«Ὁ Δεσπότης πάντων καθορᾶται νεκρός,
καί ἐν μνήματι καινῷ κατατίθεται
ὁ κενώσας τά μνημεῖα τῶν νεκρῶν»
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,
Τήν Ἁγία καί Μεγάλη Παρασκευή τιμοῦμε τά ἅγια καί σωτήρια πάθη τοῦ Κυρίου, «τούς ἐμπτυσμούς, τούς γέλωτες, τά ραπίσματα, τίς ὕβρεις, τήν πορφυρή χλαίνη, τό καλάμι, τά καρφιά, τή λόγχη καί, τέλος, τό σταυρό καί τό θάνατο». Ὅλα τά ὑπέστη ὁ Κυβερνήτης τοῦ κόσμου ἀπό τόν ἀγνώμονα κόσμο, μέ στόχο τή σωτηρία τοῦ δημιουργήματός Του.
Ἡ Μεγάλη Παρασκευή, ἡ ἕκτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδας, ἀντιστοιχεῖ στήν ἕκτη ὥρα τῆς ἡμέρας, κατά τήν ὁποία σταυρώθηκε ὁ Κύριος. Ὁ χρόνος αὐτός τιμᾶται ὡς ἡ ἡμέρα τῆς ὑπέρτατης ὀδύνης, ἀφοῦ συνδέεται μέ τόσα μαρτύρια καί τελειώνει μέ τό θάνατο, αὐτόν πού θά δοκιμάσουμε ὅλοι καί πού εἶναι ἀπό μόνος του πρόξενος βαθύτατης θλίψης.
Σήμερα, Μεγάλη Παρασκευή, βρίσκεται ἐνώπιόν μας καθημαγμένος καί μέ ἀλλοιωμένη τή μορφή Ἐκεῖνος πού σήκωσε πάνω Του ὅλο τόν πόνο τῆς ἀνθρωπότητας. Ἐκεῖνος πού τοποθετήθηκε στή θέση τοῦ φτωχοῦ, Αὐτός πού ταυτίστηκε μέ τόν ἄνεργο, τόν ἀπελπισμένο μετανάστη, τόν ἀσθενή, τόν ἀνάπηρο, κάθε ἐμπερίστατο, Ἐκεῖνος εἶναι μπροστά μας σέ μιά τέτοια κατάσταση, πού θεωρήθηκε γιά τούς Ἰουδαίους σκάνδαλο καί γιά τούς ἐθνικούς – εἰδωλολάτρες σάν μωρία (Α΄ Κορ. 1, 23).
Ὁ Χριστός, ἐπειδή εἶναι ἡ ὄντως ΖΩΗ, δέν ὑπεκφεύγει διδάσκοντας γιά τόν πόνο καί παρηγορώντας τούς πονεμένους. Τό ἔκανε καί αὐτό, ὁσάκις χρειάστηκε κατά τήν ἐπί γῆς δημόσια δράση Του. Τώρα ὅμως ἦλθε ἠ ὥρα καί ἀναλαμβάνει ὁ Ἴδιος πάνω στό Σταυρό τόν πόνο. Δέν συζητάει πιά, δέ δείχνει συμπάθεια, δέν ἐξηγεῖ καί, προπαντός, ξεπερνᾷ τόν ἀνθρώπινο φόβο. Τώρα πιά ἀντιμετωπίζει τόν πόνο καί τόν θάνατο.
Δέν ὑπάρχει ἀνθρώπινη ὕπαρξη πού νά μήν ἔχει δοκιμάσει τό πικρό ποτήρι τοῦ πόνου. Μᾶς συνοδεύει, μέ διακυμάνσεις, ἀπό τή στιγμή τῆς γέννησής μας, εἶναι μαζί μας στίς ὀδυνηρές ἀναζητήσεις καί στίς πικρές μας ἀπογοητεύσεις, στά προβλήματα τῶν παιδιῶν μας, στά οἰκογενειακά καί κοινωνικά δράματα πού βιώνουμε πολύ συχνά. Ὁ πόνος καί τό δάκρυ μᾶς συντροφεύουν στήν ἀσθένεια, στήν ἀνεργία, στή φτώχεια, στή θλίψη τῶν συγγενῶν καί φίλων, στό κάθε δρᾶμα πού ἀντιμετωπίζουμε.
Ὁ πόνος καί ἡ ὀδύνη μᾶς βασανίζουν καί στίς ἐθνικές μας περιπέτειες. Πόνος καί δάκρυα στήν Ἅλωση, στή μακρά περίοδο τῆς τόσο στυγνῆς Τουρκοκρατίας, στή Μικρασιατική τραγωδία, στή Γερμανική κατοχή, στό Κυπριακό δρᾶμα, στήν οἰκονομική μας ὑποδούλωση σέ ξένα κέντρα, μέ σκοπούς ἀδιαφανεῖς ἤ καί ἀμφισβητούμενους.
Ἀδελφοί μου ἀγαπητοί,
Ὅλο τό μυστήριο τοῦ πόνου φωτίζεται ἀπό τό φῶς πού πηγάζει ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Ἄν δέν βλέπουμε αὐτό τό φῶς, ὅλα εἶναι παράνοια, ἀδιέξοδο καί τέλμα. Ἀτενίζοντας τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ πάνω στόν Σταυρό, ὅλα τά ἄλλα, τά προσωπικά, τά οἰκογενειακά, τά κοινωνικά καί τά ἐθνικά, ἀποκτοῦν νόημα καί ἀξία, καί γίνονται ἕνας βατός δρόμος γιά νά φτάσουμε σέ ἠρεμία καί καλλιέργεια τῆς ἐλπίδας. Ἐκεῖνος πάντα, ὡς Διδάσκαλος, ὡς Παρηγορητής, ὡς Θεραπευτής, ὡς Σταυρωμένος καί Θανατωμένος, ἦταν ἀνέκαθεν, εἶναι σήμερα καί θά εἶναι γιά πάντα, ἡ μοναδική ἐλπίδα γιά τόν καθένα μας καί γιά ὅλο τόν κόσμο.
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΑΔΕΛΦΟΙ ΜΟΥ
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Νίκαίας Ἀ λ έ ξ ι ο ς