν τὰ δυὸ ὀνόµατα σὰν δυὸ ξεχωριστοὺς ἐπισκόπους).

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἀπὸ τὸ Ψάρι Κορινθίας

Ὁ νεοµάρτυρας αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Ψάρι τῆς Κορινθίας. Οἱ γονεῖς του ὀνοµάζονταν Ἰωάννης καὶ Καλή, εὐσεβεῖς χριστιανοὶ καὶ οἱ δυό. Δώδεκα χρονῶν ἔµεινε ὀρφανὸς καὶ ἔφυγε γιὰ τὴν Σηλυβρία τῆς Θράκης. Ἐκεῖ παντρεύτηκε, ἀπέκτησε παιδιὰ καὶ ἔκανε τὸ ἐπάγγελµα τοῦ πλανόδιου παντοπώλη. Τοῦρκοι ὅµως συνάδελφοί του, τὸν ζήλεψαν καὶ τὸν συκοφάντησαν ὅτι δῆθεν ἔβρισε τὸν Μωάµεθ. Ἔτσι ὁδηγήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη κατὰ τὸ 34ο ἔτος τῆς βασιλείας τοῦ Σουλεϊµὰν Α´ (1520-1566), ὅπου ὁµολόγησε µὲ θάρρος τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Ἀφοῦ δὲν ὑπέκυψε στὶς κολακεῖες καὶ τὰ βασανιστήρια τῶν Τούρκων, ῥίχτηκε στὴν φωτιὰ καὶ κατόπιν τὸν ἀποκεφάλισαν στὶς 14 Φεβρουαρίου 1554 στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἀκολουθία τοῦ νεοµάρτυρα αὐτοῦ συνέγραψε ὁ ἱεροµόναχος Δαµασκηνὸς ὁ Στουδίτης, ὁ µετέπειτα Λιτῆς καὶ Ῥενδίνης.

Ὁ Ἅγιος Δαµιανὸς ὁ µοναχὸς

Πατρίδα τοῦ νέου ὁσιοµάρτυρα Δαµιανοῦ ἦταν τὸ χωριὸ «Ῥίχοβον Ἀγράφων», δηλαδὴ τὸ Μυρίχοβο τῆς ἐπαρχίας Καρδίτσας. Νέος ἀκόµα, πῆγε στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἐκάρη µοναχὸς στὴν Μονὴ Φιλόθεου. Κατόπιν πῆγε κοντὰ σ᾿ ἕνα ἀναχωρητή, τὸν Δοµέτιο, ὅπου ἔµεινε κοντά του ἀσκούµενος στὴν ἀρετὴ γιὰ τρία χρόνια. Ἔπειτα ἐγκατέλειψε τὴν σκήτη του καὶ ἦλθε στὰ χωριὰ τοῦ Θεσσαλικοῦ Ὀλύµπου καὶ µετὰ τοῦ Κισσάβου καὶ τῆς Λάρισας, διδάσκοντας τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ἀργότερα ἀποσύρθηκε κοντὰ στὸ χωριὸ Σηλίτζιανη καὶ ἔκτισε µοναστήρι στὸ ὄνοµα τῆς ἀποτοµῆς τῆς κεφαλῆς τοῦ Τιµίου Προδρόµου. Ἔχοντας λοιπὸν σὰν ὁρµητήριο τὸ µοναστήρι του, ἐξακολουθοῦσε τὴν ἀποστολική του δράση. Κάποτε πῆγε σὲ κάποιο χωριὸ ποὺ ὀνοµαζόταν Βουγαρίνη καὶ συνελήφθη ἀπὸ τοὺς Τούρκους τὸ 1568. Ὁδηγήθηκε στὴν Λάρισα, ὅπου φυλακίστηκε µὲ διαταγὴ τοῦ Τούρκου ἄρχοντα τῆς πόλης αὐτῆς. Ἐκεῖ µέσα ὑπέστη πολλὰ καὶ σκληρὰ βασανιστήρια. Ἀλλ᾿ ἐπειδὴ δὲν ὑπέκυψε στὶς δελεαστικὲς ὑποσχέσεις τοῦ Τούρκου ἄρχοντα καὶ ἔµεινε σταθερὸς στὴν χριστιανική του πίστη, καταδικάστηκε σὲ θάνατο δι᾿ ἀγχόνης. Τὸ πρωί, ποὺ πῆγαν νὰ τὸν κρεµάσουν, κόπηκε τὸ σχοινὶ τῆς θηλιᾶς καὶ ἔτσι ὅπως ἦταν µισοπεθαµένος τὸν ἔριξαν στὴν φωτιά. Τὴν δὲ στάχτη του µὲ µανία τὴν ἔριξαν στὰ νερὰ τοῦ ποταµοῦ Πηνειοῦ. Ὅλα αὐτὰ ἔγιναν στὶς 14 Φεβρουαρίου 1568.

Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Παϊζάνος

Ἦταν ἀπὸ τὴν Μυτιλήνη, ῥάφτης στὸ ἐπάγγελµα καὶ µαρτύρησε στὴν Κωνσταντινούπολη, ἀφοῦ ἔµεινε σταθερὸς στὴν χριστιανική του πίστη, στὶς 14 Φεβρουαρίου 1693. Σύµφωνα µὲ τὴν παράδοση, ὁ νεοµάρτυρας αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὸ χωριὸ Πλαγιὰ τῆς περιφερείας Πλωµαρίου.

Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Τραπεζούντιος

Ὁ νέος ὁσιοµάρτυρας Νικόλαος καταγόταν ἀπὸ τὴν Τραπεζοῦντα τοῦ Πόντου καὶ σὲ µικρὴ ἡλικία ἦλθε καὶ ἐγκαταστάθηκε µαζὶ µὲ τοὺς γονεῖς του σὲ κάποια µικρὴ κωµόπολη, Κατίγογι λεγοµένη, τῆς ἐπαρχίας Ἀµασείας καὶ Ἀµισοῦ. Σὲ ἡλικία 18 χρονῶν µεταµφιέστηκε γιὰ νὰ ξεφύγει ἀπὸ τ᾿ ἀδέλφια του, προκειµένου νὰ πάει σὲ µοναστήρι τῆς Ἱερουσαλήµ. Ὁ µοναχικὸς πόθος τὸν ἔκαιγε ὑπερβολικά. Ἀλλὰ δὲν τὰ κατάφερε καὶ τ᾿ ἀδέλφια του τὸν πάντρεψαν µὲ τὴν βία. Ἡ γυναῖκα του ὅµως πέθανε καὶ τὸν ἄφησε ἔρηµο µὲ δυὸ παιδιά, ποὺ τὸ ἕνα πέθανε κι αὐτό, ἐνῷ τὸ ἄλλο τὸ πῆρε ὑπὸ τὴν προστασία του κάποιος συγγενής του. Ἔτσι, µόνος τώρα, ἐργάστηκε πνευµατικὰ σ᾿ αὐτὸ ποὺ ποθοῦσε. Ἀπὸ τὴν πολλὴ µελέτη, ἔπαθαν ζηµιὰ τὰ µάτια του καὶ πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ ἔµαθε θαυµατουργικὰ τὴν ἰατρικὴ τέχνη καὶ ὠφέλησε πολλοὺς πάσχοντες. Ἀργότερα χειροτονήθηκε µοναχὸς καὶ ἀπέκτησε τὸ προορατικὸ χάρισµα. Ὁ δὲ ἐπίσκοπος Πάφρας Ἀµισοῦ, Εὐθύµιος ὁ Ζήλων, διέκρινε τὶς µεγάλες ἀρετὲς τοῦ Νικολάου καὶ τὸν χειροτόνησε ἐπίσκοπο τῶν χωριῶν γύρω ἀπὸ τὴν ἐπαρχία του. Ὅταν τὸν ῥωτοῦσαν οἱ µαθητές του γιατί δὲν ἡσυχάζει καθόλου, αὐτὸς ἀπαντοῦσε: «Φοβᾶµαι, παιδιά µου, τὸν λόγο τοῦ Προφήτη, ἐπικατάρατος πᾶς ὁ ποιῶν τὸ ἔργον τοῦ Κυρίου ἀµελῶς». Ποίµανε τὸ ποίµνιό του 4-5 χρόνια, ὥσπου τὸν συνέλαβαν οἱ Τοῦρκοι σὰν κακοῦργο. Οἱ εὐλαβεῖς χριστιανοὶ βρῆκαν τρόπο νὰ τὸν ἐλευθερώσουν, ἀλλ᾿ αὐτὸς ἀρνήθηκε. Διότι ἄγγελος Κυρίου τοῦ εἶπε νὰ βαδίσει µετὰ χαρᾶς στὸ µαρτύριο. Μετὰ δὲ ἀπὸ πολλὰ βασανιστήρια, ἄφησε τὴν τελευταία του πνοὴ στὶς 14-2-1920 σὲ ἡλικία 66 χρονῶν. Τὰ θαύµατά του καὶ µετὰ τὸν θάνατό του εἶναι ἐπίσης πολλά.

Ὁ Ἅγιος Ἄνθιµος, µάρτυρας, ὁ ἐν Ῥώµῃ
 
Οἱ Ἅγιοι δύο Βαλεντίνοι, ἱεροµάρτυρες

Ἡ διάκριση αὐτῶν τῶν Ἁγίων δὲν εἶναι σαφής. Ὁ πρῶτος ἦταν κληρικὸς τῆς Ῥώµης καὶ µαρτύρησε κατὰ τοὺς διωγµοὺς τοῦ Κλαυδίου Β´. Ὁ δεύτερος ἦταν ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Τέρνι καὶ µαρτύρησε στὴν Ῥώµη. Τὰ δὲ λείψανά του ἀνακοµίστηκαν στὴν Τέρνι. Στὴν Δύση, καθὼς καὶ σὲ πολλοὺς ἄλλους µὴ Ὀρθοδόξους λαούς, ἡ ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Βαλεντίνου θεωρεῖται ἑορτὴ τῶν ἐρωτευµένων, χωρὶς νὰ ὑπάρχει ἰδιαίτερος λόγος ἀπὸ τὴν ζωὴ τῶν συγκεκριµένων ἁγίων. Πιθανότατα ἡ ἐπιλογὴ αὐτὴ συνδέεται ἢ µὲ τὴν ἐποχὴ ποὺ ζευγαρώνουν τὰ πουλιὰ ἢ µὲ τὴν γιορτὴ τῆς γονιµότητας (τὰ «Λουπερκάλια»), ποὺ ἑορταζόταν ἀπὸ τοὺς Ῥωµαίους στὶς 13-15 Φεβρουαρίου.

Ἡ Ἁγία Βαλεντίνη, µάρτυς

Σὲ κάποιο ἁγιολόγιο ἀναφέρεται αὐτὴ τὴν µέρα καὶ ἡ µνήµη τῆς πιὸ πάνω Ἁγίας. Πιθανότατα εἶναι ἀνύπαρκτη καὶ προφανῶς συγχέεται µὲ τὴν µνήµη τῶν πιὸ πάνω δυὸ Ἁγίων Βαλεντίνων.