30 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

• Ὁ Ἅγιος Ἀλέξανδρος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
• Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
• Ὁ Ἅγιος Παῦλος ὁ νέος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
• Ὁ Ὅσιος Φαντῖνος ὁ θαυµατουργός
• Οἱ Ἅγιοι ἕξι Μάρτυρες, ποὺ µαρτύρησαν στὴ Μελιτινή
• Ὁ Ὅσιος Σαρµατᾶς
• Ἡ Ὁσία Βρυαίνη
• Οἱ Ἅγιοι 16 Μάρτυρες, οἱ Θηβαῖοι
• Ὁ Ἅγιος ἱεράρχης Εὐλάλιος
• Οἱ Ἅγιοι Φήλιξ, Φουρτουνᾶτος, Σεπτιµῖνος καὶ Ἰανουάριος
• Ὁ Ὅσιος Φύλαξ
• Ὁ Ὅσιος Ἀλέξανδρος, ἡγεµόνας τῆς Ῥωσίας

Ἦταν, ὅπως λέγουν, «ἀποστολικοῖς χαρίσµασι λαµπρυνόµενος». Σὰν πρεσβύτερος ἀκόµα, διακρινόταν γιὰ τὴν µεγάλη του εὐσέβεια, τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἀγαθότητά του. Στὴν Α΄ Οἰκουµενικὴ σύνοδο, ποὺ ἔγινε στὴν Νίκαια τῆς Βιθυνίας, ὁ τότε Πατριάρχης τὸν ἐξέλεξε ἀντιπρόσωπό του. Καὶ ὅταν στὴν Σύνοδο αὐτὴ καταδικάστηκε ὁ Ἄρειος, ὁ Ἀλέξανδρος, ἂν καὶ γέροντας 70 χρονῶν, δέχθηκε νὰ περιοδεύσει στὴ Θράκη, Μακεδονία, Θεσσαλία καὶ στὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα, γιὰ νὰ διδάξει καὶ νὰ γνωστοποιήσει τὰ ὀρθὰ δόγµατα τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου τῆς Νίκαιας. Ἀλλὰ ἐνῷ βρισκόταν στὴν περιοδεία αὐτή, ὁ πατριάρχης Μητροφάνης ἀπεβίωσε. Ὅρισε ὅµως διάδοχό του τὸν Ἀλέξανδρο, διότι, παρὰ τὸ γῆρας του, εἶχε τὰ κατάλληλα ἐφόδια γιὰ τὴν διακυβέρνηση τῆς ἀρχιεπισκοπῆς τῆς πρωτεύουσας. Πράγµατι, σὰν Πατριάρχης ὁ Ἀλέξανδρος ἀνταποκρίθηκε σωστὰ στὶς δύσκολες περιστάσεις τῶν καιρῶν. Τότε ὁ Ἄρειος εἶχε ἐξαπατήσει τὸ βασιλιὰ Κωνσταντῖνο ὅτι δῆθεν πιστεύει ὀρθά. Καὶ ὁ βασιλιὰς διέταξε τὸν Ἀλέξανδρο νὰ ἀφήσει τὸν Ἄρειο νὰ µετέχει τῆς Θείας Κοινωνίας.
Ὁ Ἀλέξανδρος, λυπηµένος, προσευχήθηκε στὸ Θεὸ καὶ ζήτησε τὴν βοήθειά Του. Ἡ δέηση τοῦ Ἱεράρχη εἰσακούσθηκε. Καὶ τὸ πρωὶ ποὺ ὁ Ἄρειος µὲ ποµπὴ θὰ πήγαινε στὴν ἐκκλησία, βρέθηκε τὸ σῶµα του σχισµένο καὶ σκωληκόβρωτο! Ὁ Ἅγιος Ἀλέξανδρος ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ τὸ 340 µ.Χ.

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Πρόκειται µᾶλλον γιὰ τὸν Ἰωάννη τὸν ὀνοµαζόµενο Ξιφιλίνο, ποὺ διαδέχτηκε τὸν Πατριάρχη Κωνσταντῖνο τὸν Γ΄. Γεννήθηκε τὸ 1.006 στὴν Τραπεζούντα καὶ διακρίθηκε γιὰ τὴν µεγάλη του παιδεία καὶ τὰ µεγάλα πολιτικὰ ἀξιώµατα ποὺ εἶχε καταλάβει. Κατόπιν ὅµως ἀποσύρθηκε σὲ κάποια µονὴ τῆς Βιθυνίας, ὅπου µόνασε 10 χρόνια. Ἀπὸ ἐκεῖ προσκλήθηκε γιὰ νὰ καταλάβει τὸν πατριαρχικὸ θρόνο. Χειροτονήθηκε ἱερέας, καὶ µετὰ µία ἑβδοµάδα – τὴν 1η Ἰανουαρίου 1.064 – ἐπίσκοπος.
Ὁ Ἰωάννης λειτουργοῦσε καὶ κήρυττε κάθε µέρα στοὺς ναοὺς τῆς πρωτεύουσας, ἐπισκεύασε τὶς εἰκόνες τῆς ἁγίας Σοφίας καὶ µοίραζε δωρεὰν ψωµὶ καὶ σιτάρι στοὺς φτωχούς. Πέθανε τὸ 1075, καὶ νὰ πῶς τὸν περιγράφει ἕνας ἀπὸ τοὺς συγχρόνους του: «ἀνεφάνη ἀνὴρ πρῶτον µὲν καθαρώτατος καὶ ἁγνότατος καὶ πρὸ παντὸς ῥύπου σωµατικοῦ καθάπαξ ἀπεχόµενος. Ἔπειτα δὲ τὰ εἰς καταφρόνησιν χρηµάτων καὶ ἀκτηµοσύνην τελείαν καὶ τὴν πρὸς τοὺς πένητας φιλανθρωπίαν καὶ µετάδοσιν κατ΄ οὐδὲν ἐλάττων τοῦ περιβοήτου ἐκείνου Ἐλεήµονος, καὶ ταῖς ἄλλαις δὲ ἀρεταῖς πάσαις συλλήβδην εἰπεῖν ἀφθόνως κοσµούµενος, ἀλλὰ καὶ τῷ λόγῳ πολύς, καὶ παιδεύσεως πάσης µετειληχῶς καὶ νοµοµαθὴς ἐξαίρετος».

Ὁ Ἅγιος Παῦλος ὁ νέος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Γιὰ τὸν Πατριάρχη Παῦλο δὲν ἔχουµε σαφεῖς καὶ συγκεκριµένες πληροφορίες. Μερικοὶ νοµίζουν ὅτι πρόκειται γιὰ τὸν Παῦλο τὸν Γ΄. Αὐτὸς πατριάρχευσε τὸ 686-693. Προήδρευσε τῆς Πανθέκτης λεγοµένης Συνόδου. Ἄλλοι νοµίζουν ὅτι πρόκειται γιὰ τὸν Πατριάρχη Παῦλο τὸν Δ΄. Αὐτὸς καταγόταν ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ ἔλαµψε, κατὰ τὸν Θεοφάνη, στὰ λόγια καὶ στὰ ἔργα. Ἀνέβηκε στὸν θρόνο τὸ 770 παραιτήθηκε δὲ στὰ τέλη Αὐγούστου τοῦ 784 καὶ ἀποσύρθηκε στὴ Μονὴ Φλώρου, ὅπου ἔζησε σὰν ἁπλὸς µοναχὸς µόνο δυὸ ἢ τρεῖς µῆνες ἀπὸ τὴν παραίτησή του. Ἀνῆκε στοὺς ζηλωτὲς τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ διακρίθηκε γιὰ τὶς ἐλεηµοσύνες του. (Ἡ µνήµη του – σὲ ὁρισµένους Συναξαριστὲς – περιττῶς ἐπαναλαµβάνεται καὶ τὴν 2α Σεπτεµβρίου).

Ὁ Ὅσιος Φαντῖνος ὁ θαυµατουργός

Καταγόταν ἀπὸ τὴν Καλαβρία τῆς Ἰταλίας. Ὁ πατέρας του ὀνοµαζόταν Γεώργιος, ἡ δὲ µητέρα του Βρυαίνη. Ἀπὸ µικρὸς ἀφοσιώθηκε στὴν ὑπηρεσία τῆς πίστης καὶ ἦταν τόσο ἐνάρετος καὶ µορφωµένος, ὥστε νὰ τὸν παρακολουθοῦν καὶ πολλοὶ µαθητές, ποὺ τοὺς δίδασκε τὴν ἔµπρακτη εὐσέβεια. Σὲ ἡλικία 60 χρονῶν, ἀφοῦ πῆρε δυὸ ἀπὸ τοὺς µαθητές του, τὸν Βιτάλιο καὶ τὸν Νικηφόρο, πῆγε στὴν Πελοπόννησο, ὅπου ἐγκαταστάθηκε γιὰ λίγο καιρὸ στὴν Κόρινθο καὶ ἔφερε πολλὲς ψυχὲς στὴν σωτηρία. Κατόπιν ἐπισκέφθηκε τὴν Ἀθήνα, ὅπου προσκύνησε στὸν ναὸ τῆς Θεοτόκου. Ἔπειτα πῆγε στὴ Λάρισα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Θεσσαλονίκη. Ἐκεῖ ἔµεινε ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια ὑπηρετώντας τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ ὑπέργηρος (974).

Οἱ Ἅγιοι ἕξι Μάρτυρες, ποὺ µαρτύρησαν στὴ Μελιτινή

Μαρτύρησαν, ἀφού τους ἔπνιξαν µέσα στὴν θάλασσα.

Ὁ Ὅσιος Σαρµατᾶς, ἀσκητὴς τῆς ἐρήµου

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Ἡ Ὁσία Βρυαίνη

Ἴσως εἶναι αὐτὴ ἡ µητέρα τοῦ Ὁσίου Φαντίνου. Ἀπεβίωσε εἰρηνικά.

Οἱ Ἅγιοι 16 Μάρτυρες οἱ Θηβαῖοι

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος ἱεράρχης Εὐλάλιος

Ἀπεβίωσε εἰρηνικά. Ἴσως νὰ εἶναι Κύπριος.

Οἱ Ἅγιοι Φήλιξ, Φουρτουνᾶτος, Σεπτιµῖνος καὶ Ἰανουάριος

Καὶ οἱ τέσσερις διακρίθηκαν γιὰ τὸν ἀγῶνα τους ἐναντίον τῆς ἀπιστίας. Συνελήφθησαν καὶ ἀνακρίθηκαν γιὰ ἀρκετὸ χρονικὸ διάστηµα. Ὁ ἔπαρχος, γιὰ νὰ τοὺς ἀλλαξοπιστήσει, ἔφερε ἐθνικοὺς φιλοσόφους, ποὺ προσπάθησαν µπροστά τους νὰ ἀποδείξουν ὅτι ὁ Χριστιανισµὸς εἶναι µωρία. Ἀλλ΄ οἱ ἄξιοι ὑπηρέτες τοῦ Χριστοῦ, ἀνέτρεπαν ἕνα πρὸς ἕνα ὅλα τὰ ἀµαθῆ καὶ σοφιστικὰ ἐπιχειρήµατα καὶ ἐνέµειναν στὴν ὁµολογία τοῦ Χριστοῦ. Τότε ὑπεβλήθησαν σὲ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ στὸ τέλος τοὺς ἀποκεφάλισαν.

Ὁ Ὅσιος Φύλαξ

Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Ἀναφέρεται στὸν Ἱεροσολυµιτικὸ Κώδικα 1096 φ. 123 ὡς ἑξῆς: «Μνήµη τῶν ὁσίων πατριαρχῶν Ἀλεξάνδρου, Ἰωάννου καὶ Παύλου τοῦ νέου καὶ τοῦ ὁσίου Φύλακος» (βλ. Δηµητριεύσκη, τυπικὰ Β΄ σελ. 55).

Ὁ Ὅσιος Ἀλέξανδρος, ἡγεµόνας τῆς Ῥωσίας

Ὑπῆρξε ἄρχοντας Βλαδηµηρίας καὶ Νεαπόλεως τῆς Ῥωσίας καὶ ἔγινε µοναχὸς µὲ τὸ ὄνοµα Ἀλέξιος. Ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ τὸ 1263. Ἀκολουθία τοῦ Ὅσιου αὐτοῦ συνέταξε ὁ Κωνσταντῖνος Οἰκονόµος.