15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

• Ὁ Ἅγιος Κρήσκης
• Ὁ Ἅγιος Λεωνίδης, ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν
• Οἱ Ἁγίες Ἀναστασία καὶ Βασίλισσα
• Οἱ Ἅγιοι Θεόδωρος ὁ πρεσβύτερος καὶ Παυσολύπιος
• Ὁ Ἅγιος Ἀνανίας ὁ ἱεροµάρτυρας, µητροπολίτης Λακεδαιµονίας (1750-1767 ἢ 1764)

Ὁ Ἅγιος Κρήσκης

Ἡ καταγωγή του ἦταν ἀπὸ τὰ Μύρα τῆς Λυκίας. Τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ἡ Ἐκκλησία δεχόταν ἀνελέητα τὰ βέλη τῶν εἰδωλολατρῶν. Τότε ὁ Κρήσκης ἦταν γέροντας, ἀρκετὰ µεγάλος στὴν ἡλικία. Ὅµως, ἡ θερµή του πίστη καὶ ἡ ἀκατανίκητη δίψα γιὰ ὁµολογία Χριστοῦ, ἔδιναν φτερὰ νεότητας στὸ γέρικο κορµί του γιὰ ἀγῶνα. Μία µέρα, καὶ ἐνῷ θυσίαζε µία ὁµάδα εἰδωλολατρῶν, αὐτὸς πῆγε µὲ κατάλληλο τρόπο ἀνάµεσά τους καὶ προσπάθησε, παρὰ τὶς ἀντιδράσεις µερικῶν, νὰ τοὺς πείσει γιὰ τὴν ἀλήθεια τῆς χριστιανικῆς πίστης. Αὐτό, βέβαια, τὸ ἔµαθε ὁ ἔπαρχος καί, ἀφοῦ τὸν κάλεσε, τοῦ εἶπε νὰ µὴ προβαίνει σὲ τέτοιες ἐνέργειες, διότι βάζει σὲ κίνδυνο τὸν ἑαυτό του καὶ εἶναι κρῖµα νὰ ὑποστεῖ µαρτυρικὸ θάνατο τώρα στὰ γεράµατά του. Ὁ γέροντας Κρήσκης κοίταξε τὸν ἔπαρχο µὲ ἥσυχο βλέµµα καὶ τοῦ ἀπάντησε: «Ἡ ἀλήθεια τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὴν ζωὴ καὶ τοὺς θριάµβους τῆς Ἐκκλησίας. Ἑποµένως, γιὰ ‘µένα τὰ βασανιστήρια θὰ ἀποτελοῦν ἡδονὴ καὶ τρυφή, διότι οἱ χριστιανοὶ θεωροῦν εὐεργέτηµα νὰ ἀγωνιστοῦν καὶ νὰ πάθουν γιὰ τὸν Χριστό». Ἀµέσως, τότε, διατάχθηκε νὰ τὸν βασανίσουν καὶ ἔτσι µαρτυρικὰ παρέδωσε τὴν ψυχὴ τοῦ στὸν Θεό.

Ὁ Ἅγιος Λεωνίδης, ἐπίσκοπος Ἀθηνῶν

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Οἱ Ἁγίες Ἀναστασία καὶ Βασίλισσα

Ἦταν καὶ οἱ δυὸ ἀπὸ τὴν Ῥώµη, εὐγενεῖς καὶ πλούσιες (ἐπὶ Νέρωνος, 54-68) καὶ ἦταν ἀπὸ τὶς γυναῖκες ἐκεῖνες, ποὺ µέσα στὴν διαφθορὰ ποὺ κατέκλυζε τὸ λαὸ καὶ τὰ ἀνώτερα στρώµατα τῆς κοσµοκράτειρας πόλης, διατηροῦσαν σεµνὰ ἤθη, ἄξια τῶν µεγάλων χρόνων τῆς ῥωµαϊκῆς ἀκµῆς. Σὲ τέτοιο ἠθικὸ ἔδαφος, βλάστησε ὁ σπόρος τοῦ Εὐαγγελίου. Καὶ οἱ δυὸ δέχτηκαν τὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ καὶ µὲ τὴν ἀγαθοεργῆ διανοµὴ τῶν ὑπαρχόντων τους, ἔγιναν παρηγοριὰ καὶ στήριγµα τῶν χριστιανῶν τῆς Ῥώµης. Ὅταν ὁ Παῦλος καὶ ὁ Πέτρος ἔπεσαν ἱερὰ σφάγια στὸν πρῶτο διωγµὸ ἐναντίον τῶν χριστιανῶν ἀπὸ τὸν Νέρωνα, τότε ἡ Ἀναστασία καὶ ἡ Βασίλισσα παρέλαβαν καὶ ἔθαψαν τὰ τίµια λείψανά τους. Μετὰ ἀπὸ λίγο συνελήφθησαν. Κατηγορήθηκαν ὅτι ἀνήκουν σὲ ὁµάδα χριστιανῶν. Ἐκεῖνες, ὄχι µόνο δὲν τὸ ἀρνήθηκαν, ἀλλὰ καὶ δήλωσαν ὅτι καυχῶνται γι᾿ αὐτὸ καὶ εὐχήθηκαν ὅλος ὁ κόσµος νὰ γίνει ἄξιος της ζωῆς τοῦ Χριστοῦ. Ἀπειλὲς καὶ βασανισµοὶ δὲν ἴσχυσαν νὰ µεταβάλουν τὴν γνώµη τους καί, ἐνῷ εἶχαν κόψει τὰ χέρια καὶ τὴν γλῶσσα τους, τὸ φρόνηµά τους παρέµεινε ἄπτωτο. Τελικὰ τὶς ἀποκεφάλισαν καὶ ἔτσι ἀξιώθηκαν τῶν λαµπροτέρων µαρτυρικῶν στεφάνων.

Οἱ Ἅγιοι Θεόδωρος ὁ πρεσβύτερος καὶ Παυσολύπιος

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους. Ἡ δὲ σύναξή τους τελεῖται στὸ γηροκοµεῖο τοῦ Μελοβίου.

Ὁ Ἅγιος Ἀνανίας ὁ ἱεροµάρτυρας, µητροπολίτης Λακεδαιµονίας (1750-1767 ἢ 1764)

Ἦταν λόγιος κληρικὸς καὶ ἡγετικὴ φυσιογνωµία τῆς ἐποχῆς του. Χρηµάτισε προηγουµένως ἀρχιεπίσκοπος Δηµητσάνας (1747-1750), ἀπέκτησε δὲ τεράστιο κῦρος ὄχι µόνο ἀνάµεσα στοὺς Ἕλληνες τῆς Πελοποννήσου ἀλλὰ καὶ στοὺς Τούρκους. Τὸ 1762 ἡγήθηκε ἀποστολῆς στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ πέτυχε τὴν µαταίωση τῆς µετάθεσης τοῦ µετριοπαθοῦς Μόρα-Βαλεσὴ Ὀσουµάν, τὸν ὁποῖο οἱ Τοῦρκοι ἀγάδες τῆς Πελοποννήσου προσπαθοῦσαν νὰ διώξουν γιὰ τὰ φιλελληνικά του αἰσθήµατα καὶ γιατί στεκόταν ἐµπόδιο στὶς αὐθαιρεσίες τους. Ἀνέλαβε ἡγετικὸ ῥόλο στὴν ὀργάνωση καὶ στὸν συντονισµὸ τῆς ἐξεγέρσεως τῶν Ἑλλήνων τῆς Πελοποννήσου, ποὺ εἶχε ζητήσει µὲ εἰδικοὺς ἀπεσταλµένους ἡ Μεγάλη Αἰκατερίνη τῆς Ῥωσίας. Συνεργάστηκε µὲ τοὺς ἀρχιερεῖς τῆς Πελοποννήσου, τοὺς προκρίτους καὶ τοὺς ὁπλαρχηγοὺς γιὰ τὴν ὀργάνωση τῶν πρώτων πυρήνων τῆς ἐξεγέρσεως. Ἡ προσπάθεια ὅµως αὐτὴ ἀπέτυχε, ὁ δὲ διάδοχος τοῦ Ὀσουµάν, ὁ Χαµζᾶ πασάς, πληροφορήθηκε τὶς προετοιµασίες καὶ τὸν ἀποκεφάλισε στὸν Μυστρὰ τὸ 1767. Ὁ µαρτυρικὸς θάνατός του, ποὺ ἐνέπνευσε τὸ δηµοτικὸ τραγούδι, ὑπῆρξε µεγάλη συµφορὰ καὶ θρηνήθηκε ἀπὸ τὸν λαό.